پارامترهای زیستی و تولیدمثلی کنه‌ی تارتن دولکه‏ ای (Tetranychus urticae Koch (Acari: Tetranychidaeروی ارقام مهم تجاری پنبه

کنه‌ی تارتن دولکه‌ایTetranychus urticae یکی از آفات مهم و با دامنه میزبانی بسیار وسیع در سرتاسر جهان می‌باشد. گیاهان میزبان و ارقام مختلف گیاهی می‌توانند به عنوان یک فاکتور موثر روی خصوصیات زیستی از جمله پارامترهای زیستی و تولیدمثلی آفات اثر بگذارند. تأثیر دوازده رقم تجاری گیاه پنبه شامل 010، آوانگارد، ب557، بلی‏ایزوواز، چگوارا، خرداد، اوپال، ساحل، شیرپان 539، تاشکند، ورامین و ورامین349 روی پارامترهای زیستی و تولید‌مثلی کنه‏ی تارتن دولکه‏ای در شرایط آزمایشگاهی،دمای 1±25 درجه‌ی سانتی‏گراد، رطوبت نسبی5 ± 65 درصد و دوره‏ی نوری 16ساعت روشنایی و 8ساعت تاریکی مورد مطالعه قرار گرفت. براساس نتایج طولانی‏ترین دوره‏ی نابالغی کنه‌های ماده روی رقم 010 (70/13 روز) و کوتاه‏ترین آن روی رقم خرداد (06/ 10) مشاهده شد. طولانی‏ترین و کوتاه‌ترین طول عمر کنه‏ی بالغ ماده به-ترتیب روی رقم ورامین 349 (70/18 روز) و رقم اوپال (30/9 روز) بود. امید به زندگی کنه‌های بالغ یک روزه نیز روی ارقام مذکور به‌ترتیب 30/13، 95/11، 45/12، 30/16، 80/16، 45/17،8/8، 85/12، 82/17، 41/10، 10/11 و 20/18 روز تخمین زده شد. نرخ خالص باروری روی رقام ذکر شده فوق به‏ترتیب 21/11، 96/33، 64/39، 70/41، 09/50، 09/49، 19/5، 07/43، 47/41، 69/6، 62/14 و 03/82 به‌دست آمد. همچنین، بیشترین مقدار نرخ خالص زادآوری روی رقم ورامین349 (45/83) و کمترین مقدار روی رقم اوپال (81/5) بود. مقایسه پارامترهای حاصله روی ارقام پنبه مورد مطالعه نشان داد که رقم ورامین349 رقم حساس‏ و رقم اوپال، دارای مقاومت بیشتر به این آفت می‏باشند که این موضوع می‏تواند در طراحی یک برنامه‏ی مدیریتی تلفیقی کنه‌ی تارتن دولکه‏ای مورد توجه قرار گیرد.