ارزیابی جوانه‏زنی ارقام کنجد در واکنش به دما: تعیین دماهای مهم و مقاومت به دما

نویسندگان

فرشید قادری فر

الیاس سلطانی

چکیده

هدف از این تحقیق ارزیابی جوانه‏زنی ژن نمون (ژنوتیپ)‏های مختلف کنجد در واکنش به دما بود. با استفاده از دماهای مهم (کاردینال) یعنی کمینه، بهینه و بیشینه شاخص‏های تحمل به دمای بالا و پایین تعیین و ژن نمون‏های مختلف از این نظر ارزیابی شدند. به این منظور آزمایش جوانه­زنی با چهار تکرار 50 بذری در درون اتاقک (انکوباتور)های رشد با دماهای ثابت 10، 15، 20، 25، 30، 35، 40 و 45 درجة سلسیوس روی نه ژن نمون کنجد صورت گرفت. در نهایت با تابع دو تکه‏ای، دماهای مهم تعیین شدند و با کمک دماهای مهم بردباری به دماهای بالا و پایین برای ژن نمون‏های مختلف تعیین شد. نتایج نشان داد که میانگین دماهای کمینه (پایه)، بهینه (مطلوب) و بیشینه (سقف) در ژن نمون‏های مورد ارزیابی 8/12، 0/38 و 3/49 درجة سلسیوس بود. دامنة بردباری به دماهای زیر بهینه، دماهای بالای بهینه و دامنة بردباری کل به‏ترتیب 3/11، 2/25 درجة سلسیوس و 5/36 درجة سلسیوس تعیین شد. شاخص تحمل به سرما و گرما نیز بین ژن نمون‏ها تفاوت معنی‏داری داشتند و میانگین آنها برای ژن نمون‏های مختلف به‏ترتیب 37/2 و 73/2 درصد بود. در نهایت اینکه، بیشینة میزان جوانه‏زنی، شاخص تحمل به گرما (hti) و دمای کمینه به ترتیب با 5/95، 9/95 و 3/98 درصد بیشترین توارث‏پذیری را داشتند و کمترین قابلیت توارث به‏ترتیب مربوط به صفت دمای بیشینه با 2/3 درصد بود.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

مدل‌سازی واکنش سبز‌شدن ارقام گندم به دما در شرایط مزرعه

زمان سبزشدن یکی از عوامل موثر بر رشد و عملکرد گندم است و این مرحله باید در مدل‌های گیاهان زراعی به درستی پیش‌بینی شود. به همین منظور، در یک آزمایش مزرعه‌ای8 رقم گندم در 12 تاریخ کشت گردید و تعداد روز تا سبزشدن آن‌ها ثبت شد. به منظور توصیف رابطه بین سرعت سبزشدن و دما از مدل‌ بتا استفاده شد. نتایج نشان داد که از لحاظ آماری هیچ اختلاف معنی‌داری از نظر دماهای کاردینال بین ارقام وجود نداشت و واکنش س...

متن کامل

مدل‌سازی واکنش سبز‌شدن ارقام گندم به دما در شرایط مزرعه

زمان سبزشدن یکی از عوامل موثر بر رشد و عملکرد گندم است و این مرحله باید در مدل‌های گیاهان زراعی به درستی پیش‌بینی شود. به همین منظور، در یک آزمایش مزرعه‌ای8 رقم گندم در 12 تاریخ کشت گردید و تعداد روز تا سبزشدن آن‌ها ثبت شد. به منظور توصیف رابطه بین سرعت سبزشدن و دما از مدل‌ بتا استفاده شد. نتایج نشان داد که از لحاظ آماری هیچ اختلاف معنی‌داری از نظر دماهای کاردینال بین ارقام وجود نداشت و واکنش س...

متن کامل

دماهای کاردینال، واکنش به دما و دامنة بردباری دمایی جوانه زنی بذر در ارقام گندم (Triticum aestivum L.)

درک واکنش جوانه‏زنی بذر ژنوتیپ‏های زراعی به دما از دیدگاه زراعی حائز اهمیت است. ژنوتیپ‏هایی که در دماهای پایین جوانه‏زنی خود را آغاز می‏کنند می‏توانند برای موقعیت‏هایی (مانند کشت‏های دیرهنگام پاییزه) مفید باشند که جوانه‏زنی با دماهای کم همزمان می‏گردد. از این رو، مطالعة حاضر به منظور یافتن دماهای کاردینال، بررسی واکنش به دما و دامنة بردباری دمایی جوانه‏زنی بذر 12 رقم از گندم‏های مورد استفاده در...

متن کامل

تعیین دماهای کاردینال بذر گیاه دارویی بادرنجبویه (Mellissa officinalis L.) در واکنش به دما و پتانسیل‌های مختلف آب

به‌منظور ارزیابی تأثیر خشکی و دما بر سرعت جوانه‌زنی بذرهای بادرنجبویه آزمایشی در دماهای 20، 23، 25، 27، 30 و 32 درجۀ سلسیوس و پتانسیل‌های خشکی 0، 2/0-، 4/0-، 6/0- و 8/0- مگاپاسکال در سه تکرار در آزمایشگاه بذر پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران (عرض جغرافیایی 35 درجه و 48 دقیقۀ شمالی و طول جغرافیایی 50 درجه و 59 دقیقۀ شرقی) در سال 1393 به‌صورت تجزیۀ مرکب در قالب طرح کامل تصادفی در چند مکا...

متن کامل

واکنش ارقام پسته به Phytophthora pistaciae و اثر دما بر بیماری‏زایی آن

انگومک یا گموز مهم‌ترین بیماری پسته در ایران است که یکی از عوامل اصلی آن شبهِ‌قارچ اُاُمیستِ Phytophthora pistaciaeمی‌باشد. به منظور بررسی واکنش ارقام مختلف پسته ایرانی در برابر P. pistaciae،جدایه‏هایی از این بیمارگر از درختان پسته‌ آلوده به انگومک از مناطق پسته‏کاری استان‏های یزد و کرمان در سال‏های 1388 و 1389 جداسازی شدند. این جدایه‌ها با استفاده از خصوصیات ریخت‏شناختی و ژنوم ری...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
علوم گیاهان زراعی ایران

ناشر: پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران

ISSN 2008-4811

دوره 46

شماره 3 2015

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023