پس از تشرف ایرانیان به آئین مقدس اسلام، اصطلاحات فقهی وحقوقی در میان مردم رایج گردید. شعرا و نویسندگان نیز که بیانگر حوادث و رویدادهای روزگار خود هستند ، طبعا این اصطلاحات را در دیوان و آثار خود به کار برده اند و فهم و درک بسیاری از ابیات ، منوط به دانستن معنای لغوی و اصطلاحی این واژگان می باشد. نگارنده برآن شد تا به شرح و بسط اصطلاحات فقهی و حقوقی برآید و یکی از آثار شاعران بزرگ را ازاین لحاظ ...

فهم مسائل فقهی و حقوقی از آیات قرآن کریم، بخشی از تفسیر قرآن و پژوهش‌های فقهی در قرآن، متوقف بر سلسله مبانی علمی و عملی است. شغل و کار از مباحث فقهی و حقوقی است که در قرآن مورد توجه قرار گرفته است. از موضوعات مرتبط با کار، امنیت شغلی است. این نوشتار به بیان آیات قرآن کریم، مفاهیم فقهی مرتبط با مقوله امنیت شغلی و بیان ارتباط میان آنها می‌پردازد. نگارندگان تلاش می‌کنند خاستگاه امنیت شغلی در قرآن ...

اصطلاح شناسی به عنوان یک شاخۀ زیرساختی علمی در میان همۀ علوم مطرح است و متصدی شناسایی و تعریف اصطلاحات علوم به صورت روشمند و قاعده مند می باشد. دانش تفسیر نیز بسان دیگر علوم، اصطلاحات و واژگان اختصاصی دارد که تعریف آنها، ضروری ترین اقدام پیش از به کارگیری آنها می باشد. در این میان، اصطلاح «مبانی تفسیر» چندگاهی است که در میان علوم اسلامی و به ویژه دانش تفسیر مطرح است و مفسران و قرآن پژوهان از من...

تفسیر بیان السعاده نوشته ی یکی از اقطاب متأخره ی صوفیه،سلطان محمد گنابادی ملقب به سلطانعلیشاه است که در اوایل قرن چهاردهم، نگارش آن به پایان رسیده است. می توان گفت که این تفسیر نخستین تفسیر عرفانی شیعه است که در آن همه سور و آیات قرآن کریم تفسیر شده است. علاوه بر این، تأویلات تطبیقی آیات قرآن بر اصطلاحات و آموزه های صوفیانه در این تفسیر بسیار بر جسته است و در میان تفاسیر عرفانی شیعه یک پدیده ی ...

کفر از اصطلاحات کلیدی قرآن است که در طول تاریخ و در حوزه های مختلف اسلامی از نظر مفهوم و مصداق تغییراتی زیاد داشته و معنی­هایی گوناگون یافته است. در این مقاله سعی شده است عقاید ونظریات مولانا در مورد مسأله کفر ـ با تکیه بر مثنوی معنوی و دیوان شمس ـ که طی موقعیت های کلام و از زوایای گوناگون بیان شده  است، استخراج و ارائه شود.

قرآن کریم کتاب آسمانی مسلمانان، است این کتاب دارای شبکه‌ای از واژگان است که در دو محور هم‌نشینی و جانشینی باهم در ارتباط هستند. می‌توان این نظام واژگانی را به میدان‌های معنی شناختی متشکل از چندین اصطلاح کلیدی تقسیم کرد که هر یک از آن میدان‌ها، دارای یک کانون معنایی باشد. در این مقاله سعی شده است معنای عبارت صراط مستقیم ارائه گردد و رابطه این‌همانی این عبارت به‌عنوان یک عبارت کلیدی و کانون معنای...

با توجه به اهمیت مسئله خواستگاری که زیربنای پایداری ازدواج است و با عنایت به وجود برخی از مسائل در حیطه خواستگاری همچون ضرورت وجود خواستگاری به عنوان یکی از مقدمات عقد نکاح،در پژوهش حاضر سعی شده است که در حد امکان به این مبحث از حیث فقهی و حقوقی، پرداخته شود. فلذا در تحقیق حاضر، مسئله خواستگاری در سه فصل مورد بررسی قرار گرفته است : فصل اول که در مورد مفاهیم و کلیات است و خواستگاری در لغت و ...

در مقدمه این مقاله، ضرورت بحث پیرامون «اعمال حقوقی صغیرممیز» را تبیین نموده‌ایم. سپس مباحث مربوط را به دو مبحث تقسیم نموده و در ذیل هریک متناسب با عنوانِ منتخب، مطالبی را از نظر گذرانده ایم. در مبحث اول ذیل عنوانِ«مفاهیم و تعاریف» اصطلاحات عنوانِ مقاله یعنی «صغیرغیرممیز» و «عمل حقوقی» را تعریف کرده ایم. برای مبحث دوم، عنوانِ «بررسی اعمال حقوقی صغیرممیز» را برگزیده ایم و در ذیل گفتار اوّل آن، «اعمال ...

یکی از مهم ترین مبانی تفسیر قرآن، مربوط به «زبان قرآن» است. هر مفسّری خواه، ناخواه در طول تفسیر خود به آن می پردازد.یکی از نظرات رایج در زبان قرآن، عرفی بودن است که از پیشینه طولانی برخوردار است. علاّمه طباطبائی در تفسیر نخستین خود، «البیان فی الموافقه بین الحدیث و القرآن» به مسئله زبان قرآن توجّه نشان داده است. در این نوشتار، نگارندگان ضمن بررسی نظر علاّمه طباطبائی در حوزه عرفی بودن زبان قرآن، به ...

از آنجا که قرآن کریم، کتاب الهی مسلمانان، حاوی قواعد و قوانین الهی برای تامین سعادت بشری است، که غایت هر جامعه و نظام سیاسی اسلامی نیر می باشد، مبانی و اصول علوم انسانی بر مبنای اندیشه اسلامی را باید در آیات قرآنی جستجو کرد، بخصوص در علوم سیاسی که تدبیر امور جامعه انسانی را بر عهده دارد. برای ورود عالمان و دانشوران سیاسی در محضر قرآن و تدبر در آیات الهی، اولین قدم، آشنایی دقیق و فهم مراد و معنا...