نماد‌شناسی خورشید در مثنوی

نویسندگان

چکیده مقاله:

آنچه در این نوشتار قصد پرداختن به آن را داریم، پژوهشی است درباره مهم­ترین نماد در گسترۀ اندیشه و زبان «جلال­الدین محمد بلخی» که به طرزی ظریف و خلاقانه، چشم­نواز و پرسش­برانگیز در بیشتر آثارش به­ویژه مثنوی به کار رفته و شایستۀ بازنگری است. بازخوانی و بازنگری این تصویر می­تواند زمینه­های پژوهشی تازه­ای را در آثار مولوی فراهم کند.خورشید و نور در نظام اندیشـگی مولوی با انگاره­‌ها و باور­های دینی، عرفانی، اسطوره­ای در هم آمیخته است و به وجهی خاص تبلور یافته و از این روی یکی ازامتیازات شعری وی محسوب شده است. هنگامی که نماد­های بنیادین اندیشه مولوی را با توجه به دانش نماد­شناسی مورد تحلیل قرار می­دهیم به ژرفای شگفت­انگیز نوع خاص تفکر این عارف سمبل­گرا بهتر پی می­بریم؛ چرا که منشوری از نماد­هایی که با خورشید گره خورده­اند و گرد این کانون به حرکت در آمده­اند، اندیشۀ وحدت­گرای او را به خوبی به نمایش می­گذارند. مولوی به مدد تصویر خورشید، وحدت پنهان در باطن این عالم را به نمایش گذاشته و با روان­کاوی خلاقانه و هنرمندانه به حـل تعارض­های درونی و روانی پرداخته است. خورشید نه تنها توانسته روان آدمی را در سر حد کمال و زیبایی قرار بدهد بلکه موجب افزایش قدرت، معنویت، امید و بینش نیز شده است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بازتابش‌های نقش اسطوره‌ای خورشید در مثنوی مولانا

Sun is one of the figures that is used in mystical poems especially as a symbol of God or unity. This research is going to study symbolic aspects of sun in Rumi's Mathnawi-Ma΄nawi and its denotations in related with myths an archetypes to find the relationship between these two fields of application. Archetypes that are manifested in the form of symbol in poet's collective unconsciousness show ...

متن کامل

تحلیل بلاغی و تأویلی تصویر خورشید در مثنوی

این مقاله در پی نمایاندن محوری‌ترین و کانونی‌ترین تصویر در جهان ذهن و اندیشۀ مولوی است. نویسنده درصدد است با تجزیه و تحلیل این تصویر پویا و پرابهام در مثنوی با تکیه بر دلالت‌های سادۀ زبانی و صورت‌های بلاغی، الگوی اندیشگی شاعر را بررسی کند. مولوی چه آن زمان که در بلخ (خراسان) می‌زیست و چه وقتی که در معرض آفتاب شمس در قونیه قرار گرفت، محو تابناک‌ترین تجلی حق بود. در این پژوهش، ضمن اینکه به ویژگی...

متن کامل

تحلیل بلاغی و تأویلی تصویر خورشید در مثنوی

این مقاله در پی نمایاندن محوری‌ترین و کانونی‌ترین تصویر در جهان ذهن و اندیشۀ مولوی است. نویسنده درصدد است با تجزیه و تحلیل این تصویر پویا و پرابهام در مثنوی با تکیه بر دلالت‌های سادۀ زبانی و صورت‌های بلاغی، الگوی اندیشگی شاعر را بررسی کند. مولوی چه آن زمان که در بلخ (خراسان) می‌زیست و چه وقتی که در معرض آفتاب شمس در قونیه قرار گرفت، محو تابناک‌ترین تجلی حق بود. در این پژوهش، ضمن اینکه به ویژگی...

متن کامل

بازتابش های نقش اسطوره ای خورشید در مثنوی مولانا

خورشید، مهر و آفتاب از عناصر پرکاربرد در حوزه ادبیات فارسی به ویژه در شعر عرفانی و در شکل نماد و کاربرد آن در نماد حق و وحدت است. مقاله حاضر علاوه بر پرداختن به جنبه های نمادین خورشید در مثنوی مولانا و دلالت های آن، با بررسی تمام ابیات مثنوی درباره خورشید و آفتاب و نیز منابع مرتبط با اسطوره و کهن الگو، در پی یافتن ریشه ها و پیوندهایی برای این کاربردهای نمادین در اسطوره و اصل و منشأِ توجه به خورش...

متن کامل

تحلیل بلاغی و تأویلی تصویر خورشید در مثنوی

این مقاله در پی نمایاندن محوری ترین و کانونی ترین تصویر در جهان ذهن و اندیشۀ مولوی است. نویسنده درصدد است با تجزیه و تحلیل این تصویر پویا و پرابهام در مثنوی با تکیه بر دلالت های سادۀ زبانی و صورت های بلاغی، الگوی اندیشگی شاعر را بررسی کند. مولوی چه آن زمان که در بلخ (خراسان) می زیست و چه وقتی که در معرض آفتاب شمس در قونیه قرار گرفت، محو تابناک ترین تجلی حق بود. در این پژوهش، ضمن اینکه به ویژگی ...

متن کامل

نمادشناسی مهرهای ساسانی

چکیده نقوش مُهرهای ساسانی، در قالب نقوش جانوری، گیاهی، انسانی و ... ارائه شده‌اند و حاکی از تأثیر نقوش از نمادهای اساطیری و باورهای مذهبی می‌باشند که بخش عمده‌ای از این نگاره‌ها به نماد فرّه ایزدی و ایزدان دین مزدیسنا و بخشی نیز از سایر فرهنگ‌ها و تمدن‌ها اقتباس گشته است. هدف از ارائه این مقاله، توضیح و تفسیری برای نقوش مُهرهای ساسانی و همچنین علت استفاده و کارکرد این مُهرهاست. سوال اصلی تحقیق این...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 7  شماره 2

صفحات  95- 114

تاریخ انتشار 2018-10-23

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023