فراخوانی شخصیت ایرانی شهرزاد در شعر شاعران معاصر عراق

فراخوانی اسطوره‌ها و شخصیت‌های سنتی از جمله مسائل مهمی است که مورد توجه شاعران معاصر عربی بوده و بازتاب بسیاری در آثارشان داشته است. رویکرد شاعر معاصر به این شیوه، برخاسته از اوضاع سیاسی- اجتماعی کشورش است. به دیگر بیان، از خلال شخصیت‌های سنتی، مردمی و اسطوره‌ای و با زبانی نمادین و رمزگونه آراء و آلام خود و ملّتش را بیان می‌کند. شهرزاد از جمله مشهورترین افسانه‌های ایرانی هزار و یک شب بوده که مورد توجه شاعران آرمان‌خواه عراق قرار گرفته است؛ لذا این مقاله کوشیده است تا به روش توصیفی ـ تحلیلی، به ذکر نمونه‌هایی از فراخوانی شخصیت مذکور و دلایل آن، در شعر برخی از شاعران معاصر عراق مانند البیاتی، سیاب، ملائکة جواهری و ... بپردازد. نتایج نشان از آن دارد که شاعران عراقی معاصر کوشیده‌اند با کاربرد نمادین شهرزاد، تابلویی گویا از اوضاع آشفته سیاسی- اجتماعی عراق را ترسیم کنند و با تشبیه وعده‌های پوچ سران عربی به قصه‌های شهرزاد، ضمن دعوت انقلابیون به صبر و استقامت، به آنان نوید آزادی داده و برای تحقق آرمان‌شهر خویش از آن استمداد بجویند.