چشم انداز جایگاه تمدن نوین اسلامی در شکل گیری نظم پساهژمون در اقتصاد سیاسی جهانی

نویسنده

چکیده مقاله:

وقوع بحران 1970 و افول نظم «برتون وودز» در اقتصاد سیاسی بین‌الملل، نقطه عطفی در گذار از مفصل‌بندی قدرت و هژمونی برآمده از تمدن غرب شمرده می‌شود. درواقع بحران در نظم هژمونیک موجود، محدود به عدم تعادل در بنیان‌های مادی و معنوی قدرت ایالات متحده به‌عنوان مهم‌ترین بازیگر سیستم یادشده نیست؛ بلکه بن‌بست تمدن غرب به‌عنوان بستر فکری و ایدئولوژیک نظم موجود نیز می­باشد. دراین‌راستا، مفهوم‌سازی منطق تطور قدرت و نظم در سیستم بین‌المللی «پسابرتون وودز» ازیک‌سو، و سرشت محتمل هندسه نوین قدرت جهانی متأثر از ظرفیت دیگر تمدن­ها و فرهنگ­ها ازدیگرسو، در کانون نظریه‌پردازی اقتصاد سیاسی و روابط بین­الملل طی چند دهه اخیر قرار دارد. پرسش راهبردی‌ای که در پژوهش حاضر واکاوی می‌شود، این است که شکل‌گیری و زوال نظم هژمونیک بین‌المللی از چه منطقی پیروی می­کند و در نظام بین‌الملل کنونی چه امکاناتی از حیث مفصل‌بندی قدرت و نظم، ورای ظرفیت تمدن غربی، پیش‌رو قرار دارد؟ در این نوشتار، با اتکا به مبانی فکری ـ فلسفی ابن‌خلدون، به‌عنوان یکی از اندیشمندانی اسلامی، برداشتی از مفاهیم قدرت، نظم و هژمونی ارائه می‌شود که ضمن تبیین چگونگی ایجاد بحران در نظم هژمونیک غرب‌محور، ظرفیت‌های تمدن نوین اسلامی برای شکل دادن به نظمی فراگیر در هندسه نوین قدرت جهانی را به بحث می­گذارد. فرضیه پژوهش این است که منطق شکل­گیری و زوال نظم و هژمونی در نظام اقتصاد سیاسی جهانی، برآیند تعادل و عدم تعادل بین سازه­های سیاسی، اقتصادی و فرهنگی قدرت است و از این حیث، مبانی فکری ـ فلسفی تمدن نوین اسلامی مهم‌ترین بستر زمینه‌ساز ارائه الگویی متعادل از قدرت و نظم در وضعیت پساهژمونی است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

چشم انداز علم سیاسی اسلامی و ایرانی نوین

هژمونی آموزه های علمی سیاسی مدرنیستی وفرامدرنیستی غربی پارادایم غالب علمی وآموزشی سیاسی دانشگاه ها وحتی تدریجاً مراکز علمی، آموزشی وپژوهشی حوزوی را در می نوردد. بحرانی بودن وبحران زایی دانش سیاسی جدید، از سویی، پیشینه وپشتوانه مدنی ایرانی واسلامی، از سوی دیگر ونیز هوشمندی، نوگرایی وباورمندی نیروها ونهادهای ایران اسلامی، تجدید یا تأسیس دانش سیاسی را ایجاب می کنند. اصلاح ساختار سیاسی وعلمی کشور هم...

متن کامل

واکاوی جایگاه و مولفه‌های اقتصاد بخش عمومی در رشد و تعالی تمدن نوین اسلامی

اقتصاد بخش عمومی با رویکردی اسلامی، قلمرو، وظایف و مسئولیت­هایی متفاوت با دیگر تمدن­ها و نظریه­های اقتصادی آن­ها دارد. سازگاری بخش­عمومی، عاملی پیشبرنده در ایجاد و گسترش تمدن نوین اسلامی در عصر­کنونی است. هدف این پژوهش که با روش توصیفی- تحلیلی به انجام رسیده، واکاوی مولفه­های اقتصاد بخش عمومی سازگار با تمدن نوین اسلامی است. یافته­های پژوهش نشان می­دهدکه اقتصاد بخش عمومی می­تواند از طریق ایجاد...

متن کامل

بررسی عوامل شکل گیری، تحول و جایگاه اوپک وتاثیرآن در اقتصاد جهانی در دهه کنونی

انرژی به عنوان پاشنه آشیل بسیاری از روندهای جهانی بوده و نفت نقش خون تمدن و صنعت در قلب اقتصاد جهانی را دارد. برای سیاست‌گذاری بر این ماده استراتژیک، اوپک به عنوان یک سازمان بین‌المللی تخصصی فرامنطقه‌ای، توسط پنج عضو موسس ایران، عراق، عربستان سعودی، کویت و ونزوئلا در کنفرانس 10 تا 14سپتامبر سال 1960 در بغداد تشکیل شد. این سازمان تنها با داشتن کمتر از 5 درصد جمعیت جهان و دارا بودن 89/81 درصد از ...

متن کامل

چشم انداز فقر در عصر جهانی شدن

در عصر جهانی شدن، علیرغم پیشرفت های چشمگیر اقتصادی و رفاهی و تأثیرات سازنده جهانی شدن بر شیوه زندگی بخشی از جامعه بشری، همچنان بخش عظیمی از جمعیت جهان در منتهای فقر و تنگدستی به سر می برند. جهانی شدن از یک سو باعث ارتقاء روزافزون سطح زندگی در کشورهای پیشرفته صنعتی شده است و از سوی دیگر موجبات رکود و عقب ماندگی هر چه بیشتر بسیاری از کشورهای فقیر، به ویژه در آسیا، آفریقا و آمریکای لاتین را فراهم ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 2  شماره 2

صفحات  67- 90

تاریخ انتشار 2017-11-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023