نشانه‌شناسی قالی محرابی: بازتاب معماری مسجد در نقش فرش

نویسندگان

  • آیت اللهی, حبیب اله دانشگاه شاهد
  • افهمی, رضا انشکده هنر و معماری، دانشگاه تربیت مدرس
  • فرشیدنیک, فرزانه دانشکده هنر و معماری، دانشگاه تربیت مدرس
چکیده مقاله:

Various Persian traditional arts can be understood as different aspects of a unique concept. All of them represent substantial meanings which root in both Islamic and Iranian beliefs. The symbolic language of these arts and the ability of being expressed in various arts let artists to choose proper methods for their work. Rug and architecture are the most important Persian arts and two aspects of Persian symbolic design methods. This paper tries to focus on Mihrabi rugs as a direct reflection of one of architectural components of mosque architecture in rug design as a suitable carpet for praying time. The paper intends to show how ancient and Islamic architectural symbols affect symbolic expression of these rugs and how these different arts show a homogeneous idea in terms of their own capacities. This study uses a descriptive method and a comparative semiotic approach from historical and iconographical viewpoint and traces the mosque architecture elements and symbolic plant designs of Mihrabi rugs. Paradigmatic process shows some evidences regarding designers’ efforts to represent triple structure of ancient Mithraism altars in the form of mosque space structures and heaven on the limited space of rugs by replacing a triple division of floral patterns instead of architectural structure of mosques in a symbolic way, so the middle tree represents the ancient tree of life and recalls the main dome and two cypresses with their roots in ground and their heads up to the sky are the symbols of minarets. This fulfills artist’s objective to demonstrate such rugs as mosques and linkage between heaven and earth. 

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بازشناسی فرش مشهد در عصر قاجار، نمونه موردی: قالی محرابی پرده‌ای دو رو (محرابی - افشان شاه عباسی قندیل‌دار موزه‌ی فرش آستان قدس رضوی)

در طی حکومت قاجاریان (1343ـ1210 ق/1925 ـ1796) بر ایران، برخی از هنرها از جمله فرش به دلایل متعددی همچون نبود رقیب خارجی و برپایی چند نمایشگاه از فرش‌های ایرانی در کشورهای غربی، اوجی دوباره می‌یابد. بازرگانان و تجار ایرانی به‌خصوص تبریزی‌ها با توجه به شناختی که از سلیقه‌ی مردمان مغرب زمین پیدا می‌کنند، در اکثر نقاط ایران از جمله مشهد، کارگاه‌های بافت فرش تأسیس کرده بودند. شایان ذکر است علاوه بر ...

متن کامل

تجلی اسماء الحسنی در قالی های محرابی عصر صفوی

Iranian carpets as a manifestation of Persian art, due to the capabilities of Islamic art, have been a context for epiphany of this art doctrine. Mehrabi carpets of the Golden Age of Persian carpet-waving arts, Safavid era, can br regarded as the flagship model in the manifestations of this art. These carpets often were woven with religious functions and to fulfill religious obligations. Korani...

متن کامل

بررسی نقش گنبد در شکل دهی به مرکزیت معماری مسجد

گوهر وحدت در معماری اسلامی ایران، حاصل پویایی و بالندگی اکسیری است که هستی همه هس تها از اوست. توحید نخستین اصل معماری اسلامی به شمار آمده و از جمله ویژگی های آن وحدت است. ایجاد مرکزیت در بنا از جمله راهکارها برای تحقق وحدت در معماری است. از عناصر مؤثر در شک لگیری مساجد در دوران مختلف که تحت تأثیر مفهوم توحید قرار گرفته، گنبد است؛ این عنصر با نقش بارز خود در زمینه شک لدهی مفهومی و نمادین به ایج...

متن کامل

بازتاب هنر کاشان در صناعت فرش صفویان

فرش از جمله هنرهای صناعی است که از گذشته دور به عنوان نماد هویّت فنی و هنری فرهنگ ایران زمین، در سطح جهان شهرت داشته است. در دوران صفویان که درخشان‌ترین فرش‌های تاریخ را به خود دیده، شهر کاشان یکی از جایگاه‌های اصلی هنرهای گوناگون به ویژه هنر فرش بوده است. شمار قابل ملاحظه‌ای از فرش‌های باقی‌مانده از آن دوران که زینت‌بخش موزه‌های دنیا است از کارگاه‌های این شهر بیرون آمده است که مهم‌ترین آنها فرش...

متن کامل

نصوص دینی و نقش انسان در معماری مسجد

در ساخت و ساز عمارت مساجد از بعد اعتقادی و عامل بودن به احکام دینی درگذشته دقت زیادی بعمل می آمده است و هر شخصی صلاحیت مسجد سازی را نداشته است و هرگاه می خواستند کلنگ اولیه مسجد را بر زمین بزنند از متقی ترین و پاک ترین افراد برای این امر استفاده می کردند، یعنی می توان گفت دقیقاً این بخش از آیه 108 سوره توبه:« ..لمسجد اسّس علی التقوی من اّل یوم احق ان تقوم فیه...» در ایجاد بنای مساجد رعایت می گردید...

متن کامل

نصو ص دینی و نقش انسان در معماری مسجد

در ساخت و ساز عمارت مساجد از بعد اعتقادی و عامل بودن به احکام دینی درگذشته دقت زیادی بعمل می آمده است و هر شخصی صلاحیت مسجد سازی را نداشته است و هرگاه می خواستند کلنگ اولیه مسجد را بر زمین بزنند از متقی ترین و پاک ترین افراد برای این امر استفاده می کردند، یعنی می توان گفت دقیقاً این بخش از آیه 108 سوره توبه:« ..لمسجد اسّس علی التقوی من اّل یوم احق ان تقوم فیه...» در ایجاد بنای مساجد رعایت می گردید...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 5  شماره 14

صفحات  9- 28

تاریخ انتشار 2010-03

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

کلمات کلیدی

کلمات کلیدی برای این مقاله ارائه نشده است

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023