پهنه‌بندی شرق حوضه دریاچه ارومیه از نظر دیم با معرفی شاخص‌های ارزیابی دیم

نویسندگان

  • احمد فاخری‌فرد 2- استاد، گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
  • اسماعیل اسدی 4- استادیار، گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
  • پروا محمدی 1- دانشجوی کارشناسی ارشد گروه مهندسی منابع آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
  • یعقوب دین‌پژوه 3- دانشیار، گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
چکیده مقاله:

برای کاهش نابودی منابع آبی و در عین حال رفع نیازهای غذایی آینده مردم، جایگزینی کشت دیم به­جای اراضی آبی اجتناب­ناپذیر خواهد بود. با توجه به اهمیت بخش کشاورزی، تعیین شاخص­هایی جهت شناسایی مناطق حاصل­خیز برای کشت گندم دیم، ضروری به­نظر می­رسد. بدین­منظور برای ارزیابی عملکرد دیم منطقه شرق دریاچه ارومیه با استفاده از مقدار عمق آبیاری، دور آبیاری، نسبت بارش به فواصل زمانی و مقدار بارش، شاخص­های نسبت فاصله و نسبت فاصله جزیی جهت شناسایی مناطق مستعد عملکرد دیم معرفی شد. خوشه­بندی شاخص­های تعیین شده و عملکرد دیم با روش K-means صورت گرفت که پهنه­بندی منطقه شرق دریاچه ارومیه با خوشه­های به­دست آمده برای شاخص­ها در محیط GIS انجام گردید. نتایج پهنه­بندی نشان داد که از بین دو شاخص معرفی شده، شاخص نسبت فاصله­جزیی با واقعیت منطقه یعنی عملکرد دیم منطقه هم­خوانی بیشتری دارد. بنابراین این شاخص برای ارزیابی مناطق دیم، انتخاب شد. برای شناسایی مناطق حاصل­خیز دیم منطقه از خطوط هم­عملکرد و هم­شاخص (شاخص نسبت فاصله جزیی) استفاده گردید. نتایج نشان داد در نواحی شمال غربی و مرکزی منطقه مورد مطالعه، میزان عملکرد و میزان شاخص نسبت فاصله جزیی افزایش می­یابد که بیان­گر پتانسیل دیم در این نواحی می­باشد. بنابراین مناطق مستعد دیم منطقه مورد مطالعه، با این شاخص معرفی شده نواحی مرکزی و شمال غربی است.  

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

پهنه بندی منطقه شرق دریاچه ارومیه براساس عملکرد دیم و بارش با روش های Ward،Means K- و PCA

در بین عوامل اقلیمی مؤثر برای کشت دیم، بارندگی مهم­ترین عامل محسوب می­شود. تعیین اراضی مستعد دیم در کشور به­ویژه حوضه آبریز دریاچه ارومیه امری ضروری می­باشد. به­منظور پهنه­بندی منطقه شرق دریاچه ارومیه براساس عملکرد دیم و بارش برای بررسی قابلیت کشت دیم، آمار بارش روزانه ۲6 ایستگاه باران­سنجی برای دوره آماری 1370 تا 1392 به­کار گرفته شد. در این مطالعه گیاه گندم، به­عنوان یک محصول استراتژی...

متن کامل

شکل‏گیری ارتباطات حوضه دریاچه ارومیه و شرق آناتولی

  حوضه دریاچه ارومیه با ویژگیهای خاص جغرافیایی و طبیعی همواره مورد توجه گروه­های مختلف جمعیتی در دوران پیش از تاریخ تا به حال بوده‏است. امکان ارتباط حوضه دریاچه ارومیه از طریق کرویدورهای چون کیل شین و حاج عمران با شمال بین‏النهرین بسیار آسانتر از برقراری ارتباط با سایر مناطق خصوصا زاگرس مرکزی است. برخی شکل‏گیری را نتیجة مهاجرت مردمان شمال بین‏النهرین می‏دانند که به دنبال یافتن چراگاههای مناسب و...

متن کامل

ارزیابی شاخصهای هوادیدگی شیمیایی در رسوبات رودخانه‌های غرب دریاچه ارومیه

سابقه و هدف: رودخانه‌ها به‌عنوان راهروهای انتقال، مواد محلول و جامد فرسایش یافته از اراضی بالادست را به طرف دریاچه‌ها و تالاب‌ها منتقل می‌کنند. از این رو بررسی وضعیت رسوبات رودخانه‌ای از منظر شدت هوادیدگی، می‌تواند افق‌های نوینی در ارزیابی صحیح وضعیت اراضی بالادست، چرخه هوادیدگی و تاثیر فعالیت‌های انسانی بر محیط زیست داشته باشد. شاخص‌های هوادیدگی نظیر WIP و CIA به طور گسترده در مطالعات هوادیدگی...

متن کامل

ارزیابی تطبیقی روش‌های برآورد مقدار بارندگی در حوضه دریاچه ارومیه

  بارندگی یکی از مهم­ترین عناصر تعیین­کننده اقلیمی می­باشد و اندازه­گیری و برآورد دقیق مقدار آن اهمیت زیادی دارد. هدف این تحقیق، ارزیابی کارایی الگوریتم 3B42 ماهواره TRMM و ارائه مدل نمایی و مدل مفهومی ابر برای برآورد مقدار بارندگی شش ساعته در حوضه آبریز دریاچه ارومیه و اعتبارسنجی این داده­ها با استفاده از داده­های ایستگاه­های زمینی و همچنین مقایسه این روش­ها در حوضه جهت انتخاب مناسب­ترین ...

متن کامل

ارزیابی پیامدهای احتمالی انتقال آب حوضه زاب به دریاچه ارومیه

تأمین آب مطمئن یکی ازچالش‌های اساسی قرن حاضراست. یکی از راهکارهای تأمین آب، طرح انتقال بین‌حوضه‌ای آب است که می‌تواند در برخی موارد مفید و نجات‌بخش حوضه مقصد باشد. یکی از این طرح‌ها که اخیراً مورد بحث قرار گرفته است طرح انتقال آب از حوضه آبخیز رودخانه زاب به دریاچة ارومیه است؛ لذا هدف این پژوهش، آن است که با بهره‌گیری از نظر یکصد نفر از کارشناسان و متولّیان ذی‌ربط، پیامدهای آمایشی (مثبت و منفی) ا...

متن کامل

ارزیابی تغییرات ردپای آب محصولات زراعی حوضه دریاچه ارومیه با استفاده از روش LMDI

شاخص­های مؤثری مانند ردپای آب لازم است در تخصیص بهینه منابع آب مدنظر قرار گیرند. در این مطالعه از شاخص ردپای آب با در نظر گرفتن مصارف مستقیم و غیرمستقیم آب در سه بخش منابع آب آبی، سبز و خاکستری، به­منظور برآورد میزان کل آب مصرفی توسط محصولات زراعی در حوضه دریاچه ارومیه استفاده گردید. جهت تحلیل جداگانه عوامل مؤثر در روند تغییرات ردپای آب، روش LMDI (شاخص لگاریتم میانگین انحرافات) به­کار گرفته شد....

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 27  شماره 4

صفحات  121- 133

تاریخ انتشار 2017-12-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023