ناامنی اقتصادی و باروری: مطالعه موردی زنان دارای همسر شهرستان سنندج

باروری زیر سطح جانشینی و ایده‌‌آل‌های فرزندآوری پایین از ویژگی‏های شایع جامعه کنونی ایران از جمله استان کردستان است. در پاسخ به این تحولات جمعیتی، در سال‏های اخیر سیاست‏های افزایش جمعیت مورد توجه قرار گرفته، و اجرای موفق این برنامه‏ها و سیاست‏ها مستلزم شناخت عمیق دلایل باروری پایین است. نظریات مختلفی رفتارهای باروری را از دیدگاه اقتصادی نگریسته، و سطح باروری پایین را ناشی از شرایط ناامن اقتصادی و واکنشی به فاصله بین واقعیات و انتظارات اقتصادی دانسته‏اند. به‏طور ویژه، طرفداران نظریه اجتناب از خطر، تأخیر در فرزندآوری را مکانیسم مدیریت رفتاری افراد با توجه به شرایط و یا انتظارات اقتصادی خویش دانسته‏اند. هدف این مقاله، بررسی تأثیر ناامنی اقتصادی بر رفتار و ایده‏آل باروری زنان دارای همسر در خانوارهای شهری و روستایی سنندج است. داده‏های مطالعه حاصل پیمایشی است که در پاییز 1393 به‏کمک پرسشنامه ساخت‏یافته از 534 خانوار نمونه جمع‏آوری گردید. یافته‏های مطالعه حاکی از تأثیر معنی‏دار ناامنی اقتصادی بر رفتار و ایده‏آل باروری پایین زنان است. طبق نتایج چندمتغیره، با وجود نقش تعدیل‏کننده متغیرهای تحصیلات، فاصله بین واقعیات و انتظارات اقتصادی و سن زنان، تأثیر معنی‏دار ناامنی اقتصادی بر باروری همچنان پایدار بوده است. نتیجه سیاستی مقاله این است که در تدوین و اعمال سیاست‏های تسهیل فرزندآوری توجه به ویژگی‏های اقتصادی زوجین در سنین باروری ضروری است.