نگاهی تحلیلی- تطبیقی به اساس‎الفضل قندزی

نویسندگان

  • احمدرضا یلمه‌ها استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد دهاقان، عضو باشگاه پژوهشگران جوان و استعدادهای درخشان، واحد دهاقان، دانشگاه آزاد اسلامی، دهاقان، ایران
  • هاله اژدرنژاد دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد دهاقان
چکیده مقاله:

یکی از بهترین مشخصه‎ها در معرفی پیشینه فرهنگ ملل گوناگون و اصالت آن نسخه‎های خطی است که بخشی از میراث فرهنگی و شناسنامه ادبی، تاریخی و فرهنگی یک ملت هستند؛ بنابراین معرفی و تصحیح آن‎ها ارج نهادن به هویت ملی است. شاید بتوان گفت ایران، کشوری است که نفیس‎ترین و ارزشمندترین دست‎نوشته‎های خطی را در خود جای داده‎است. یکی از این دست‎نوشته‎ها، «اساس‎الفضل» در زمینه بلاغت، تألیف «محمود‎ بن محمد بن احمد قندزی» ادیب ایرانی قرن نهم هجری است. این نسخه به زبان پارسی و درباره فنون ثلاثه بلاغت و معایب کلام می‎باشد، به همراه نمونه‎های فراوان ابیات فارسی و عربی. از این اثر ارزشمند دو نسخه در مجلس شورای اسلامی و کتابخانه آستان قدس رضوی موجود است. این پژوهش بر آن است برای نخستین بار به معرفی این نسخه خطی و تطبیق محتوای آن با دیگر آثار بلاغی بپردازد. برای رسیدن به این منظور پس از معرفی قندزی، نسخه اساس‎الفضل و ویژگی‎های آن به همراه شاهد مثال، صورخیال و تقسیم‎بندی‎های قندزی از چهار رکن اصلی آن بررسی و با آراء بلاغت‎نویسان گذشته و معاصر مقایسه شد و وجوه افتراق و اشتراک آن‎ها در جدول مشخص گردید. حاصل پژوهش حاضر که به‎ شیوه اسنادی-تحلیلی انجام گرفته گویای این است که «اساس‎الفضل» یکی از آثار ارزشمند سده نهم هجری و به نثری ساده و به دور از تکلف است که نویسنده در بیان مطالب از میان قدما به سکاکی و از میان معاصران به احمد هاشمی نظر بیشتری داشته و خود نیز در سرودن شعر صاحب ذوق و قریحه‎ بوده است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

نگاهی تحلیلی- تطبیقی به تمثیل از دیدگاه قندزی و بلاغت‌نویسان قبل و بعد وی

تمثیل از انواع ادبی است که کاربردی دیرینه دارد و بلاغت نویسان از گذشته‌های دور تاکنون دربارۀ آن نظرات گوناگون و متفاوتی ارائه کرده‎اند. یکی از این بلاغت نویسان محمود بن محمّد بن احمد قندزی، ادیب ایرانی قرن نهم هجری و نویسندۀ اثری به نام بلاغت است. از این رو در پژوهش حاضر سعی بر این است که تمثیل از نگاه قندزی و دیگر بلاغت نویسان معاصر و کلاسیک بررسی و مقایسه شود. برای رسیدن به این منظور پس از معر...

متن کامل

نگاهی تحلیلی به فاجعة حَرَّه

حدود سه سال پس از حادثة جانگداز عاشورا که در کربلا رخ داد، واقعة دردناک «حَرَّه» به فرمان یزید فرزند  معاویه، حاکم ستمگر اموی، در شهر مدینة منوره به وقوع پیوست و بدینوسیله دستگاه خلافتش در نظر مردم، به ویژه اهالی مدینه بیش از پیش اعتبار خود را از دست داد؛ چرا که این شهر، پایگاه نخستین ِحکومت اسلام بود و در نگاه مسلمانان، پس از مکه ـ سرزمین وحی و رسالت و زادگاه توحید ـ  قداست و ارجی ویژه داشت. بناب...

متن کامل

نگاهی تحلیلی به فلسفه کارناپ

تلاش برای حل مهمترین مسائل عالم اندیشه توسط زبان و نیز نمادهایی که زبان طبیعی به وسیله آن به زبان نمادین تبدیل می شود از جمله کارهایی است که مدتهاست ذهن متفکرین مغرب زمین را به خود مشغول نموده است . یکی از بزرگترین این متفکران که با پوزیتیوریسم منطقی آغاز نمود و سپس در حیطه فلسفه های تحلیل زبانی به کار خود ادامه داد رودلف کارناپ است که مقاله حاضر مروری است بر مجموعه فعالیتهای علمی او در زمینه ه...

متن کامل

نگاهی تحلیلی ـ تطبیقی به معماری و موسیقی ایرانی بر مبنای مفاهیم حکمت سهروردی

حکمت اشراق سهروردی با در برداشتن مفاهیم حکمی ایرانی ـ اسلامی، می‌تواند مبنایی برای بررسی نقش مفاهیم حکمی در هنر ایرانی ـ اسلامی‌ایرانی در نظر گرفته شود. بر این اساس، هدف این پژوهش، پاسخ به این پرسش است که نمود مفاهیم حکمت سهروردی در معماری و موسیقی ایرانی به چه شکل صورت پذیرفته است. بدین منظور ابتدا به تبیین مفاهیم حکمت اشراق سهروردی پرداخته شده است؛ سپس به صورت مجزا نمود این مفاهیم به صورت است...

متن کامل

نگاهی تحلیلی به فلسفه کارناپ

تلاش برای حل مهمترین مسائل عالم اندیشه توسط زبان و نیز نمادهایی که زبان طبیعی به وسیله آن به زبان نمادین تبدیل می شود از جمله کارهایی است که مدتهاست ذهن متفکرین مغرب زمین را به خود مشغول نموده است . یکی از بزرگترین این متفکران که با پوزیتیوریسم منطقی آغاز نمود و سپس در حیطه فلسفه های تحلیل زبانی به کار خود ادامه داد رودلف کارناپ است که مقاله حاضر مروری است بر مجموعه فعالیتهای علمی او در زمینه ه...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 2  شماره 1

صفحات  107- 124

تاریخ انتشار 2016-05-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023