الملخص إن فکره الیوم الآخر تعتبر فکره أساسیه فی کل الأدیان السماویه، و قد بیّن القرآن منذ نزوله أنّ ساعه الحساب قد اقترب و الإنسان غافل عن حقیقه اقتراب الساعه التی یُحاسب فیها الناس علی أعمالهم و معتقداتهم ولهذا یشدّد القرآن الکریم بحزم بالغ علی حیاه الآخره و یصوّر مشاهد القیامه فی کثیر من آیاته بغیه تنبیه الناس و توعیتهم و إرشادهم إلی أقوم السبل. و مشاهد القیامه هی المناظر المخیفه الهائله التی...

مهدی اخوان ثالث و بد الوهاب البیاتی ، هر دو از شاعرانی هستند که در جامعه ادبی شان تحولاتی در پرداختن به مضامین تازه ، ایجاد اسلوب ها و قالب های جدید در شعر ، به وجود آوردند. وهر دوی ان ها از این مفاهیم ، برای بیان آلام جامعه بشری روزگارشان سود سجستند. مهم ترین ویژگی در اشعار این دو شاعر ، پرداختن به رمز و اسطوره هاست. هر دو شاعر از پرچم داران شعر نو در ادبیات اقلیمشان هستند . اخوان و البیاتی ب...

هر شعری محصول زمان خود است و بالطبع باید از روزگار خود الهام بگیرد، اما گاه می توان بر خلافِ جریانِ رود هم شنا کرد. نگارنده در این پژوهش در صدد تبیینِ این امر است که شعر با تمام تلاشش برای نو شدن، نمی تواند از سنت بگریزد و گاه آن را با آغوش باز پذیراست. شفیعی کدکنی و البیاتی شاعرانِ نوگرایی هستند که شعرشان را با مایه های سنتی سرودند. هر دو شاعر به فرهنگ و تاریخِ گذشته ی خود شدیداً وابسته اند. در بررس...

الملخّص الحنین إلی الوطن، کان من الموضوعات الأساسیّه منذ أزمنه قدیمه فی الأدب العربی. فی العصور الماضیه کان یبین الشعراء تذکاراتهم الجیّده، و الحنین إلی الحبیبه ، و القبیله، و الأطلال و الدمن بتحسّر فی أشعارهم. توجد نماذج منها فی أشعار إمرء القیس و عنتره و... . راج هذا النوع من الحنین فی أشعار الشعراء فی العصر الأموی و العباسی کثیراً بسبب الفتوحات و الهجره. نحن شاهدنا آثاراَ کثیره کـ«الحنین إلی الأو...

الملخص إنّ البحث فی النظائر اللغویه من أهمّ العلوم التفسیریه التی یکاد یستحیل الاستغناء عنه فهماً للقرآن الکریم تعود سابقتها إلی صدر الإسلام وتناوله علماء بحثاً ودراسه سبقوا الطبرسی، أو جاؤوا بعده کما أنّه أحصیِت فیه الوجوه عدداً إلی القرن التاسع لمؤلّفات طبعت فیها. وأمّا المجمع مع توسّعه فیه فإنّه لم یستوف حقّه من هذا البحث فدراستنا هذه انطوت علی النظائر المستخدمه فی المجمع مع أشکالها ومفاهیمها المختلفه ا...

المستخلص هذا البحث تناول الموشحات النبویه خلال القرنین الحادی عشر و الثانی عشر ، حیث وقف عدد کثیر من الشعراء إلی جانب الرسول (ص) مادحین و مدافعین و ذاکرین فضله و عظمه الرساله الإسلامیه التی بعث الله بها هدایه للعالمین و بقی ذکره یتردد دوماً علی ألسنه عامه المسلمین فی عباداتهم و صلواتهم و أعیادهم الدینیه و مناسبات أفراحهم و أحزانهم مسترحمین و متوسلین به أن یکون لهم شفیعا عند الله فاتحاً لهم سبحان...

الواقعیة التفاولیة مذهب فی عالم الادب اذانه متجذر فی الفلسفة المارکسیة التی توغلت فی ارجا العالم خاصة فی اوروبا الشرقیة ، و انطلاقا من هذا المذهب الابی ظهرت آثار شعریة و قصصیة هامة فی روسیا و فی بلدان العالم الثالث . و من الکتاب المتمیزین فی العالم الثالث الذین تاثروا بهذا المذهب ، هو نجیب محفوظ الذی کتب اولی روایاته من عام 1945 حتی 1957 علی اساسها . نحاول فی هذا البحث ، ان نشیر الی الممیزات ال...