موضوع این مقاله نظارت بر دیوانسالاری است و می کوشد به این سوال پاسخ دهد که چگونه می توان سازمان های دولتی و کارکنان انها را که برگزیده مستقیم مردم نیستند به آنان پاسخگو کرد. مقاله با بحثی درباره مفاهیم پاسخگویی آغاز می شود و در پی آن از هدف های پاسخگویی در بخش دولتی و گونه های متفاوت آن سخن به میان می آورد. این مقاله الگویی را تدوین می کند که به عنوان چارچوبی نظری برای مقایسه تعدادی از نظام های...

چکیده دیوانسالاران ایرانی به عنوان نخبگان وابسته به حکومت در طول تاریخ ایران نقش فراوانی در تحولات جامعه ایفا کرده اند. حضور طولانی آنان در تاریخ ایران از دوره باستان آغاز می شود و با ورود اسلام به حوزه ایران، نخبگان دیوانسالار در خدمت تازه واردان قرار گرفتند تا تجربیات خود را درباره ملکداری ایرانی در اختیار آنان قرار دهند. بحث اساسی درباره این نخبگان تفاوت های فرهنگی میان مناطقی بود،که نخبگان...

نهاد دیوان سالاری، ساختار حکومتی همواره نقشی بسیار پراهمیت و کلیدی در تحول و پیشرفت یا توسعه نیافتگی جوامع ایفا کرده است. این امر، به ویژه در جوامعی نظیر ایران که دارای پیشینه چند هزار ساله دارد، بسیار آشکار می شود. فقدان قانون و قانون گرایی در تاریخ سیاسی اداری ایران به عنوان روال معمول پذیرفته شده در جامعه تا دوره سلجوقی ضرورت واحساس نیازبه هرگونه تغییروتحول اساسی را درنظام دیوان سالاری کشور ...

در دوره سلاطین دهلی (602-932ﻫ/1206-1526م)، روابط فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی میان ایران و هند، گسترده­تر شد. از این رو تأثیر ایرانیان در حوزه‌های گوناگون چون سیاست، فرهنگ، اقتصاد و تشکیلات اداری در قلمرو سلاطین دهلی افزایش یافت. غلامان ترک به­عنوان بنیان‌گذاران سلطنت دهلی، که خود در دربار پادشاهان غزنوی و غوری بالیده بودند، پیش از اعلام استقلال در دهلی، با نظام اداری و تشکیلاتی ایرانیان به­خوبی آ...

تشکیل دولت های متعدد در تاریخ ایران اسلامی و دوام حاکمیت آن ها، به عوامل مختلفی بستگی داشته که تشکیلات اداری و دیوانسالاری، مهم ترین آن ها بوده است. در این تشکیلات، ایرانیان و خاندان های معتبر و مشهور دیوانی نقش پررنگی داشته اند. تشکیل دولت صفوی موجب شد تا بار دیگر، ایرانیان در تشکیلات اداری حضور یابند؛ به دنبال آن، خاندان های جدیدی نیز وارد عرصه دیوانی شدند که شایستگی و توانمندی چشمگیری را از ...

تحقیق حاضر با هدف تعیین و مقایسه نوع دیوانسالاری حاکم بر دانشکدههایمدیریت دانشگاه تهران و دانشگاه آزاد اسلامی (واحد تهران مرکز) بر اساس الگویمینتزبرگ انجام شده است. این تحقیق بر اساس هدف و ماهیت تحقیق از نوعتوصیفی پیمایشی بوده و جامعه آماری تحقیق نیز اعضای هیأت علمی دانشکدههایمدیریت دانشگاه تهران و دانشگاه آزاد واحد تهران مرکز است. دادههای مورد نیاز بااستفاده از روشهای بررسی اسناد و مدارک و پرس...

شاخة سلاجقة کرمان در حدود سال 433هـ.ق و به همت ملک قاورد بن چغری­بیگ تأسیس گردید. وی که در این سال به دستور عم خود، طغرل­بیگ، عازم فتح کرمان گردیده بود توانست با تصرف این سرزمین، دولتی جدید را بنیان نهد، دولتی که پس از وی نیز در خاندان او به صورت موروثی باقی ماند و تا سال 583هـ.ق تداوم یافت. مطالعة این شاخه از سلجوقیان این نکته را روشن ساخت که گرچه در باب چگونگی شکل­گیری دولت مذکور و وقایع سیاس...

شاخة سلاجقة کرمان در حدود سال 433هـ.ق و به همت ملک قاورد بن چغری­بیگ تأسیس گردید. وی که در این سال به دستور عم خود، طغرل­بیگ، عازم فتح کرمان گردیده بود توانست با تصرف این سرزمین، دولتی جدید را بنیان نهد، دولتی که پس از وی نیز در خاندان او به صورت موروثی باقی ماند و تا سال 583هـ.ق تداوم یافت. مطالعة این شاخه از سلجوقیان این نکته را روشن ساخت که گرچه در باب چگونگی شکل­گیری دولت مذکور و وقایع سیاس...

سگبانی، از مشاغل درباری دولت های مسلمان ایرانی و عثمانی، جایگاه ویژه ای در امور مربوط به شکارداشته است. این شغل در نظام دیوان سالاری عثمانی– نسبت به تشکیلات اداری سایر حکومت ها-برجسته تر شده و از جهت وظایف و اهمیت دگرگونی های بسیاری است. شرایط حاکم بر دیوانسالاریعثمانی، سگبانان را ناگزیر می کرد که به صورت فرعی به نظامی گری نیز بپردازند. به مرور زمان، وظایفدرباری سگبانان به فراموشی سپرده شد و آن...