گونه شناسی شهروندی در ایران؛ فرصتها و تهدیدهای آن - احمد غیاثوند
نویسندگان: ثبت نشده
چکیده مقاله:
چکیدهشهروندی یکی از شاخص‌های مهم مدرن بودن جامعه به‌حساب می‌آید. از همه مهم‌تر این که، شهروندی دارای مجموعه گسترده‌ای از حقوق و تکالیف مدنی، سیاسی و اجتماعی است. بررسی‌های حاصل در جامعه ما حاکی از آن است که عدم تعادل در برخورداری از حقوق و انجام تکالیف شهروندی، موجب شکل دادن به گرایش‌های گوناگونی گردیده، که به دنبال آن پیش‌بینی‌ناپذیری رفتارها و کنش‌های اجتماعی، سیاسی و مدنی شهروندان را در پی داشته است. مطالعه حاضر با هدف تحلیل گرایش و گونه‌شناسی شهروندی، به روش پیمایش در بین افراد 18 سال به بالای شهر تهران انجام شده است. شیوه نمونه‌گیری از نوع «نمونه‌گیری چندمرحله‌ای» و برای سنجش اعتبار مفاهیم، از اعتبار صوری و سازه و نیز برای کسب پایایی از آزمون آلفای کرونباخ استفاده شده است. نتایح حاصل بیانگر آن است که در مجموع در شهر تهران میانگین وضعیت حقوق شهروندی کمتر از تکالیف شهروندی است، به نحوی که نمره وضعیت برخورداری از حقوق سیاسی، اجتماعی و مدنی کمتر از تکالیف سیاسی، اجتماعی و مدنی می‌باشد. از طرفی با توجه به چهار نوع گرایش شهروندی فعال، منفعل، حقوق محور و تکالیف محور می‌توان چهار نوع شهروندی خوب (20 درصد)، شهروندی مطیع (40 درصد)، شهروندی آرمانی (30 درصد) و شهروندی بی تفاوت (10 درصد) را از همدیگر متمایز دانست. طبق یافته‌های حاصل گرایش منفعل ـ فعال با ویژگی غالب تکالیف‌محور بیشترین تغییر را از وضعیت توسعه شهروندی نشان می‌دهد. این امر موجب می‌شود بخشی از توسعه و تحول شهروندی از پایین به بالا، انقلابی و اعتراضی خود را نشان دهد و از طرفی نیز بخشی دیگر، دارای تحول رو به جلو، مشارکت جویانه، قانونی و مفید برای جامعه و نظام باشد. پس چنانچه بسیاری از کنش‌های اجتماعی، سیاسی و مدنی مردم جامعه را در موقعیت‌ها و رویدادهای گوناگون بتوان در قالب توسعه شهروندی در نظر داشت و فهم نمود، می‌توان بیان داشت که در جامعه ایران با دیالکتیکی از وضعیت احساسی (شهروندی اجتماعی)، اعتراضی (شهروندی مدنی) و آرمانی (شهروندی سیاسی) روبرو هستیم که موجب فرصتها و تهدیدات گوناگونی برای جامعه می‌گردد.
منابع مشابه
فرصتها و تهدیدهای روند ملت سازی در افغانستان برای ایران
چکیده افغانستان به لحاظ حضور در محیط استراتژیک ایران یکی از مهمترین حلقه های آن به شمار می رود. اهمیت راهبردی افغانستان برای ایران بسیار مهم است. محیط استراتژیک ایران چنان است که افغانستان یکی از مهمترین حلقه های این محیط راشکل می دهد، می توان گفت پس از جنگ تحمیلی 8 ساله عراق علیه ایران یکی از بزرگترین مشکلات امنیتی ایران از سوی افغانستان، در زمان حکومت طالبان شکل گرفت. حضور ناتو و بویژه ایال...
متن کاملفرصتها و تهدیدهای روند ملت سازی در افغانستان برای ایران
چکیده افغانستان به لحاظ حضور در محیط استراتژیک ایران یکی از مهمترین حلقه های آن به شمار می رود. اهمیت راهبردی افغانستان برای ایران بسیار مهم است. محیط استراتژیک ایران چنان است که افغانستان یکی از مهمترین حلقه های این محیط راشکل می دهد، می توان گفت پس از جنگ تحمیلی 8 ساله عراق علیه ایران یکی از بزرگترین مشکلات امنیتی ایران از سوی افغانستان، در زمان حکومت طالبان شکل گرفت. حضور ناتو و بویژه ایالات...
متن کاملآموزش شهروندی در مدارس شهر تهران؛ آثار و پیامدها. احمد غیاثوند
آموزش شهروندی به ساکنان شهر یکی از رسالت‌های نهادهای مختلف اجتماعی در محیط شهری است. هم‌چنین یکی از طرح‌هایی که به صورت یک مداخلة شهروندی در سطح مدارس راهنمایی شهر تهران در حال انجام است طرح «شهردار مدرسه» است. هدف این طرح توسعه و ترویج مشارکت اجتماعی و نهادینه کردن مهارت‌های شهروندی در بین دانش‌آموزان است. بر این اساس مقالة حاضر به بررسی میزان اثربخشی طرح شهردار مدرسه پرداخته است؛ زیرا دست‌اند...
متن کاملرفتارها و باورهای ایرانیان: تحلیلی جامعه‌شناختی از چهار دهه دینداری در جامعه ایران -- احمد غیاثوند
دین در جامعه ایرانی با توجه به شرایط تاریخی، اجتماعی و سیاسی آن، از جایگاه بالایی برخوردار است. پژوهش در حوزه ارزش‌ها و رفتار دینی مردم، در جهت درک تحولات و از سویی پیش‌بینی تغییرات آن، متضمن انجام مطالعات مستمر در طی سال‌های مختلف می‌باشد. مطالعه حاضر به روش تحلیل ثانویه انجام پذیرفته و سعی دارد یافته‌های حاصل از پیمایش‌های ملی مختلف طی سال‌های 1353 تا 1390 را مورد تحلیل قرار دهد. بنابراین با ...
متن کاملفرصتها و تهدیدهای عصر جهانی شدن برای تربیت اخلاقی جوانان
چکیده جهانی شدن یکی از پدیده هایی است که زندگی انسان معاصر را تحت تاثیر قرار داده است. یکی از ابعاد زندگی بشری که از فرآیند جهانی شدن متاثر می گردد، فرهنگ و به تبع آن تربیت اخلاقی جوانان است. لذا تبیین و شناخت تربیت اخلاقی جوانان و تاثیرپذیری آن از جهانی شدن از اهمیت فراوانی برخوردار است. این تحقیق بر آن است که به فرصت ها و تهدیدهای جهانی شدن برای تربیت اخلاقی جوانان بپردازد. بدین منظ...
15 صفحه اولمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 22 شماره شماره 68
صفحات 119- 151
تاریخ انتشار 2015-06-22
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023