معرفی و بررسی خمسه ای مصور از دوره ترکمانان متعلق به موزه هنر های اسلامی کوالالامپور

نویسندگان

  • آزاده سخاوت فارغ التحصیل کارشناسی ارشد نقاشی دانشگاه هنر اصفهان
چکیده مقاله:

خمسه سرایی و خمسه نگاری از سنت‌های دیرپای ادب و هنر فارسی است، چنانچه می‌توان از آن بعد از شاهنامه نگاری به عنوان پراقبال ترین کتاب مورد توجه هنرمندان و حامیان نام برد. یک نسخه از خمسه مصور به تاریخ 904 ه.ق، زمان فرمانروایی ترکمانان بر ایران اکنون متعلق به مجموعه نسخ محفوظ در موزه هنر های اسلامی کوالالامپور، مالزی به شماره 5/25/2012 است؛ که تاکنون بررسی نشده است . این نسخه دارای 68 تک نگاره و 5 نگاره دو برگی، به قلم نستعلیق، است و از کاتب، نگارگران و حامی آن اطلاعاتی در دسترس نیست . در این پژوهش سعی بر آن شده است تا وجوه متشخص فرمی این نسخه بررسی و به عنوان سند مکتوبی از نقاشی دوره ترکمان معرفی شود. این پژوهش با دسترسی و مطالعه مستقیم نسخه و نیز استفاده از منابع و اسناد مکتوب به روش توصیفی / تحلیلی انجام شده است. بر اساس نتایج حاصل از این پژوهش، خمسه مورد نظر محتملا نسخه‌ای درباری است و علیرغم تنوع موضوعی نگاره ها به جز چند مورد تفاوت چشمگیری در کیفیت نگاره‌ها و جود ندارد؛ هیکل‌های جسیم و محدود انسانی در کنار پیکره های متعدد حیوانی و وفاداری به متن منظوم از ویژگی‌های بارز آن است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

پژوهشی برای معرفی شاهنامه مصور نو یافته از دوره صفوی (شاهنامه شاملو) متعلق به کتابخانۀ کاخ موزۀ نیاوران، تهران

چکیده شاهنامه بیش از هر اثر ادبی در ایران مصور شده و نسخه­های مصور ارزشمندی از آن تا به امروز شناخته شده است. با اینحال برخی از آنها تا کنون ناشناخته مانده­اند. نسخه­ای که در اینجا معرفی می­شود، پیش از انقلاب در اختیار دفتر مخصوص فرح پهلوی قرار داشته و در روز عید سال 1355، به مناسبت پنجاهمین سال شاهنشاهی پهلوی توسط فرح به شاه ایران اهدا شده است. این نسخه که تا سال­ها پس از انقلاب دسترسی به آن م...

متن کامل

بررسی ویژگی های تصویری نگاره های خمسه نظامی سده دهم هجری ( متعلق به موزه رضا عباسی )

خمسه نظامی در زمره نسخی بوده که تعداد قابل توجهی از نسخه های مصور آن، هم اکنون در موزه ها و کتابخانه های ایران پراکنده اند و در میان آنها نسخه هایی است که تا کنون محجور مانده و مورد توجه واقع نشد ه اند. نسخه خمسه نظامی متعلق به قرن دهم ه.ق محفوظ در گنجینه نسخ خطی موزه رضا عباسی، یکی از همین نسخه های تصویرگری شده است که در سده مذکور پدید آمده و بدلیل آنکه تا کنون تحقیقی راجع به آن صورت نگرفته اس...

15 صفحه اول

مطالعه سبک شناختی نگاره های نسخه ی خمسه ی نظامی ??? ه.ق. موجود در موزه ی هنرهای اسلامی کوالالامپور، مالزی.

نقاشی ایرانی را از اواسط قرن نهم تا اوایل قرن دهم هجری در زمان حکومت آق قویونلوها و قراقویونلوها "مکتب ترکمان" می خوانند.از این دوره ی گزار پر تنش پنجاه ساله نسبت به دیگر مکاتب نقاشی ایرانی اطلاعات کمتری در دسترس می باشد. پزوهش حاضر با مطالعه و بررسی نسخه ای به جا مانده از این دوران که هم اکنون در موزه ی هنرهای اسلامی کوالالامپور، مالزی نگهداری می شود سعی بر معرفی و معرفی سندی مکتوب از این دورا...

شناخت هنر اسلامی در نظام اندیشگانی موزه های غرب

چکیده شناخت هنر اسلامی فارغ از مباحث هستی شناختی و معرفت ذوقی و شهودی متأثر از ورود آثار هنری به موزه (به مثابه محصول فرهنگی تمدن غرب) و نظام معرفت شناختی متمایز آن است. حرکت هنر اسلامی در امتداد زمان و مکان و حضور در نظام اندیشگانیِ دیگری، بر کیفیت حصول معرفت مخاطب تأثیر می گذارد. پژوهش حاضر با روش توصیفی ـ تحلیلی و بهره گیری از منابع اسنادی می کوشد تا چگونگی حصول معرفت هنر اسلامی را در سیری تا...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 21  شماره 3

صفحات  53- 64

تاریخ انتشار 2016-11-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023