متنبّی در ادبیّات عربی و سعدی در ادبیّات فارسی، هر دو از شاعران تأثیرگذار و دوران ساز هستند. بررسی تطبیقی مضامین به کار رفته در شعر سعدی و تأثیر پذیری آن از مضامین شعر متنبّی از موضوعات مهمّ حوزه ی ادبیّات تطبیقی است که در این باره تحقیقاتی صورت گرفته است. بررسی ویژگی های بلاغی شعر این دو شاعر، نشان دادن وجوه اشتراک و افتراق موجود در شعر آن ها، و نیز بررسی و تحلیل زمینه های اجتماعی، اعتقادی و شخصیّتی ...

این پژوهش در حوز? ادبیات تطبیقی، به بررسی تطبیقی عنصر «عشق» در اشعار حمید مصدق، شاعر معاصر ایرانی و نزار قبانی شاعر معاصر سوری می پردازد. عشق کهن ترین و در عین حال پیچیده ترین مضمون ادبیات غنایی است که در شعر این دو شاعر نمود عینی دارد ودرشعرهردوآنان دارای ویژگی خاصی است، مصدق در دو حوز? مضمون و زبان شاعری، کلاسیک است؛ اما نزار در این دو حیطه نوگرا است و زبان و مضمون عشق را با زندگی معاصر پیوند...

نظریه دریافت که به دست یاوس و آیزر به وجود آمد، خواننده را محور روند خوانش قرار می دهد؛ در زمینه این نظریه پژوهشهای زیادی انجام گرفت؛ یکی از آن زمینه ها که مورد توجه ناقدان و محققان قرار گرفت، بررسی آن درحوزه ادبیات تطبیقی است؛ مطالعه دریافت دو خواننده با دو زبان و فرهنگ مختلف، از یک متن واحد، زمینه گسترده تری را در این نظریه فراهم می آورد. این رساله از طریق روش توصیفی- تحلیلی به بررسی برداشته...

ادبیات، بازتاب­ دهنده وضعیت اجتماعی ادیب و شرایط اجتماعی زندگی اوست. براساس مکتب اروپای شرقی ادبیات تطبیقی، عوامل اجتماعی، نقش مؤثری در ایجاد ادبیات دارد و هرگاه دو جامعه در درجه یکسانی از پیشرفت اجتماعی و اقتصادی باشند، این امر، منجر به ظهور تشابه زیاد در ادبیات آنها می­ شود. یکی از بارزترین وجوه شعری عنصری، قصیده ­پرداز مشهور قرن چهارم و ا بن­معتز عباسی، صبغه اشرافی و ذکر آثار و مظاهرآن است. ...

تطبیق آثار ادبی در زبانهای مختلف یکی از راههای شناخت دقیق ویژگیهای فکری، فرهنگی، ذوقی و عاطفی ملل صاحب فرهنگ و ادب است. در حوزه ادبیات تطبیقی گرچه دیدگاههای متفاوتی مطرح است؛ اما صرف نظر از اصول و اسلوب به کار گرفته شده، نتیجه کار به گونه ای باعث شناخت بیشتر و نزدیکی و تفاهم ادبی و فرهنگی خواهد شد. در این مقاله با تطبیق داستان شیخ صنعان عطار و فاوست گوته که نمونه داستانهای عمیق و تأمل برانگیز و...

این مقاله به تطبیق کتاب شاهزادۀ کوچک اثر آنتوان دو سنت اگزوپری با عرفان اسلامی می پردازد. شاید در نظر نخست سنخیتی بین این کتاب و تصوف احساس نشود، ولی با ژزف نگری و تطبیق جزئیات آن، حقایق به دست آمده، شگفت آور است. این برداشت ها به نظر نگارنده ریشه در توارد و فطرت حق جوی نویسنده دارد نه آشنایی او با مفاهیم تصوف. بسیاری از اصطلاحات عرفان اسلامی همچون علم لدنی، تسلیم ،رضا، قناعت، بصیرت، ریاضت، پیر...

اهمیت زاد و بوم، توجه به منطقه ای تاریخی و اصولاً عنایت داشتن به سرزمینی که شاعر یا نویسنده در یکی از ابعاد زندگی اش از آن به نیکی یا بدی یاد می کند. موضوعی است که در طول تاریخ به آن توجه فراوان شده است. نزار قبانی شاعر نوپرداز عرب و اخوان ثالث از شاعران معاصر ایران، به بیروت و شوش، در نهایت عظمت، با چشمی‎اشکبار نگریسته اند. هر دو شاعر با زبانی گویا، آهنگین و لحنی آمیخته با تأسف و تحسر به دوران ...

ارداویرافنامه، یکی از مقبول ترین و شناخته شده ترین آثار مزدیسنایی است. این اثر، باورهای عامه ایرانیان باستان را درباره آخرت بیان می کند و از این حیث که یکی از اساسی ترین منابع در این زمینه است در خور توجه بسیار می باشد. این متن ادبی که متن مهمی از لحاظ هویتی و باورهای دینی است به زبان پهلوی، از زبان های فارسی میانه، متفاوت از فارسی امروز می باشد. مترجمین چندی به ترجمه این متن به زبان های مختلف ...

سعدی شیرازی (دهۀ اول قرن هفتم ـ 658 ق.) بزرگ ترین شاعر قرن هفتم، در شعر خود به ویژه در قصاید عربی، بیش از هر شاعر جاهلی، از معلّقۀ امرؤالقیس تأثیر پذیرفته است. این تأثیرپذیری را می­توان به دو بخش تقسیم کرد: در بخش نخست، شاعر برخی از اسلوب، محتوا و واژگان این شاعر عصر جاهلی را آشکارا به کار برده ­است، تا آنجا که می توان به صراحت اعلام کرد که آن رویکردها، خاص معلّقۀ امرؤالقیس بوده و سعدی از آن ها م...

در سال های اخیر، شاهد رشد و گسترش فزایندۀ مطالعات ادبیات تطبیقی در ایران هستیم. این گسترش از سویی نوید بخش است؛ چون رشته ای که دهه ها در ایران مغفول مانده بود، حال مورد توجه قرار گرفته است. ولی از سوی دیگر، نگران کننده است؛ زیرا ناآگاهانه، همان بد فهمی های گذشته به شکل های مختلف تکرار می شود و اذهان پژوهشگران ادبی را مشوّش می کند. این نوشتار به نقد مقالۀ «بررسی قابلیت¬های نقد کهن¬الگویی در مطالع...