فلسفه هر رشته علمی بنیادی ترین و مهم ترین موضوع و مسئله آن رشته محسوب می شود. تبیین فلسفه جغرافیا در زمره فلسفه علم قرار دارد که به بیان ماهیت، موضوع، هستی شناسی، معرفت شناسی، روش شناسی و هدف غایی آن می پردازد.مشکلی که نگارنده در بررسی آثار مربوط به فلسفه علم جغرافیا تاکنون ملاحظه نموده است ناشی از این موضوع است که آثار مزبور از این حیث، یا ناقص و نارسا بوده اند و یا به مباحث غیر مرتبط از جمله ...

بررسی تاریخ علم جغرافیا به جهت گستردگی آن در سه مقطع زمانی مورد توجه قرار گرفته است ‘ 1- جغرافیا از قرون ششم قبل از میلاد تا قرون وسطی. 2- جغرافیا در قرون وسطی(مقارن قرون وسطی) 3- جغرافیا از قرون وسطی به بعد. قسمت اول طی مقاله ای در مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران در شماره های پیاپی 118و117 سال 1370 به چاپ رسیده. در قسمت دوم ‘ موضوع این مقاله که خلاصه آن از نظر می گذرد بررسی...

جغرافیا به عنوان علم مطالعه رابطه متقابل انسان و محیط تعریف شده است. مفهوم انسان در جغرافیا به درستی روشن نیست. این موضوع باعث واضح نبودن ماهیت و قلمرو علم جغرافیا شده است علوم مختلف دیگری از جمله روانشناسی، اقتصاد، علوم سیاسی و... در مورد انسان گفتگو می­ کنند. مفهوم انسان در جغرافیا با سایر علوم متفاوت است. منظور از انسان در جغرافیا فعالیت ­های انسان است. با توجه به تعریف مفهوم انسان در جغرافی...

انسانها از آغاز آفرینش تاکنون همواره با انواع آسیبها و بلایا دست به گریبان بوده و از این بابت آسیبهای جانی و مالی زیادی به آنها وارد شده است. هیچ جایی از این کره خاکی را نمی توان نام برد که از بحرانها و حوادث گوناگون در امان بوده باشد. به همین دلیل جوامع مختلف پیوسته به دنبال کشف و ابداع راه حلهایی بوده و هستند تا بتوانند آسیبهای ناشی از حوادث غیرمترقبه را به گونه ای کنترل نموده یا به حداقل رسا...

شکی نیست که بخش مهمی از علم جغرافیا با شکل گیری کره زمین شروع می شود و این علم پیوسته مراحل تکوین خود را می پیماید ولی آنچه مسلم است جغرافیا به مثابه بسیاری از علوم، مراحل رشد و تکامل خود را طی قرون متمادی پشت سرگذشته است. به استناد شواهدی که وجود دارد، علم جغرافیا به ساده ترین شکل در یونان باستان مطرح و به عبارت دبگر برای اولین بار نام جغرافیا در یونان عنوان گردیده و سپس کارائی آن تحت عنوان عل...

wاین نوشتار تلاش می کند، دانش جغرافیا را آسیب­شناسی کند، تحلیلِ محتوای صد مقالۀ اخیر مجلات جغرافیایی نشان می­دهد که هستی­شناسی، شناخت­شناسی و روش­شناسی جغرافیا به ترتیب دچار سه آسیب شده است: 1. فضای جغرافیایی به فضای عینی فروکاسته شده است و فضای ذهنی و فضای زندگی نادیده گرفته شده­اند؛ 2. جغرافیا تنها بر فلسفه­ تحلیلی تکیه زده، در شناخت فضا تنها به حس­ ـ تجربه و خِرَد ـ استدلال بسنده کرده است، از ف...

در هردانشی از جمله دانش جغرافیا ((زمان ))مطرح است ‘حال سؤال این است که کدام مسایل فلسفی جغرافیا سبب بروز مفهوم زمان در جغرافیا شده است ؟ در ادبیات‘ علوم اقتصادی‘ سیاست‘ مذهب‘ صنعت و تکنولوژی‘ جامعه شناسی‘ فلسفه‘ فیزیک وقرآن و همچنین جغرافیا مسایل مختلفی سبب بروز مفهوم زمان درآنها شده است . در جغرافیا زمانبندی همه پدیده های جغرافیایی‘ ماندگاری غیر یکنواخت پدیده ها و تنوع آنها زمینه فلسفی اساسی ب...

چکیده: فقر و محرومیت دو پدیده جهان شمولند که در طول تاریخ، بر رشد و تعالی بسیاری از جوامع بشری سایه افکنده و آینده انسان های بی شماری را به خطر انداخته اند. پایمال شدن کرامت والای انسانی و محرومیت از حقوق اجتماعی و اقتصادی، میراث نامبارک حکومت های ظالم، فاسد، نالایق، وابسته و ستم کار در اقصی نقاط جهان است که اگر آثار ناشی از سوانح و حوادث غیرمترقبه به آن اضافه گردد، چهره کریه فقر، در جای جای ...

چکیده: در دنیای معاصر یکی از موضوعات اساسی و مورد بحث موضوع توسعه و بویژه توسعه پایدار است که اتفاقاً نقشی اساسی در برقراری ثبات و امنیت یا بالعکس آن در حوزه های جغرافیایی دارد و گاهی حتی شیوه عملکرد دولت ها در نحوه توزیع عوامل و عناصر توسعه چالش بر انگیز می شود و باعث مخاطرات سیاسی و امنیتی می شود. به همین دلیل و با توجه به اهمیت این موضوع از اواخر قرن بیستم و دهه اخیر جغرافیا و نگرش های جغراف...

نمایه(لیست کل مقالات به انضمام نام نویسندگان و شماره های انتشار یافته (از 1 الی 78)، نمایه(لیست کل مقالات به انضمام نام نویسندگان و شماره های انتشار یافته (از 1 الی 78)، نمایه(لیست کل مقالات به انضمام نام نویسندگان و شماره های انتشار یافته (از 1 الی 78)، نمایه(لیست کل مقالات به انضمام نام نویسندگان و شماره های انتشار یافته (از 1 الی 78)، نمایه(لیست کل مقالات به انضمام نام نویسندگان و شماره های ...