نقش فرایندهای آب‌شناختی در ایجاد آبکند مبتنی‌ بر روابط مساحت- شیب در مناطق خشک استان مرکزی

نویسندگان

  • علی اکبر داودی‌راد استادیار بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی- سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج
  • مجید صوفی دانشیار بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری- مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس- سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
چکیده مقاله:

فرسایش آبکندی، تهدیدی جدی در کمین جوامع بشری و محیط‌زیست است که با تمرکز جریان ایجاد می‌شود و متأثر از تغییرات پستی‌وبلندی، ویژگی‌های خاک و فعالیت‌های انسانی تشدید می‌یابد؛ ازاین‌رو در این پژوهش نوع فرایندهای آب‌شناختی مؤثر بر تشکیل آبکند در مناطق خشک استان مرکزی و در دو منطقه‌ی آبکندی رباط‌ترک و پیک‌زرندیه بررسی و آستانه‌ی مساحت-شیب در این دو منطقه تعیین شد. پس از برداشت مشخصات ریخت‌سنجی آبکندها، رابطه‌ی توانی مساحت- شیب برای آبکندها برقرار شد. نتایج نشان داد که در منطقه‌ی رباط‌ترک رابطه‌ی مساحت- شیب همبستگی زیادی دارد و توان b آن نیز منفی است. جریان سطحی همراه با تشدید فرسایشِ ناشی از عمل انحلال، در ایجاد آبکند این منطقه نقش داشت. در منطقه‌ی پیک‌زرندیه، همبستگی قوی در رابطه‌ی مساحت- شیب مشاهده نشد، ولی در تراز اطمینان 95% معنی‌دار بود. در این منطقه نیز تأثیر جریان سطحی و پدیده‌ی انحلال در تشکیل آبکند مشهود بود؛ ازاین‌رو افزون‌بر اهمیت اقلیم، با همگن‌سازی آبکندها براساس نوع کاربری می‌توان به مدل‌های بهتری دست‌یافت. به‌این‌ترتیب مقادیر واقعی‌تر از آستانه‌ی پستی‌وبلندی حاصل خواهد شد که شرایط محیطی منطقه را بهتر منعکس خواهد کرد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی آستانه مساحت شیب خندق‌ها در حوزه آبخیز ظهیرآباد شازند-استان مرکزی

شناخت فرایندهای موثر در فرسایش به‌خصوص آستانه­‌ها یکی از راه­‌کارهای مهم مدیریتی منابع آب و خاک محسوب  می­‌شود. فرسایش خندقی یکی از مهمترین منابع رسوبدهی حوزه­‌های آبخیز است که برای آن آستانه­‌های مختلف از جمله مساحت-شیب یا توپوگرافی تعریف شده است. در این پژوهش به تحلیل آستانه توپوگرافی خندق‌ها در حوزه آبخیز ظهیرآباد شازند پرداخته شد. ابتدا بر اساس عملیات میدانی و مدل رقومی ارتفاع، مشخصات مورفو...

متن کامل

اثر بربرین در تنظیم آستروسیتهای Gfap+ ناحیه هیپوکمپ موشهای صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین

Background: Diabetes mellitus increases the risk of central nervous system (CNS) disorders such as stroke, seizures, dementia, and cognitive impairment. Berberine, a natural isoquinolne alkaloid, is reported to exhibit beneficial effect in various neurodegenerative and neuropsychiatric disorders. Moreover astrocytes are proving critical for normal CNS function, and alterations in their activity...

متن کامل

اثر بربرین در تنظیم آستروسیتهای Gfap+ ناحیه هیپوکمپ موشهای صحرایی دیابتی شده با استرپتوزوتوسین

Background: Diabetes mellitus increases the risk of central nervous system (CNS) disorders such as stroke, seizures, dementia, and cognitive impairment. Berberine, a natural isoquinolne alkaloid, is reported to exhibit beneficial effect in various neurodegenerative and neuropsychiatric disorders. Moreover astrocytes are proving critical for normal CNS function, and alterations in their activity...

متن کامل

بررسی آستانه مساحت شیب خندق ها در حوزه آبخیز ظهیرآباد شازند-استان مرکزی

شناخت فرایندهای موثر در فرسایش به خصوص آستانه­ ها یکی از راه­ کارهای مهم مدیریتی منابع آب و خاک محسوب  می­ شود. فرسایش خندقی یکی از مهمترین منابع رسوبدهی حوزه­ های آبخیز است که برای آن آستانه­ های مختلف از جمله مساحت-شیب یا توپوگرافی تعریف شده است. در این پژوهش به تحلیل آستانه توپوگرافی خندق ها در حوزه آبخیز ظهیرآباد شازند پرداخته شد. ابتدا بر اساس عملیات میدانی و مدل رقومی ارتفاع، مشخصات مورفو...

متن کامل

شبیه‏سازی فرایندهای هیدرولوژیکی در مناطق خشک مطالعۀ موردی: حوضۀ آبخیز کارده در استان خراسان رضوی

تقاضای آب از مؤلفه‏‏های اصلی تصمیم‏‏گیری برای مدیریت منابع، آبخیزها و پدیده‏‏هایی نظیر خشکسالی به شمار می‏‏رود. بنابراین، شناخت ظرفیت‏های آبی برای مدیریت بهینۀ منابع، آبخیزها و پدیده‌هایی نظیر خشکسالی لازم است. مدیریت منابع آب‏های سطحی و ریسک خشکسالی کشور، همچنان با نبود سامانه‌ای مواجه است که تصمیم‌گیران را در به‌کارگیری تصمیم‌های درست و به‌موقع پشتیبانی کند. برای ایجاد چنین سامانه‌ای، لازم اس...

متن کامل

بررسی ویژگی‌های مورفومتری آبکندها و عوامل مؤثر بر گسترش آن‌ها در کاربری زراعت دیم در جنوب استان آذربایجان‌شرقی

فرسایش آبکندی یکی از مهم­ترین انواع فرسایش آبی است که با­ توجه به تولید رسوب و تخریب شدید خاک، مطالعه آن اهمیت ویژه­ای دارد. اطلاعات اندکی در مورد گسترش فرسایش آبکندی در مناطق تحت کشاورزی دیم وجود دارد. مطالعه حاضر به­منظور بررسی روابط بین ویژگی­های مورفومتری آبکند و تأثیر برخی عوامل زمینی (طول، شیب، مساحت زهکش، کاربری زمین و جهت شخم) بر گسترش فرسایش آبکندی به­منظور بررسی راه­کارهای حفاظتی در ج...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 31  شماره 2

صفحات  2- 16

تاریخ انتشار 2018-07-23

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023