علامه اقبال لاهوری (۱۳۱۷ ـ ۱۲۵۶) تحت تأثیر اوضاع نابهنجاری که گریبانگیر جهان اسلام شده بود و نیز با آگاهی و درک عمیقی که از مبانی فکری دنیای شرق و غرب داشت خود را متعهد به سرنوشت انسان مسلمان می دانست. مهم ترین سؤالاتی که این مقاله بر آن است تا بدانها پاسخ دهد، عبارتند از: علامه اقبال چه عواملی را موجب توسعه نیافتگی مسلمانان می داند؟ راهکارهای وی برای برون رفت مسلمانان از این توسعه نیافتگی چیست...

جمهوری تاتارستان مهم ترین جمهوری مسلمان نشین روسیه است، زیرا بیشتر مسلمانان روسیه تاتار هستند. تاتارها در گذشته بر مسکو چیره شده و روس ها بیش از 200 سال در حکومت تاتاری زیسته اند. هم اکنون نیز تاتارستان از نظر فرهنگی و اقتصادی برای روسیه اهمیت زیادی دارد. روسیه از تاتارستان به عنوان الگویی برای جمهوری های مسلمان نشین، به ویژه در قفقاز شمالی استفاده می کند، زیرا تاتارها بسیار متجدد بوده و با فره...

اسلام هراسی(islamophobia ) ،از اصطلاعات تازه ای است که به تازگی و به طور خاص ، در زمینه رابطه اسلام و غرب و بخصوص اروپا ، تداول یافته است. بنابراین در این تحقیق سعی ما بر آن بوده است تا بتوانیم با نگاهی ژرف اندیش به پدیده اسلام هراسی با توجه به موضوع و سوال و فرضیه این پایان نامه و نیز با توجه به حضور و گسترش روز افزون اسلام و مسلمانان در اروپا به علل و عوامل شکل گیری این پدیده و نیز مروجان آن ...

مهاجرت در مقیاس وسیع آن می تواند بعضی از ساختارهای کشور میزبان و پذیرنده را تغییر دهد. به خاطر همین مهاجرت ها، جوامع مختلف در جهان دارای الگوهای فرهنگی چندگانه منتسب به اقوام متفاوت هستند. از سوی دیگر، این پدیده بر هویت فرهنگی دیاسپوراها و سبک زندگی آنان نیز تاثیر می گذارد. دیاسپوراها گروهی از انسان ها هستند که در جایی دورتر از کشور خود زندگی می کنند.الگوی سبک زندگی خود را می سازند و این الگوی ...

دیاسـپورا به جابه‌جایی، مهاجرت یا پراکنده شدن مردم در خارج از سرزمین مادری به هر دلیل در بیش از یک مکان اشاره دارد. دیاسپوراها بخشی از مردمی هستند که خارج از وطن خود زندگی می‌کنند. آنها با استقرار در جامعه ی میزبان و در رویارویی با فرهنگ جدید به صورتهای مختلف از خود واکنش نشان می دهند و بدنبال آن با مفاهیم مختلفی در رویکرد فرهنگ پذیری و همچنین تغییر در شیوه یا سبک زندگی مواجه می شوند. این تحقیق...

وراقت به عنوان یکی از مشاغل رایج در میان مسلمانان، نقش مهمی در تولید و ترویج کتاب داشته است. به کسی که در این پیشه فعالیت داشت ورّاق گفته می شد. حال سؤال این است که حرفه وراقت چگونه آغاز شده است؟ از آنجا که بنا بر نظری مشهور، شروع ساخت کاغذ در میان مسلمانان مربوط به نیمه قرن دوم است؛ برخی از محققان معتقدند که وراقت با ورود اسیران کاغذ ساز چینی به سمرقند پس از نبرد طراز (134ق) شکل گرفته و کلمه ور...

تصور رایج این است که قاره آمریکا به دنبال سفر دریایی کریستف کلمب و با حمایت پادشاه اسپانیا در سال 1492 م. کشف شد ولی به تازگی مدارک، شواهد و مستنداتی درباره ارتباط سایر ملت ها با این قاره پیدا شده است که این تصور شایع را با تردیدهایی جدی مواجه می کند. پاسخ این پرسش که آیا ملل مسلمان، موفق به برقراری چنین ارتباطی شدند یا نه؟ محور اصلی مقاله حاضر را تشکیل می دهد براساس یافته­های فؤاد سزگین در پاس...

از آنجا که فهم صحیح و دقیق علوم و فنون در هر تمدنی مستلزم اطلاع از مبانی وشالوده های اصلی آن تمدن است، برای فهم علومی که در دامن تمدن اسلامی بالیده اند نیز باید در اصل و اساس این تمدن مداقه و توجه کنیم.تمدن اسلامی بر مبنای وحی و عقل، و در قالب زبان عربی پدید آمد و نزد مسلمانان شناخت طبیعت، به منزله ی کارگاه صنع الهی، برای معرفت حق ضروری بود.به همین دلیل، آن ها در همه ی عرصه های تاریخ طبیعی به م...

در عصر عباسیان، نهضت ترجمه زمینه ی آشنایی اطبای مسلمان را با متون طبی اصیل یونانی فراهم آورد. با بررسی متون تاریخ طب پس از اسلام درمی یابیم که منشأ بسیاری از نهادهای آموزشی طب پس از اسلام، روش های آموزشی مرسوم در یونان باستان است. در واقع در حوزه ی آموزش نظری، مسلمانان بسیاری از روش های یونانیان را اقتباس نمودند در حالی که در حیطه ی آموزش عملی شاهد کم ترین تأثیر هستیم. این شیوه های رایج آموزش ط...

بی­شک، «جهانی­شدن» مهمترین و بارزترین پدیده­ی عصر ماست؛ هر چندکه اصطلاح جهانی­شدن در بعد اقتصادی متضمن همگرایی حوزه­های مختلف حیات انسانی است، لیکن در بعد فرهنگی، فرصت مناسبی برای تنوع و واگرایی فرهنگی در سطح جهانی فراهم کرده است. در این راستا، امنیت فرهنگی یکی از مهمترین چالش­های جوامع فرامدرن در عصر جهانی­شدن به شمار می­رود. قاره­ی اروپا به عنوان یک جامعه­ی فرامدرن، همگام با تشکیل و تثبیت اتح...