مطالعه وتعامل کتیبه‌ها و مرغان نقش بسته بررواق الله‌وردیخان در مجموعه حرم امام رضا(ع)

نویسندگان

  • علیرضا شیخی گروه آموزشی صنایع دستی دانشکده کاربردی دانشگاه هنر تهران
چکیده مقاله:

هنرمندان دوره صفوی از نمادها و نشانه‌ها در آثار خود استفاده کرده‌اند که با گذشت زمان بر معانی این نمادها غباری نشسته است. در این پژوهش نقوش و کتیبه‌های رواق الله وردی‌خان و تعامل این دو عنصر با یکدیگر در حرم مطهّر رضوی مورد بررسی قرار گرفته است. هدف مقاله بازخوانی و رابطه کتیبه‌ها و مرغانی است که در لابلای نقوش اسلیمی و ختایی کاشی‌کاری این رواق به کار رفته اند. لذا سوال‌ها این است 1. مضامین کتیبه‌های به کار رفته در این رواق چیست؟ 2. مرغان نقش‌شده، نماد چه موضوعی هستند و3. آیا بین این دو عنصر رابطه‌ای وجود دارد؟ روش تحقیق توصیفی- تحلیلی است و اطلاعات بر مبنای اسناد کتابخانه‌ای و میدانی استوار است. یافته‌ها نشان می‌دهد بانی بنا  با هدف گسترش و ترویج فرهنگ شیعی، کتیبه و نقش پرنده را هدفمند انتخاب و با نقوش و رنگارنگ مرغان، تصویری از بهشت ارایه نموده است.. قرقاول، طوطی، طاوس، سیمرغ و مرغابی نمادی از پرواز، فضایی روحانی و معنوی در بین عناصر گیاهی خاطرنشان ساخته‌اند. مضامین کتیبه‌ها با خط ثلث و نستعلیق به تاریخ ولادت، شهادت و فضیلت زیارت امام رضا(ع)، آیه تطهیر، سلام بر اهل بیت و توصیف بنا اختصاص یافته است. مرغان از نظر نمادین، تعداد و رنگ با مفاهیمی چون بهشت، عقل انسان کامل، نام امامان معصوم وحضرت مهدی(عج) با کتیبه‌ها هماهنگ و در تعامل هستند.  

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

مجموعه حرم حضرت معصومه(س)

مجموعه بناهای مذهبی حضرت معصومه همانند دیگربناهای مذهبی ایران ازشکوه وعظمت خاصی برخورداراست .حضرت معصومه (س) خواهرگرامی امام هشتم شیعیان امام رضا (ع) حدود سال 200هجری برای دیداربرادرگرامی که درخراسان اقامت داشتند عازم مشهدمی گردند.مسافرت حضرت معصومه درمکانی بین جاده قم-ساوه به علت کسالت نیمه تمام می ماندوسرانجام درشهرقم دعوت حق رالبیک می گویند. مقبره حضرت معصومه (س)درطی هزارسال به علت علاق...

متن کامل

نقش انواع گل شاه‌عباسی در قالی‌های حرم امام رضا(ع)

حرم مطهر رضوی یکی از اماکن مذهبی به شمار می­رود، به دلیل اهمیت این بنا برای مسلمانان سعی شده است برای ساخت آن از تزیینات و هنرهای اصیل ایرانی استفاده شود. هنر در این بنا به بهترین شکل خود بکار گرفته شده است. قالی هنری است که علاوه بر زیبایی فضا به پوشش آن کمک می­کند. گل­ شاه­عباسی یکی از نقوش مشترک در کلیه­ی تزئینات و بخصوص قالی­های حرم مطهر می­باشد. قالی­های حرم مطهر نمونه­ی خوبی برای معرفی قا...

متن کامل

مجموعه حرم حضرت معصومه(س)

مجموعه بناهای مذهبی حضرت معصومه همانند دیگربناهای مذهبی ایران ازشکوه وعظمت خاصی برخورداراست .حضرت معصومه (س) خواهرگرامی امام هشتم شیعیان امام رضا (ع) حدود سال 200هجری برای دیداربرادرگرامی که درخراسان اقامت داشتند عازم مشهدمی گردند.مسافرت حضرت معصومه درمکانی بین جاده قم-ساوه به علت کسالت نیمه تمام می ماندوسرانجام درشهرقم دعوت حق رالبیک می گویند. مقبره حضرت معصومه (س)درطی هزارسال به علت علاق...

متن کامل

بررسی رابطه هوش معنوی و رفتار شهروندی سازمانی؛ تحلیل نقش سابقه خدمت (مطالعه موردی: حرم مطهر امام رضا (ع) )

رفتار شهروندیِ سازمانی و نتایج مطلوب آن در سازمان‎ها امری مهم و حیاتی است. اهمیت این موضوع در سازمان‎های معنوی و مذهبی مانند آستان قدس رضوی دوچندان است. از این‎رو، در پژوهش حاضر رابطه بین هوش معنوی و رفتار شهروندیِ سازمانی با نقش تعدیل‎گری سابقۀ خدمت، در حرم مطهر امام‎رضا (علیه‎السلام) بررسی شده است. این پژوهش از حیث هدف کاربردی است. روش پژوهش نیز توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعۀ آماری پژوهش را...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 15  شماره 55

صفحات  81- 100

تاریخ انتشار 2020-09-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023