ادبیات تطبیقی در مفهوم علمی آن نخست در فرانسه پدید آمد؛ آن گاه به بعضی از کشورهای غربی چون آلمان، ایتالیا، آمریکا و ... راه یافت و سپس روانه ی شرق دور گردید. تأسیس اصول ادبیات تطبیقی در کشورهای عربی با محمد غنیمی هلال(1917ـ 1967) و تألیف در این زمینه با عبدالرزاق حمیده، ابراهیم سلامه و نجیب العقیقی آغاز شد. هر یک کتاب هایی را با عنوان «الأدب المقارن» برای تدریس در دانشگاه تألیف کردند؛ هر چند که...

چکیده الادب المقارن، اثر محمد سعید جمال الدین، ازجمله آثار قابل توجه در موضوع ادبیات تطبیقی است که نخستین بار در 1990 منتشر شد. نویسنده مباحث را با رویکرد مکتب فرانسه و با تأکید بر ادبیات فارسی و عربی نگاشته است. اگرچه این اثر مشخصات کتاب درسی را ندارد، ولی با توجه به اهمیت مباحث آن و با عنایت به این که به عنوان کتاب کمک درسی قابل استفاده است، نقد و بررسی آن به منظور تبیین نقاط قوت و ضعف آن ضر...

نگاه اسطوره ای، فرایندی جدید در مطالعه متون ادبی در دهه های اخیر هست. لذا ما نیز سعی داریم در این تحقیق به بررسی ویژگی های اسطوره ای عناصر سازنده رمان صومعه پارم اثر استاندال بپردازیم. بدین منظور بعد از جمع آوری منابع مورد نیاز، مطالعه آنها و فیش برداری، تحلیل داده ها و تدوین طرح پژوهش، سعی کرده ایم عناصر عمده ی این رمان، یعنی زمان، مکان و شخصیت داستانی را از زوایای اسطوره ای آنها مورد بررسی قر...

پند و اندرز، چکیده¬ای است از آداب، رسوم و حکمت جامعه و تفکرِ قومی-فردی که برداشت و جهان¬بینی فرهنگ ایرانی را نشان می¬دهد. اوستا و متون پهلوی، منشأ احکام فقهی-اخلاقیِ اندرزنامه¬هاست. آوردن اندرز ضمن حکایت و داستان نمادین و تمثیلی برای تفهیم پند، در ایران ساسانی رایج بوده و پس از اسلام نیز تداوم داشته است. تأثیر متون پهلوی و شیوه¬ی بیان آن¬ها باعث شده است که شاعران پارسی¬گوی در حوزه¬ی تعلیم و تربیت...

متون مقدس دربردارنده ی مبانی عقیدتی و آیینی ادیان بزرگ می باشند. بنابراین هر گونه تلاش در جهت شناخت ادیان، مستلزم شناخت کتب مقدس، نحوه ی شکل گیری و تثبیت، و همچنین روش های تفسیر آنها می باشد. برخلاف تصور کنونی از متون مقدس به عنوان متونی مکتوب، اغلب آنها در آغاز متونی شفاهی بوده اند و به طور شفاهی انتقال یافته اند، و بعدها به دلایلی از جمله ترس از تحریف یا از بین رفتن به صورت مکتوب درآمده و تث...

مارسل پروست دریچه ای به روی دنیای جادویی خواب می گشاید. او از طریق رویا و رویا پردازی به دنبال راه نجات است. بنابراین رویا و رویا پردازی نقش بسزایی در در تخیل پروست دارد. او برای باز گرداندن زندگی گذشته اش از حافظه ی غیر ارادی خود مدد می جوید و رویا را به عنوان راهی برای رسیدن به حقیقت می داند. از یک سو ، مطالعاتی بر روی جنبه ی رئالیست رمان پروست انجام شده است، از سوی دیگر ، آنچه که زندگی گذشته...

چکیده ادبیات تطبیقی به ‌منزلة علم نوپای ادبی در قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم شکل گرفت. این علم پس از ظهور در فرانسه و سایر کشورهای اروپایی و امریکا، اینک در سراسر دنیا ازجمله کشورهای عربی شناخته‌شده است. در جهان عرب نخستین‌بار عبد الرزاق حمیده، ابراهیم سلام، و نجیب العقیقی هر کدام کتاب‌هایی با عنوان الادب المقارن تألیف کردند؛ اما هیچ‌کدام نتوانستند اصول این علم را تبیین کنند؛ تا این‌که محمد غنی...

از نیمه‌های دهۀ ١۳۶۰ تا کنون، نزدیک به ۸۰ عنوان کتاب در حوزه‌های زبان و ادبیات فرانسه، مترجمی فرانسه، آموزش زبان فرانسه و اخیراً مطالعات فرانسه توسط متخصصان دانشگاهی این حوزه‌ها و به همت مراکز نشر دانشگاهی به چاپ رسیده‌اند. در این میان، سهم انتشارات «سمت» حدود ۴۰ عنوان، سهم «مرکز نشر دانشگاهی» قریب به ٢۵ عنوان و سهم انتشارات دانشگاه‌ها حداکثر ۱٥ عنوان بوده است. اگر این ارقام کمابیش دقیق باشند، ب...

ایران کشوریست که در ادبیات فرانسه قرن هجدهم از جایگاه و جذابیت ویژه ای برخوردار است. طبیعت این کشور و ویژگی های قومی آن ‘ تاریخ باستان‘ عصر میانه ومعاصر ایرن‘ ویژگی های تمدنی ‘ اخلاقی و آداب ورسومی‘ و به ویژه‘ ادبیات و هنر این کشور از صور و ابعادی بهره مند است که ایران را برای نویسنده- فیلسوفان عصر روشنگری فرانسه ‘ به صورت یک اسطوره دلفریب در آورده و عاملی مؤثر برای الهام و نشر اندیشه های فلسفی...

اصطلاح ادبیات تطبیقی((comparative literature نخستین بار در فرانسه و در سخنرانی های آبل ویلمن به کار رفت، لیکن آن ادبیات تطبیقی که ویلمن و معاصران وی از آن سخن می گفتند شیوه و روش علمی مشخصی نداشت و در واقع فقط نوعی مقایسه بین ادیبان کشورهای اروپایی بود.ادبیات تطبیقی در واپسین سال های سده نوزدهم میلادی به شیوه های صحیح علمی آراسته شد. کتاب« روسو و اصول جهان وطنی ادبی» اثر ژوزف تکست، نخستین پژوهش...