آستانه‏ های اثرگذاری شدت بارندگی و شیب بر فرایند فرسایش در دیم ‏زارهای منطقۀ کلالۀ استان گلستان

Authors

  • رامیار علی‌رمایی دانشجوی کارشناسی ارشد گروه مهندسی آبخیزداری، دانشکدۀ منابع طبیعی دانشگاه تربیت مدرس، نور، ایران
  • محمود عرب‌خدری دانشیار پژوهشکدۀ حفاظت خاک و آبخیزداری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
Abstract:

هدف پژوهش حاضر، ارزیابی آستانه‏های پاسخ کرت از نظر بخش‏های مهم فرایند فرسایش و انتقال رسوب در مقیاس کرت در دیم‏زارهای منطقۀ کلالۀ استان گلستان بود. بدین‌منظور شبیه‏سازی باران توسط باران‏ساز کامفورست با ابعاد کرت 25×25 سانتی‏متر در شدت‏های بارندگی 33، 64، 80 و 110 میلی‏متر در ساعت و در شیب‏های 6، 12 و 25 درصد در چهار تکرار انجام شد. غلظت رسوب و هدررفت خاک با اندازه‏گیری رواناب و رسوب در خروجی کرت‏ها محاسبه و نتایج آن در تیمارهای شدت بارندگی و شیب تحلیل شد. بر‌اساس نتایج تحلیل آماری، با افزایش شدت بارندگی در تمام شیب‏های بررسی‌شده، غلظت رسوب افزایش یافت. اثر جداگانۀ شدت بارندگی و شیب بر غلظت رسوب و هدررفت خاک معنا‏دار (05/0≤P) بود، اما اثر متقابل آنها معنا‏دار تشخیص داده نشد. نتایج گروه‏بندی با استفاده از آزمون دانکن نشان داد در فاصلۀ شدت بارندگی 33 و 64 میلی‏متر در ساعت و در فاصلۀ شیب 6 و 12 درصد غلظت رسوب تغییر معناداری داشت؛ در حالی‏که دربارۀ هدررفت خاک حد تغییر معنا‏دار بین 64 و 80 میلی‏متر در ساعت و 12 و 25 درصد بود. به‌بیان دیگر، با فرض خطی‌بودن روند تغییرات، آستانۀ تغییر پاسخ هیدرولوژیکی کرت از نظر غلظت رسوب (جدایش و ورود به عامل حمل) در محدودۀ شدت بارندگی 50 میلی‏متر در ساعت و شیب 9 درصد بود، در حالی‏که دربارۀ هدررفت خاک (انتقال رسوب) در محدوده‏های بیشتری از شدت بارندگی (حدود 72 میلی‏متر در ساعت) و نیز شیب (حدود 18 درصد) بود.        

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

اثر شدت بارندگی و شیب بر نفوذ و رواناب سطحی در دیم‌زارهای منطقه کلاله استان گلستان

عوامل مختلفی از جمله شدت بارندگی و شیب بر فرایندهای هیدرولوژیکی همچون نفوذ و رواناب اثر دارند. مطالعه خاک دیم‌زار به‌دلیل تخریب شدید و بوم‌سازگان شکننده از اهمیت زیادی برخوردار است. پژوهش حاضر به‌منظور بررسی اثر شدت بارندگی و تندی شیب بر نفوذ و رواناب سطحی با استفاده از شبیه‌ساز باران کامفورست در دیم‌زارهای منطقه کلاله استان گلستان انجام شد. برای دست‌یابی به اهداف پژوهش باران‌هایی به مدت 15 دقی...

full text

تاثیر اندوده سطحی بر فرسایش بین شیاری در شیب و شدت بارندگی مختلف در شرایط آزمایشگاهی

پیامدفرسایش بین­شیاری در هدر رفت خاک و عناصر غذایی به خصوص در اراضی کشاورزی بسیار قابل توجه است. از این­رو شناخت دقیق عوامل مؤثر بر آن ضروری است. یکی از این عوامل اندوده سطحی است که بیش­تر در نواحی خشک و نیمه­خشک رایج است.تحقیق حاضر به منظور بررسی اثر اندوده سطحی بر فرسایش پذیری بین شیاری (ki) صورت گرفت. به این منظور دو خاک لومی شنی (s1) و لومی رسی (s2) از منطقه ایلخچی و یک خاک رسی (s3 ) از منط...

full text

تاثیر اندوده سطحی بر فرسایش بین شیاری در شیب و شدت بارندگی مختلف در شرایط آزمایشگاهی

پیامدفرسایش بین­شیاری در هدر رفت خاک و عناصر غذایی به خصوص در اراضی کشاورزی بسیار قابل توجه است. از این­رو شناخت دقیق عوامل مؤثر بر آن ضروری است. یکی از این عوامل اندوده سطحی است که بیش­تر در نواحی خشک و نیمه­خشک رایج است.تحقیق حاضر به منظور بررسی اثر اندوده سطحی بر فرسایش پذیری بین شیاری (ki) صورت گرفت. به این منظور دو خاک لومی شنی (s1) و لومی رسی (s2) از منطقه ایلخچی و یک خاک رسی (s3 ) از منط...

full text

بررسی تأثیر درجه شیب زمین بر آستانه فرسایش (خندقی) در پروژه های پخش سیلاب

بهره‏وری نابه‏جا و نامناسب از منابع تجدید شونده، همراه با خشکسالی‏های پی‏در‏پی، زمینه را برای تخریب پوشش گیاهی و بیابان‏زایی فراهم می‏کند. در این رابطه اجرای پروژه‏های مهار کردن و پخش سیلاب که در بیشتر بیابان‏ها قابل اجراست راه حل مناسبی جهت مقابله با این نوع مشکل است. پارامترهای مختلفی از جمله شیب زمین، بافت خاک، درصد رس، پوشش‏گیاهی و مقاومت جریان بر پارامترهای هیدرولیکی جریان و آستانه فرسایش ...

full text

تاثیر اندوده سطحی بر فرسایش‌بین‌شیاری در شیب و شدت بارندگی مختلف در شرایط آزمایشگاهی

پیامدفرسایش بین­شیاری در هدر رفت خاک و عناصر غذایی به خصوص در اراضی کشاورزی بسیار قابل توجه است. از این­رو شناخت دقیق عوامل مؤثر بر آن ضروری است. یکی از این عوامل اندوده سطحی است که بیش­تر در نواحی خشک و نیمه­خشک رایج است.تحقیق حاضر به منظور بررسی اثر اندوده سطحی بر فرسایش‌پذیری بین‌شیاری (Ki) صورت گرفت. به این منظور دو خاک لومی شنی (S1) و لومی رسی (S2) از منطقه ایلخچی و یک خاک رسی (S3 ) از منط...

full text

تأثیر شدت بارندگی بر آستانه فرسایش خاک با توجه به دانه بندی

در این تحقیق به مطالعه آزمایشگاهی ارتباط شدت بارندگی با آستانه حرکت ذرات خاک با در نظر گرفتن دانه بندی آن پرداخته شده است. آزمایشات با استفاده از یک مدل آزمایشگاهی به نام دستگاه هیدرولوژی که قابلیت شبیه سازی باران بر روی بستر خاک را دارد انجام شده است. مطالعات بر روی پنج نوع خاک غیر چسبنده با دانه بندی مختلف و بدون در نظرگرفتن پوشش گیاهی، در شیب های مختلف و شدت بارش های شبیه سازی شده متفاوت ا...

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 3  issue 3

pages  293- 301

publication date 2016-09-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023