ارزیابی آلودگی خاک‌های منطقه‌ افیولیتی رباط‌سفید (خراسان رضوی)

در این مطالعه خاک‌های سرپنتینی در منطقه‌ افیولیتی رباط‌سفید واقع در 60 کیلومتری جنوب مشهد از نظر آلودگی فلزات سنگین مورد ارزیابی قرار گرفتند. پارامترهای مهم فیزیکو‌شیمیایی از قبیل بافت خاک، EC، pH، درصد ماده‌ آلی و کربنات‌کلسیم معادل خاک تعیین شدند. غلظت کل عناصر ,Mn ,Co ,Ni ,Cr Zn و همچنین غلظت این عناصر در فازهای مختلف خاک از طریق استخراج ترتیبی (روش تسیر) و با استفاده از روش جذب اتمی (AAS) اندازه‌گیری شد. خاک‌های منطقه سبک (لوم ماسه‌ای، لوم سیلتی و لوم) و قلیایی ضعیف ارزیابی شدند. غلظت این عناصر در خاک‌های منطقه بالاتر از مقادیر ارایه شده توسط EPA برای خاک‌های طبیعی است. ارزیابی آلودگی خاک با شاخص ‌زمین‌انباشت (Igeo) و فاکتور غنی‌شدگی (EF)، نشان‌دهنده‌ رده‌های متفاوتی از آلودگی و غنی‌شدگی در خاک‌های منطقه است. شاخص ارزیابی پتانسیل بوم‌شناختی (RI)نیز در مقایسه با ماده‌ مرجع خاک‌های طبیعی درجه خطر بوم‌شناختیبالا را نشان داد. همچنین شاخص بار آلودگی (LPI) بالاتر از یک به دست آمد و خاک‌ها آلوده ارزیابی شدند. همبستگی بالا و معنی‌دار عناصر Cr، Ni و Co با مقادیر ماسه در خاک حاکی از آن است که این عناصر در کانی‌های سنگین مانند کرومیت در حد اندازه‌ ماسه حضور دارند. با توجه به فاکتور تحرک (Mf) و مقادیر کد ارزیابی خطر (RAC)، عناصر Ni, Co و Mn در رده‌ خطر کم تا متوسط قرار دارند. از بین عناصر مطالعه شده فقط Mn و Ni پتانسیل آلایندگی محیط‌زیستی در منطقه دارند.