ارزیابی تغییرات زمانی-مکانی شاخص‌های فصلی منحنی تداوم جریان (FDCSI) طی چهار دهه در حوزه دریاچه نمک

Authors

  • زهرا شیخ گروه بیابان‌زدایی، دانشکده کویرشناسی، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران.
  • علیرضا مقدم نیا گروه احیای مناطق بیابانی و کوهستانی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران.
Abstract:

جریان کمینه، مؤلفه‌ای مهم بمنظور بررسی میزان آب دردسترس بویژه در مناطق خشک است که جهت مدیریت خشکسالی و کاهش آن مورد استفاده قرار می‌گیرد. مطالعه حاضر به بررسی تغییرات زمانی-مکانی پدیده خشکسالی هیدرولوژیکی در سطح حوزه دریاچه نمک بر پایه‌ی شاخص‌های فصلی منحنی تداوم جریان (FDCSI) شامل Q70، Q80، Q90، Q95 و Q99 می‌پردازد. برای این منظور، 18 ایستگاه با حداکثر آمار بلندمدت (43 سال) انتخاب و مقادیر FDCSI براساس دو فصل تابستان (خرداد تا آبان) و زمستان (آذر تا اردیبهشت) استخراج گردید. از آزمون‌های ناپارامتری من-کندال، من-کندال اصلاح شده و برآوردگر شیب سن جهت شناسایی روند زمانی و توان هرست جهت بررسی حافظه بلندمدت استفاده شد. برپایه نتایج هرست، اغلب سری‌های زمانی دارای حافظه بوده ولی الگوهای یکپارچه‌ای تبیین نگردید. روند کاهشی شدید معنی‌دار براساس شاخص‌های فصلی تابستانه و زمستانه به ترتیب در 66-50 و 50-38 درصد از کل ایستگاه‌ها شناسایی شد. علاوه‌براین روند ضعیف افزایشی در 11-5 درصد ایستگاه‌های مطالعاتی در سطح معنی‌داری 95 و 99 درصد مشاهده گردید. ارزیابی نتایج شاخص‌های فصلی نشان داد، جریان تابستانه به علت عدم تأمین دبی پایه، خشکسالی شدیدتری طی دوره 2012-1970 متحمل شده است. الگوهای زمانی بارشی، افزایش تبخیر-تعرق، تغییر کاربری اراضی و در نهایت برداشت بیش از حد از منابع آب سطحی و زیرزمینی جهت اهداف کشاورزی از عوامل احتمالی روند کاهشی شدید طی فصل تابستان است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تحلیل منطقه ای منحنی تداوم جریان در حوزه آبخیز دریاچه نمک

A flow-duration curve (FDC) illustrates the relationship between the frequency and magnitude of daily, weekly and monthly stream flow. Applications of FDC are of interest for many hydrological problems related to hydropower generation, river and reservoir sedimentation, water quality assessment, water-use assessment, water allocation and habitat suitability. This study was carried out in 33 sel...

full text

تحلیل منطقه ای منحنی تداوم جریان در حوزه آبخیز دریاچه نمک

منحنی تداوم جریان نشان­دهنده رابطه بین فراوانی و مقدار دبی روزانه، هفتگی و ماهانه است. داده های دبی جریان آب به شکل منحنی تداوم جریان به عنوان پیش نیاز برای طرح های مدیریت منابع آب از قبیل طراحی سدها، نیروگاه های برق آبی، اجرای عملیات آبخیزداری، ارزیابی خطر خشک سالی و بررسی سلامت زیست بوم رودخانه مورد نیاز است. این تحقیق به منظور تحلیل منطقه­ای منحنی تداوم جریان در 33 حوزه آبخیز منتخب با طول دو...

full text

تحلیل ساختار فضایی تغییرات زمانی-مکانی تداوم موج های سرمایش طی دهه های اخیر

دما به عنوان شاخصی از شدت گرما یکی از عناصر اساسی شناخت هوا می باشد و نظر به دریافت نامنظم انرژی خورشیدی توسط زمین دستخوش تغییرات گسترده را شامل می شود. امواج سرما و یخبندان ها یکی از مهم ترین پدیده های مورد مطالعه در اقلیم شناسی است که از تغییرات روزانه دما در طول زمان ناشی می شود. هدف از این مطالعه بررسی و تحلیل تغییرات مکانی هسته های امواج سرمایشی شمال غرب ایران طی دوره های مختلف می باشد. بر...

full text

تغییرات زمانی و مکانی پهنه پوشش گیاهی حاشیه مرطوب رودخانه آقبلاغ طی 5 دهه

Riparian vegetation is a component of river system that performs certain basic functions including primary vegetative production, protecting stream banks from erosion, trapping sediments, promoting water quality, wildlife habitat and fisheris, forage for livestock, etc. In this research, spatio-temporal change of vegetation riparian area of Aghbolagh-river as an upstream of Karoon-river for 65-...

full text

تحلیل ساختار فضایی تغییرات زمانی-مکانی تداوم موج های سرمایش طی دهه‌های اخیر

دما به عنوان شاخصی از شدت گرما یکی از عناصر اساسی شناخت هوا می باشد و نظر به دریافت نامنظم انرژی خورشیدی توسط زمین دستخوش تغییرات گستردة را شامل می‌شود. امواج سرما و یخبندان ها یکی از مهم ترین پدیده های مورد مطالعه در اقلیم شناسی است که از تغییرات روزانه دما در طول زمان ناشی می شود. هدف از این مطالعه بررسی و تحلیل تغییرات مکانی هسته‌های امواج سرمایشی شمال غرب ایران طی دوره‌های مختلف می‌باشد. بر...

full text

ارزیابی تغییرات مکانی و زمانی کیفیت آب زیرزمینی با استفاده از WQI طی دو دهه در آبخوان استان گلستان

آب­ زیرزمینی از منابع ارزشمندی است و حفظ و نگهداری آن­ نیازمند پایش کمی و کیفی است. به‌منظور پایش کیفیت آب زیرزمینی از شاخص­های مختلفی همچون WQI (water quality index) استفاده می­شود. هدف از انجام این پژوهش، بررسی تغییرات زمانی-مکانی WQI در آبخوان آب­ زیرزمینی استان گلستان شامل حوضه­های خلیج گرگان، گرگانرود و قره­سو می­باشد. استان گلستان به‌عنوان منطقه مطالعاتی انتخاب شد. داده‌های مربوط به پارام...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 15  issue 2

pages  0- 0

publication date 2019-07-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023