خراسان کهن سرزمینی است باستانی که  مهد پیدایش یکی از درخشان ترین و کهن ترین تمدن های منطقه ایران بوده است. خراسان طبق نوشته های اوستا و کتیبه بیستون یکی از مهمترین ایالت ها و کوست های ایران در قبل از اسلام بوده که یکی از مقاطع حساس و مهم تاریخی آن مربوط به عصر ساسانی می باشد. سرزمین خراسان در دوره ساسانی بنابر موقعیت تاریخی، جغرافیایی و ژئوپولیتیکی کانون فرهنگی مهم و اصلی منطقه و تلاقی گاه فره...

پیش از ابداع خط، بشر با ساختن پیکرک هایی از گل، سنگ و غیره، اندیشه های خود را نمودارمی ساخت. اقوام پراکنده فلات ایران از هزاره های قبل از میلاد همواره پایبند تقلید صرف از طبیعت نبودندبلکه اغلب میل داشتند حاصل خاطره خیال خود را با نوک تیشه یا سر انگشت های هنرمندانه خود از سفالو سنگ برآورند و هر یک از پیکرک ها را مطابق آرزوها و اندیشه ها و باورهای آئینی خود جلوه گر سازند.پیکرواره های کوچک حیوانا...

شهرستان بردسیر از نظر کانسارهای فلزی، به ویژه مس، از غنی ترین مناطق شرق ایران است. بیشتر این کانسارها در منطقة غربی و جنوب غربی بردسیر در منطقة کوه پنج واقع شده اند. برخی از این کانسارها از دورة پیش از تاریخ تا سده های متأخّر اسلامی استحصال شده اند. اطّلاعاتی که در این مقاله ارائه می شود بررسی شماری از معادن باستانی و محوطه های ذوب فلز بخشهای غربی و جنوب غربی بردسیر است که طیّ بررسی و شناسایی فصل ...

با پدید آمدن جوامع انسانی، نیاز روحی به ستودن خالق و نذر و پیشکش قربانی برای رسیدن به سلامتی و آرزوها باعث شد تا مکانهایی به شکل نیایشگاه با جایگاههایی ویژه برای پیشکش نذورات و قربانی در آنها، در میان اقوام و فرهنگهای گوناگون به وجود آید. این مقاله به اجمال به بررسی جایگاه نذورات از نظر واژه شناسی و ریشه یابی لغت، آئین ها و آداب و رسوم و ساختار آن و نیز موادی که برای پیشکش به کار می رفته است ـ ...

برخی از محققین بر این باورند که به­ دلیل وقوع زلزلۀ شدید و سونامی در قرن چهارم هجری، بخش بزرگی از سیراف به درون آب واژگون شده است. با توجه به شواهد و مدارک موجود و بررسی صورت گرفته در سواحل و آب های پیرامون سیراف، نگارنده معتقد است که با وجود وقوع زلزلۀ ویران کننده، تخریب زیادی در سازه­های ساحلی ایجاد نشده بلکه تخریب­های مشهود در دیوارۀ ساحلی به مرور زمان و به دلیل هجوم امواج دریا ایجاد شده است...

گویش گیلکی از گویش­های ایرانی نو است که در ناحیۀ وسیعی از استان گیلان در حاشیۀ دریای خزر و نیز بخش­هایی از استان مازندران رواج دارد. این جستار اختصاص دارد به بررسی ریشه شناختی چند واژه از گویش گیلکی شرق گیلان. در هر مدخل، ابتدا ریشۀ ایرانی باستان و هندواروپایی واژه یا فعل مورد نظر و برابرهای آن در دیگر زبان­های ایرانی را آورده ایم، سپس به بررسی ساخت اشتقاقی آنها در گویش گیلکی، فرایندهای واجی و ...

چکیده ندارد.

مهر به عنوان سندی معتبر و گویا، در علم باستان شناسی همواره موجب توجه اهل تحقیق بوده است و نظر پژوهشگران را به خود جلب کرده است. پژوهش حاضر به صورت موردی بر روی مهر های سامان دهی شده ی بخش مهر و سکه موزه ی ملی ایران مربوط به مهر های اواخر هزاره دوم و هزاره اول پیش از میلاد در شمال ایران در محدوده استان گیلان (مارلیک، کلورز، تالش و رشی)که طی کاوش های باستان شناسی که در چند دهه اخیر صورت پذیرفته ب...

این مقاله فاقد چکیده می​باشد.