ارزیابی پایداری خاکدانه‌ها با استفاده از مدل‌های فرکتالی و روش‌های کلاسیک

Authors

  • ابراهیم پذیرا استاد؛ گروه خاکشناسی؛ دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی؛ دانشگاه آزاد اسلامی؛ واحد علوم و تحقیقات؛ تهران؛ ایران
  • شیوا محمدیان خراسانی دانش‌آموخته کارشناسی ارشد؛ گروه خاکشناسی؛ دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی؛ دانشگاه آزاد اسلامی؛ واحد علوم و تحقیقات؛ تهران؛ ایران
  • مهدی همایی استاد؛ گروه خاکشناسی؛ دانشگاه تربیت مدرس؛ تهران؛ ایران
Abstract:

ساختمان خاک، شاخصی مهم برای مدیریت بهینۀ منابع خاک و آب می­باشد. زیرا به گونه­ای مستقیم، بر بسیاری از ویژگی­های فیزیکی خاک همچون مقدار آب، هدایت آبی، گرما، تهویه­، جرم ویژۀ ظاهری و تخلخل خاک اثر می­گذارد. لیکن به دلیل پیچیدگی ساختمان خاک، توصیف کمّی آن دشوار می­باشد. یکی از روش­های نوین برای توضیح کمّی ساختمان خاک، استفاده از مفهوم هندسۀ فرکتالی است. در این روش، با تعیین بُعد فرکتالی خاکدانه­ها می­توان وضعیت پایداری آنها را در مقیاس­های مختلف به صورت کمّی بررسی کرد. هدف از این پژوهش، کمّی­سازی ساختمان خاک با استفاده از شاخص­های کلاسیک و مقایسۀ آن با بُعد فرکتالی به دست آمده برای خاکدانه­های خاک در یک پهنۀ گسترده بود. بدین‌منظور، تعداد 41 نمونه خاک دست ­نخورده از یک منطقۀ زراعی برداشت و فراوانی نسبی اندازۀ خاکدانه­ها، جرم ویژۀ ظاهری و فراوانی نسبی اندازۀ ذرات خاک اندازه­گیری شد. سپس میانگین وزنی و میانگین هندسی اندازۀ خاکدانه­ها در دو حالت تر و خشک با استفاده از روش سری الک­ها اندازه­گیری شد. آنگاه برای همان نمونه­ها، بُعدهای فرکتالی Mandelbrot،  Tyler-Wheatcraftو Rieu-Sposito برای هر دو حالت خشک و تر تعیین شد. نتایج نشان داد که بُعدهای فرکتالی مدل تعداد – اندازۀ مندل­برات در سری الک خشک و مدل تعداد – اندازۀ ریو - اسپوزیتو  در سری الک تر با دو شاخص تجربی قطر خاکدانه­ها بیشترین همبستگی را دارند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

ارزیابی پایداری خاکدانه ها با استفاده از مدل های فرکتالی و روش های کلاسیک

ساختمان خاک، شاخصی مهم برای مدیریت بهینۀ منابع خاک و آب می­باشد. زیرا به گونه­ای مستقیم، بر بسیاری از ویژگی­های فیزیکی خاک همچون مقدار آب، هدایت آبی، گرما، تهویه­، جرم ویژۀ ظاهری و تخلخل خاک اثر می­گذارد. لیکن به دلیل پیچیدگی ساختمان خاک، توصیف کمّی آن دشوار می­باشد. یکی از روش­های نوین برای توضیح کمّی ساختمان خاک، استفاده از مفهوم هندسۀ فرکتالی است. در این روش، با تعیین بُعد فرکتالی خاکدانه­ها می...

full text

پهنه بندی اقلیمی استان هرمزگان با استفاده از روشهای کلاسیک

شناسایی ویژگیهای طبیعی هر منطقه به خصوص آب و هوا می‌تواند در امر برنامه‌ریزی و آمایش سرزمین نقش مهمی ایفا نماید و باعث پیشرفت آن گردد. استان هرمزگان در جنوب کشور قرار گرفته و از نظر بارش، ضعیف و دمای هوا نسبتاَ بالا می‌باشد. در این پژوهش سعی گردیده که برای شناسایی نواحی اقلیمی استان به چند شاخص طبقه‌بندی سنتی مشهور مانند دمارتن، گورزنیسکی، تورنث ویت، آمبرژه، سلیانینوف، ایوانف و دکتر کریمی پرداخت...

full text

اشتقاق توابع انتقالی برای برآورد پایداری خاکدانه‌های تر با استفاده از ابعاد فرکتالی ذرات و خاکدانه‌ها

هدف از این پژوهش بررسی تأثیر ابعاد فرکتالی ذرات و خاکدانه­ها به عنوان متغیرهای اضافی بر بهبود دقت برآورد میانگین وزنی قطر خاکدانه‌های تر MWDwet)) با به­کارگیری توابع انتقالی رگرسیونی و شبکه عصبی مصنوعی بود. به­این منظور، تعداد 90 نمونه خاک از اراضی زراعی، مرتعی و جنگلی استان اردبیل برداشته ‌شد. توزیع اندازه ذرات اولیه خاک ( mm2-0) و خاکدانه­ها ( mm75/4-0) تعیین و به­ترتیب مدل فرکتالی ینگ و همکا...

full text

استفاده از مدل های فرکتالی برای کمّی سازی ساختمان خاک و مقایسه آن با روش های کلاسیک

ساختمان خاک هم از نظر مدیریت منابع آب و خاک و هم ارتقای توان تولید پایدار، از اهمیتی فراوان برخوردار است. از آنجا که ساختمان خاک اغلب به صورتی کیفیبیان می شود، یکی از روش های نسبتاً نوین برای توصیف کمّی ساختمان خاک، کاربرد مفهوم هندسه فرکتالی است. با به کار بردن هندسه فرکتالی در تعیین پایداریساختمان خاک و مقایسه آن با روش های کلاسیک، می توان به درکی بهتر از ساختمان خاک دست یافت. هدف از این پژوهش،...

full text

ارزیابی پایداری حوضه‌ با استفاده از روش شاخص پایداری آبخیز

آبخیزهای سالم، خدمات اکوسیستمی بسیاری در زمینه­های مختلف چون اجتماعی و رفاه اقتصادی ارائه می‌دهند، لذا می‌بایست روش‌هایی توسعه یابند که بتوان بر اساس آن‌ها درجه­ی سلامت و سطح پایداری آبخیزها را تعیین نمود. یکی از شاخص‌های مورد استفاده برای تعیین پایداری، شاخص پایداری آبخیز (WSI) می‌باشد. این شاخص از تلفیق چهار زیرشاخص هیدرولوژی، محیط زیست، حیات و سیاست‌گذاری شکل گرفته است. این شاخص حوضه­ی آبخیز...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 4  issue 3

pages  39- 51

publication date 2015-06-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023