ارزیابی باز توزیع درآمدی سرمایه‌گذاری در ارقام بادام دیرگل ایستگاه باغبانی سهند

وقوع سرمای دیررس بهاره همه‌ساله باعث کاهش تولید در باغ‌های بادام می‌گردد. لذا، یافتن راهکارهایی برای کاهش خسارت سرمای دیررس بهاره از اولویت‌های تحقیقات باغبانی می‌باشد. در نتیجة سرمایه‌گذاری دولت در فعالیت‌های تحقیقاتی طی سال‌های 1347 الی 1367 در ایستگاه باغبانی سهند، تعداد هفت رقم بادام دیرگل به جامعة باغدارای معرفی شده است. معرفی این ارقام از طریق نهاد ترویج از سال 1368 آغاز و تا 1381 ادامه داشت. پژوهش پیش‌رو، الگویی برای تحلیل آثار اقتصادی ارقام بادام دیرگل در شرایط سرمای دیررس را توسعه داده است. الگوی معرفی‌شده نشان می‌دهد که چگونه ارقام دیرگل با کم کردن انتقال منحنی عرضه به سمت چپ، زیان اقتصادی در شرایط سرمای دیررس را کاهش و رفاه جامعه را افزایش داده‌اند. پژوهش حاضر، با استفاده از الگوی مازاد اقتصادی و فرض انتقال غیر موازی در تابع عرضة بادام، مشخص می‌کند که در نتیجة توسعه، معرفی و کشت ارقام بادام دیرگل، در طول سال‌های 1374 الی 1398، منافع کل در یک دورة 25 ساله، 52/9 میلیارد ریال کاهش کمتری یافته است که با احتمال وقوع یکبار در دو سال برای سرمای دیررس، به 76/4 میلیارد ریال می‌رسد. یافته‌های پژوهش بیانگر آن است که چنانچه با سرمایه‌گذاری تحقیقاتی، امکان تثبیت موقعیت عرضة بادام استان آذربایجان‌شرقی در شرایط سرمای دیررس بهاره، فراهم می‌شد، مازاد اقتصادی تولید‌کنندگان، مصرف‌کنندگان و جامعه به‌ترتیب، سالانه به مقدار 62/1- ، 7/41 و 07/40 میلیارد ریال کاهش کمتری داشت. بررسی توزیع خسارت سرمای دیررس بهاره به‌دلیل نبود ارقام مناسب، نشان داد که 4- درصد از کل زیان اقتصادی را تولیدکنندگان و 104 درصد را مصرف‌کنندگان متحمل می‌شوند.