یادداشتی بر جای‌گاه هند در برخی متون حماسی

نویسنده

چکیده مقاله:

چکیده در موضوع حماسه و حماسه­سرایی در ایران و یادگارهای برجای مانده از آن، کارهای ارزشمندی در یک سدۀ گذشته به چا‌پ رسیده است. با وجود این، دربارۀ آثاری چون گرشاسپ­نامه، فرامرزنامه، شهریارنامه، آذربرزین­نامه و بهمن­نامه کم‌تر نقدهایی بر پایه شرایط خاصّ اجتماعی و سیاسی ایرانِ نخستین سده­های اسلامی نوشته شده است. در این چند اثر ارزشمند حماسی، جغرافیای رخ‌دادها به هندوستان مرزمند می­شود و همۀ پهلوانان با رستم، قهرمان ملّی، درهم‌ تنیده­اند. نگارنده با پرسش بر این دو موضوع، باور دارد که مهاجرت تاریخی زرتشتیان به هند سرآغاز تغییرات معنادار در ادب فارسی و بویژه ادبِ حماسی بوده است. نگارنده، پررنگ شدن نامِ هند در این دسته از یادگارنوشته­های حماسی و نیز تنیدگیِ نام پهلوانان را با رستم، با فعالیّت­های زرتشتیان در نخستین سده­های اسلامی در کران سیستان و نیز مهاجرت آنان به هند را  هم‌پیوند می­داند.   کلیدواژه‌ها متون حماسی، پارسیان (هند)، سیستان، هند، رستم.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

جایگاه زبان و چاپ متون دینی فارسی در قرن ‌‌نوزدهم شبه‌قارة هند؛ خیزش اردو

پیدایش فنّاوری جدید چاپ دسترسی عامۀ ‌‌مردم به اطلاعات و گردش سریع‌‌تر آن را امکان‌پذیر کرد. معیار‌‌سازیِ زبان‌‌های بومی برخاسته از چاپ‌‌ امری پذیرفته شده است که آگاهی هویتیِ جدیدی را میان گروه‌‌های اجتماعی سبب می‌شود. تا پیش از سال 1837 م/ 1253 ق، فارسی زبان رسمیِ حقوقی ـ دیوانی، بازرگانی، و فرهنگی شبه‌قاره بود و نخبگان هندو و مسلمان از آن استفاده می‌کردند و نیز زبان نوشتاریِ مسلمانان هندی برای مقاص...

متن کامل

بازتاب فرهنگ وتمدن هند در متون عربی

سرزمین هند به واسطه برخورداری از تاریخ کهن  وقدمتی  چند هزار ساله، تاثیر زیادی بر گاهواره تمدن جهان، بویژه ادبیات ومتون عربی به جا گذاشت؛.با نگاهی به متون نظم ونثرعربی درزمان های مختلف ، این تاثیر به خوبی  مشهود است. در این نوشتارسعی برآن شده که به شکل موجز،تعریفی ازهند وروابط آن با عرب ها، وانعکاس فرهنگ هند درادبیات دوره های مختلف عربی ارائه شود. همچنین از خدمات بی شائبه" ابوریحان بیرونی "به ع...

متن کامل

اخلاق جنگ در متون ادبی و حماسی فارسی

مقاله­ای که ملاحظه می­فرمایید، گزیده­ای مختصر از فصل پنجم کتابی است که تحت عنوان «اخلاق جنگ در فرهنگهای اسلامی با نگرشی تطبیقی و منتقدانه»: Ethics of war in muslim culture: A critical and comparatives perspective به قلم دکتر محمدجعفر محلاتی تنظیم شده است و کتاب آن توسط دانشگاه هاروارد در دست انتشار است. این مقاله ضمن کاوش در فرهنگ ایرانی – اسلامی در جستجوی ریشه­های فکری مبانی است که امروزه ب...

متن کامل

یادداشتی بر اسطوره ضحاک (مطالعه تطبیقی میان شاهنامه-کوش نامه و گزیده ای از متون اسلامی)

چکیده:اسطورۀ اژی‌دهاک یکی از قدیمی‌ترین و شناخته شده‌ترین اسطوره‌ها در ادب فارسی از دوران کهنسال تا به دوران اسلامی است. اسطورۀ اژی‌دهاک از راه متون اوستایی شناخته شده است؛ در ادبیات زرتشتی به زبان پهلوی نیز، اسطوره‌ای شناخته شده بشمار می‌آید. بس پیداست که این اسطوره، یادگار نوشته‌های پسا-ساسانی را نیز به‌شدت تحت تاثیر قرار داده است. مطالعۀ تطبیقی این اسطوره در منابع اسلامی از بن مایۀ همانند و ...

متن کامل

بررسی و تحلیل چند رسم پهلوانی در متون حماسی

در بیشترِ پژوهش­هایی که تا امروز دربارة «آیین­های ایرانی» در ادب حماسی منتشر شده، شواهد عموماً محدود به شاهنامه بوده و در این حدود نیز آداب و رسوم نادر و درخور بحث از توجّه و بررسی به دور مانده است. در مقالة حاضر با مطالعه در ادب حماسیِ ایران به معنای کامل و دقیق این اصطلاح، چند نمونه از رسوم، ویژگی­ها و بن­مایه­های کمتر شناخته شدة پهلوانی استخراج و تحلیل شده است. مطابقِ این چند آیین و مضمون داستانی...

متن کامل

جایگاه زبان و چاپ متون دینی فارسی در قرن نوزدهم شبه قاره هند؛ خیزش اردو

پیدایش فنّاوری جدید چاپ دسترسی عامۀ مردم به اطلاعات و گردش سریع تر آن را امکان پذیر کرد. معیار سازیِ زبان های بومی برخاسته از چاپ امری پذیرفته شده است که آگاهی هویتیِ جدیدی را میان گروه های اجتماعی سبب می شود. تا پیش از سال 1837 م/ 1253 ق، فارسی زبان رسمیِ حقوقی ـ دیوانی، بازرگانی، و فرهنگی شبه قاره بود و نخبگان هندو و مسلمان از آن استفاده می کردند و نیز زبان نوشتاریِ مسلمانان هندی برای مقاصد دینی ب...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 13  شماره 2

صفحات  53- 67

تاریخ انتشار 2018-02-20

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023