نقش و جایگاه مهندسی ارزش در نظام سلامت در 20 سال اخیر (سال‌های 1996تا 2016)

مقدمه: مهندسی ارزش، که در صنعت بهداشت و درمان با نام آنالیز ارزش شناخته می‌شود، امروزه به ابزاری استراتژیک برای کاهش هزینه‌های سازمان در زمینه خرید و چرخه ارزش مواد تبدیل شده است. با بهره‌گیرى از مهندسى ارزش می‌توان به صورت گام به گام، فرصت‌هاى مطلوب و موانع موجود را شناسایى کرده و به بهبود عملکرد وکاهش هزینه و صرفه‌جویى در منابع و امکانات دست یافت. در حقیقت در مطالعات مهندسی ارزش تلاش می شود هزینه‌های غیرضروری طرح، شناسایی شده و با تشویق خلاقیت و هم‌افزایی کارشناسان در کارگاه‌های مهندسی ارزش راه حل‌های خلاقانه برای حداقل کردن هزینه‌های غیرضروری و ارتقاى کارکرد خدمات مورد نظر ارائه گردد. این تحقیق به منظور شناخت و تعیین کاربردهای مهندسی ارزش در نظام سلامت صورت گرفته است. روش پژوهش: مطالعه حاضر از نوع مروری بوده که مقالات و گزارش‌های مطالعه مهندسی ارزش در بین سال‌های 1996 تا 2016 در سایت‌ها و پایگاه علمی‌ داده‌های آنلاین، کتب، نشریات و کنفرانس های داخلی و خارجی در زمینه مهندسی ارزش با استفاده از کلید واژه‌های مختلفی از جمله: بیمارستان، بهداشت و درمان، مهندسی ارزش، آنالیز ارزش به جستجو پرداخته‌ایم. در این مطالعه ابتدا کارایی سیستم مهندسی ارزش در جهان و ایران را بررسی نموده و پس از آن کارایی مهندسی ارزش در نظام سلامت در جهان و ایران را مورد بررسی قرار داده‌ایم. یافته‌ها: در مدت 7 سال اجرای این تکنیک در مراکز درمانی آمریکا، توانستند نسبت به سیستم‌های قبلی تا 11 برابر بیشتر صرفه‌جویی داشته باشند و صرفه‌جویی در پروژه‌های بهداشت و درمان از 10000 دلار به بالاست. این تکنیک می‌تواند به عنوان یک ابزار استراتژیک در سازمان عمل نموده و در استفاده بهینه از منابع و کاهش هزینه‌ها به خصوص در بخش سلامت نقش مؤثری داشته باشد. بیش از 95 درصد از مطالعات مهندسی ارزش در ایران در زمینه‌های تولیدی و عمرانی بوده و کمتر به مقوله مهندسی ارزش در بخش خدمات و به خصوص نظام سلامت پرداخته شده است. نتیجه‌گیری: بکارگیری آنالیز ارزش یا مهندسی ارزش در بهداشت و درمان موثر بوده و می‌تواند به ابزاری مدیریتی برای کاهش هزینه‌ها و بهبود کیفیت تبدیل و تمرکز سازمان را به سمت حیاتی ترین نواحی هدایت کند.