بازکاوی و تحلیلی معناشناسی «آرامش» در قرآن کریم

Authors

  • سعید منتظرالمهدی دانشجوی روانشناسی
  • مرتضی حبیبی سی سرا روانشناسی
Abstract:

اولین گام برای کاربست یک مفهوم قرآنی دست‌یافتن به درکی درست و همه‌جانبه از آن است؛ مفهوم آرامش از این قاعده مستثنی نبوده و برای عینیّت بخشی و بهره‌مندی از ثمرات آن نیازمند داشتن خوانشی روشن از آن هستیم؛ مقاله حاضر رسالت خویش را درکنکاش پیرامون «آرامش در قرآن» و ارائه خوانش پیش‌گفته تعریف نموده است؛ برای تحقق این امر ابتدا به شناسایی، استخراج، تبیین و نهایتا تدوین معادل‌های قرآنی این مفهوم پرداخته است. در مرحله بعد با مراجعه به تفاسیر مختلف و تحلیل داده‌ها به این نتیجه رسیده است که آرامش در قرآن در شکل کلانِ خود متشکّل از یک شبکه مفهومی سه‌گانه – شناخت، کنترل و عمل- می‌باشد. این شبکه کاملا هدفمند بوده و از مبدأ مشخص (انسان) بسوی غایتی معیّن (خداوند) حرکت می‌کند.  روش بکار گرفته شده در این نوشتار در مرحله اول «انگاره سازی» و در مرحله دوم «تحلیل عقلانی داده‌ها» است. 

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

معناشناسی «خلیفه» در قرآن کریم

مفسران به دلیل اختلاف‌نظر در مقام خلیفه در ذیل آیه «انی جاعل فی الأرض خلیفه» (بقره/30) دیدگاه‌های متفاوتی را مطرح کرده‌اند. پندارهای تفسیری آنان در مواردی چون حقیقت مصداق خلیفه و مستخلف عنه، گوناگون است. این نوشتار تلاش کرده است، به استناد بافت کلامی آیات و قواعد ادبیات عرب و قراینی نظیر برهان عقلی، روایات صحیحه، ادعیه و تاریخ صدر اسلام، مدلول واژه خلیفه را روشن و نشان دهد که با اثبات تقیید و ت...

full text

معناشناسی «تبشیر» در قرآن کریم

پژوهش درباره واژه‌های قرآن از آن جهت اهمیت دارد که قرآن، منبع معارف و دستورهای زندگی انسان و در حقیقت کتاب انسان است. یکی از راه‌های دستیابی به فهم بهتر قرآن برای رسیدن به سعادت و کمال، معناشناسی واژه‌های قرآنی است. این پژوهش با عنوان «معناشناسی تبشیر در قرآن کریم» با شیوه کتابخانه‌ای و با بهره‌گیری از روش توصیفی- تحلیلی در صدد است که حوزه‌های معنایی واژه تبشیر را با توجه به مجاورت کلمات و تقاب...

full text

معناشناسی «زرع» در قرآن کریم

اهمیت زراعت و کشاورزی در آیات متعدد قرآن کریم و روایات مورد تأکید قرار گرفته است. واژگان تبیین کننده مفهوم کشاورزی در قرآن شامل زرع، حرث و نبت می­باشند. واژه زرع به معنای رویاندن، کاشتن و بذرافشانی است که در 11 آیه قرآن کریم به صورت حقیقی و فقط در یک آیه به صورت تشبیه (مجاز) به­کار رفته است. مهمترین عامل زرع خدائند است و برخی عوامل مادی زرع نیز عبارتند از باران، زمین و نور. همچنین، از جمله مصاد...

full text

معناشناسی «فؤاد» در قرآن کریم

واژۀ «فؤاد» یکی از مهم­ترین مفاهیم قرآنی است که نظر و تدبّر هر اندیشمند قرآنی را به خود جلب می­کند. این واژه تاکنون به­رغم تلاش­های برخی لغویون، مفسرین و علما، با رویکرد معناشناسانه بررسی نشده است. کاربرد این واژه در قرآن کریم 16 مرتبه در 15 آیه هست. این پژوهش با روش معناشناسی که نگاه تحلیلی و دقیق به متن است، به‌تبیین معنای «فؤاد» و استخراج مؤلّفه­های معنایی آن از قرآن کریم پرداخته است. بررسی آی...

full text

معناشناسی «تبشیر» در قرآن کریم

پژوهش درباره واژه‌های قرآن از آن جهت اهمیت دارد که قرآن، منبع معارف و دستورهای زندگی انسان و در حقیقت کتاب انسان است. یکی از راه‌های دستیابی به فهم بهتر قرآن برای رسیدن به سعادت و کمال، معناشناسی واژه‌های قرآنی است. این پژوهش با عنوان «معناشناسی تبشیر در قرآن کریم» با شیوه کتابخانه‌ای و با بهره‌گیری از روش توصیفی- تحلیلی در صدد است که حوزه‌های معنایی واژه تبشیر را با توجه به مجاورت کلمات و تقاب...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 1  issue 1

pages  147- 167

publication date 2016-09-01

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023