هیدروشیمی منابع آب زیرزمینی در مناطق بزمان، ایرانشهر و اسپکه، جنوب شرق ایران

در این پژوهش منابع آب زیرزمینی منطقه آتشفشانی بزمان و مناطق نزدیک به آن، به تعداد 69 محل چشمه و چاه کشاورزی با استفاده از روش‌های گرافیکی، نسبت یونی و شاخص­های کیفی مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان می­دهد، پنج تیپ Na-Cl، Na-Cl-SO4، Na-Cl-HCO3، Na-SO4 و Na-HCO3 در آب زیرزمینی منطقه وجود دارد و نوع غالب عمدتاً آب‌های کلرو بیکربناته سدیک و کلرو سولفاته سدیک هستند. علاوه‌برآن تمامی نمونه­ها نسبت به انیدریت، هالیت، تناردیت و اکثر نمونه‌های آب زیرزمینی نسبت به کلسیت، دلومیت، ژیپس و آراگونیت تحت­اشباع بودند. نتایج حاصل از نسبت­های یونی نشان می­دهند که هر سه نوع کانی­های کلسیت، دولومیت و ژیپس در منطقه، خصوصیات هیدروژئوشیمیایی آب زیرزمینی منطقه را کنترل می­کنند. بر مبنای نمودارهای تعیین منشأ شوری، عامل شوری آب زیرزمینی چشمه­های منطقه، انحلال کانی­های نمک تشخیص داده شد. با توجه به نمودار شولر مشاهده می­گردد که اکثریت نمونه­های آب چاه­ها و بیشتر نمونه­های آب چشمه­ها به جز چشمه­های S4، S5، S11 و S14 از نظر شرب در محدوده­ی خوب و قابل­قبول قرار می­گیرند؛ در حالیکه بر خلاف انتظار بر اساس نمودار ویلکوکس، بیشتر نمونه­های آب زیرزمینی جهت کشاورزی مناسب نیستند. دلیل این امر، نسبت بالای جذب سدیم در آب های با هدایت الکتریکی پایین است، که سبب تخریب بافت خاک می شود.