مقایسه سیستم‌های مغزی رفتاری در نوجوانان عادی و بزهکار

زمینه و هدف: بزهکاری یک پدیده اجتماعی در حال گسترش است که به شکل‏های مختلف در جامعه رخ می‏دهد. بنابرین توجه به این پدیده از اهمیت بسزایی برخوردار است. در این راستا هدف پژوهش حاضر مقایسه سیستم‏های مغزی رفتاری در نوجوانان عادی و بزهکار شهر اردبیل می‏باشد. روش کار: این مطالعه از نوع عِلی مقایسه‏ای است. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی نوجوانان شهر اردبیل در سال 1392 می‌باشد (28170 N=). نمونه‏گیری این پژوهش به صورت تصادفی سیستماتیک بود و با این روش 120 نفر (60 نوجوان بزهکار و 60 نوجوان عادی) انتخاب شد. داده‏ها با استفاده از پرسشنامه سیستم‏های مغزی رفتاری گری ویلسون جمع‏آوری شد. اطلاعات به دست آمده با استفاده از تحلیل واریانس چند متغییره (MANOVA) و تحلیل رگرسیون و با بهره‏گیری از نرم افزارSPSS تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: نتایج این بررسی نشان داد سیستم اجتناب فعال، سیستم اجتناب منفعل، سیستم اجتناب خاموشی و سیستم ستیز در نوجوانان عادی و بزهکار متفاوت می‏باشد (001/0< p) اما بین سیستم روی آوری و سیستم گریز در بین نوجوانان عادی و بزهکار تفاوت معنی‏داری به‏دست نیامد. همچنین نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد حدود 27 درصد واریانس‏های بزهکاری را در نوجوانان متغییرهای سیستم‏های مغزی رفتاری تبیین می‏کنند. با توجه به مقادیر بتا، سیستم اجتناب فعال و سیستم ستیز به‏صورت مثبت و سیستم اجتناب منفعل به‏صورت منفی بزهکاری را در نوجوانان پیش‏بینی می‏کند. نتیجه گیری: این یافته‏ها بیان می‏کند که سیستم‏های مغزی رفتاری از متغیرهای تاثیرگذار بر بزهکاری نوجوانان می‏باشد. بر این اساس آموزش‏های روانشناختی می‏تواند در جهت تعدیل ویژگی‏های شخصیتی و همچنین بزهکاری نوجوانان استفاده شود.