اثر تنش خشکی پایان فصل و سالیسیلیک اسید بر عملکرد دانه و دمای سایه‌انداز گیاهی در دو رقم کلزا

به منظور بررسی اثر سالیسیلیک اسید (صفر، 5/0، 1، 5/1 و دو میلی‌مولار) بر عملکرد و دمای سایه‌انداز گیاهی دو رقم کلزا (ساری گل و RGS) تحت شرایط آبیاری مطلوب و تنش خشکی پایان فصل، این پژوهش در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی داراب دانشگاه شیراز، در سال زراعی 93-1392 به اجرا درآمد. آزمایش به‌صورت کرت‌های دوبار خردشده بر پایه طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار بود. نتایج نشان داد که همه عوامل مورد بررسی شامل (تنش خشکی پایان فصل، رقم و سالیسیلیک اسید) بر طول خورجین، تعداد دانه در خورجین و عملکرد دانه اثر معنی‌داری داشتند. هر دو رقم مورد استفاده در این پژوهش نسبت به تنش خشکی در زمان گل‌دهی بسیار حساس بوده به‌طوری‌که تنش خشکی باعث کاهش 40 درصدی عملکرد در هر دو رقم شد. عملکرد در رقم RGS از 6780 کیلوگرم در هکتار در شرایط آبیاری مطلوب به 3930 کیلو گرم در هکتار در شرایط تنش خشکی پایان فصل کاهش یافت. در هر دو رقم در شرایط آبیاری مطلوب تیمار یک میلی‌مولار و در شرایط تنش تیمار دو میلی‌مولار سالیسیلیک اسید بیش‌ترین میزان عملکرد را در گیاه کلزا تولید کردند. هر دو رقم پاسخ مشابهی نسبت به تنش خشکی و سالیسیلیک اسید داشتند، ولی به‌طورکلی رقم RGS عملکرد بالاتری (5354 کیلوگرم در هکتار) را نسبت به رقم ساری گل (4911 کیلوگرم در هکتار) تولید نمود. هم‌چنین در هر دو رقم دمای سایه‌انداز گیاه نیز تحت اثر سالیسیلیک اسید در شرایط تنش خشکی کاهش یافت. به‌طورکلی می‌توان نتیجه گرفت اگرچه تنش خشکی باعث کاهش رشد و عملکرد کلزا شد ولی استفاده از سالیسیلیک اسید به میزان دو میلی‌مولار توانسته تا 13 درصد کاهش عملکرد را جبران کند.