آمایش اکولوژیکی مکان در راستای پیشبرد توسعه پایدار کشاورزی - مورد: کاشت پسته در شهرستان نهبندان

Authors

  • مجتبی قدیری معصوم استاد جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی و عضو قطب علمی توسعه روستایی، دانشگاه تهران
Abstract:

کشاورزی دارای نقش اساسی در تمامی ابعاد مکانی - فضایی توسعه است. از این رو، توسعه کشاورزی پایدار یکی از اهداف خطیر نظام‌های برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری جوامع به شمار می‌رود. شناخت و ارزیابی توان-ها و ظرفیت‌های اکولوژیکی نواحی جغرافیایی به منظور بهره‌برداری از آن در تولید محصولات مختلف کشاورزی با قابلیت‌های ویژه می‌تواند روند دستیابی به توسعه پایدار کشاورزی را تسریع نماید. شهرستان نهبندان در شرق کشور به عنوان یک ناحیه‌ی عمدتا روستایی است که تکیه جمعیت آن بر فعالیت‌های کشاورزی بیش از سایر بخش‌های اقتصادی است. در این مقاله تلاش شده است تا به توان‌سنجی اکولوژیک این ناحیه جهت کاشت پسته که محصولی اقتصادی است، پرداخته شود. مقاله حاضر کاربردی است. معیارهای اثرگذار بر کاشت پسته در هر ناحیه جغرافیایی 7 مورد شناخته شده است که داده‌های مربوط به آن برای شهرستان نهبندان از اسناد، آمار و اطلاعات سازمان‌های مربوط گردآوری شده است. به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات اقداماتی چون تشکیل بانک داده در سیستم اطلاعات جغرافیایی، تهیه لایه‌های وکتوری، تبدیل لایه‌ها به فرمت رستری، فازی‌سازی لایه‌ها و در نهایت اعمال عملگر فازی گاما جهت روی-هم‌گذاری و تهیه نقشه نهایی پهنه‌ها صورت گرفته است. نتایج نشان داد 51 درصد (11861 هکتار) از کل اراضی شهرستان نهبندان مستعد کاشت پسته می‌باشد و می‌توان بهره اقتصادی مناسبی از آن برای کمک به وضعیت اقتصادی خانوارهای روستایی و توسعه پایدار کشاورزی برد. وضعیت بهره‌برداری‌ها و اقدامات صورت گرفته نشان می‌دهد که تاکنون ظرفیت‌های اکولوژیکی ناحیه نهبندان، به ویژه به منظور توسعه کشاورزی پایدار به فعلیت لازم نرسیده است. از این رو نمی‌توان انتظار داشت پویایی و دگرش لازم در راستای حصول توسعه پایدار کشاورزی و هم چنین تحول تبعی مناسب در جامعه روستایی نهبندان پدیدار گردد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

توسعه کارآفرینی سبز در راستای پیشبرد توسعه پایدار (با تکیه بر کشاورزی ارگانیک، محصول سالم و کشاورزی دقیق)

در جهان امروز کارآفرینی سبز به عنوان راهبردی اثربخش برای توسعه اقتصادی-اجتماعی کشورها شناخته شده است، و توسعه آن در بخش کشاورزی می‌تواند نقش مهمی در اشتغال‌زایی پایدار، کاهش مشکلات زیست‌محیطی، کاهش بیماری‌ها و امراض ناشی از مصرف مواد غذایی ناسالم و بهره‌وری بیشتر زمین‌های کشاورزی داشته باشد. هدف این پژوهش بررسی توسعه کارآفرینی سبز در راستای پیشبرد توسعه پایدار (با تکیه بر کشاورزی ارگانیک، محصول...

full text

آسیب شناسی الگوی جدید مساکن روستایی از منظر توسعه پایدار (مورد: دهستان شوسف در شهرستان نهبندان)

مساکن روستایی در ایران به لحاظ الگوی ساخت در مرحله گذار از الگوی سنتی به الگوی جدید و مدرن قرار دارد. الگوی جدید ساخت‌وساز مسکن روستایی غالبا برگرفته از الگوی مساکن شهری است که در آن به نوعی سیمای شهر تداعی می-شود. طرح بهسازی مسکن روستایی در کشور که به طور جد توسط بنیاد مسکن انقلاب اسلامی پیگیری و اجرا می‌شود، یکی از عوامل تحول‌ساز و دگرگون کننده الگوی مسکن روستایی از سنتی به مدرن است. این در ح...

full text

توسعه گردشگری روستایی در راستای توسعه پایدار (نمونه مورد مطالعه: روستای سورین شهرستان بانه)

گردشگری روستایی در بسیاری از کشورها، رو به توسعه گذاشته و روز به روز بر اهمیت آن افزوده می‌شود که ناشی از ر­­­­­کود اقتصادی در سطح روستاها می‌باشد. روستاهای کشور ایران نیز از این قاعده مستثنی نبوده و با رکود بخش کشاورزی در چند دهه اخیر، ضرورت توجه به منابع درآمدی همچون گردشگری بیش از پیش اهمیت یافته است. هدف اصلی در این نوشتار این است که با استفاده از مدل SWOT راهبردهای اجرایی جهت بهره‌مند ساخت...

full text

تدوین برنامه آمایش در راستای توسعه پایدار در حوضه آبخیز چهل‌چای

آمایش سرزمین یگانه راه‌حل منطقی جلوگیری از بروز مسائل محیط‌زیستی و دستیابی به توسعه پایدار است. این تحقیق با هدف تدوین برنامه آمایش برای نیل به توسعه پایدار در آبخیز چهل‌چای انجام شد. با شناسایی منابع اکولوژیک منطقه، نقشه‌سازی و طبقه‌بندی آنها با استفاده از مدل‌های حرفی (بیانی) طراحی شده برای ایران انجام شد. با ترکیب نقشه‌های موضوعی و تولید واحدهای نهایی محیط‌زیستی، توان اکولوژیک برای کاربری‌ها...

full text

آسیب شناسی الگوی جدید مساکن روستایی از منظر توسعه پایدار (مورد: دهستان شوسف در شهرستان نهبندان)

مساکن روستایی در ایران به لحاظ الگوی ساخت در مرحله گذار از الگوی سنتی به الگوی جدید و مدرن قرار دارد. الگوی جدید ساخت وساز مسکن روستایی غالبا برگرفته از الگوی مساکن شهری است که در آن به نوعی سیمای شهر تداعی می-شود. طرح بهسازی مسکن روستایی در کشور که به طور جد توسط بنیاد مسکن انقلاب اسلامی پیگیری و اجرا می شود، یکی از عوامل تحول ساز و دگرگون کننده الگوی مسکن روستایی از سنتی به مدرن است. این در ح...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 6  issue 22

pages  109- 124

publication date 2017-02-19

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023