برآورد هدایت هیدرولیکی اشباع خاک با استفاده از برنامه‌ریزی بیان ژنی و رگرسیون ریج (مطالعه موردی در استان آذربایجان شرقی)

Authors

  • عباس احمدی عضو هیات علمی گروه علوم خاک دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز
Abstract:

هدایت هیدرولیکی خاک از ویژگی­های مهم فیزیکی خاک است که در مدل‌سازی انتقال آب، املاح و آلاینده‌ها کاربرد دارد. اندازه‎گیری مستقیم هدایت هیدرولیکی خاک وقت‌گیر و پرهزینه بوده و گاهی اوقات به دلیل خطاهای آزمایشی و عدم یکنواختی خاک نتایج بدست آمده چندان قابل اعتماد نمی‌باشد. از طرف دیگر این پارامتر می‌تواند با استفاده از پارامتر‌های زودیافت خاک برآورد شود. هدف از این پژوهش، ارائه مدل‌های برنامه‌ریزی بیان ژنی و رگرسیون خطی بر اساس ویژگی‌های زودیافت هست. برای این منظور 160 نمونه خاک با خصوصیات متفاوت از مناطق مختلف استان آذربایجان‌شرقی برداشته شد. سپس برخی ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی آن‌ها همانند درصد شن، سیلت، رس و مواد آلی، جرم مخصوص ظاهری، pH و EC اندازه‌گیری شد. سپس داده‌ها بطور تصادفی به دو دسته داده‌های سری آموزش (75 درصد) و داده‌های سری آزمون (25 درصد) تقسیم شدند. شش تابع انتقالی (PTFs) با ترکیبی از عملگرهای ریاضی متفاوت توسط برنامه‌ریزی بیان ژنی طراحی شد. در نهایت یکی از توابع که از دقت و صحت بیشتری نسبت به بقیه برخوردار بود، انتخاب گردید. همچنین از رگرسیون ریج برای ارائه تابع انتقالی رگرسیونی استفاده شد. دقت و صحت توابع با معیارهای آماری R2، RMSE و MAE ارزیابی گردید. نتایج نشان داد که تابع انتقالی ارائه شده با روش برنامه‎ریزی بیان ژنی از دقت و صحت بیشتری نسبت به مدل رگرسیونی برخوردار می‌باشد. به‌طوری‌که مقادیر R2، RMSE (Cm h-1) و MAE (Cm h-1) برای تابع انتقالی برنامه‌ریزی بیان‎ژنی در داده‌های سری آموزش به‌ترتیب برابر 91/0، 82/1 و 23/1 و برای داده‌های سری اعتبار‌سنجی برابر 92/0، 27/2 و 59/1 بود. در حالی که مقادیر معیارهای فوق در مدل رگرسیونی، برای داده‌های سری آموزش به‎ترتیب برابر 70/0، 48/3 و 07/2 و برای داده‌های سری اعتبار‌سنجی برابر 76/0، 11/3 و 88/1 بود.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

برآورد هدایت هیدرولیکی با استفاده از روش SCMAI ، مطالعه موردی: آبخوان دشت مراغه- بناب (آذربایجان شرقی)

امروزه آب زیرزمینی یکی از منابع اصلی آب آشامیدنی و کشاورزی و دیگر مصارف مختلف برای جوامع بشری است. با افزایش جمعیت و توسعه‎یافتگی جوامع، تقاضا برای این منبع طبیعی مهم و حیاتی و استراتژیک افزایش یافته است. این افزایش با کاهش منابع آبی با صدمه بر محیط آبخوانها همراه بوده است. بر این اساس برای رویارویی با بحران کم‌آبی و جلوگیری از تخریب آبخوان‎ها، مدیریت آنها و در پی آن شناخت دقیق متغیرهای هیدروژئ...

full text

برآورد توأم هدایت هیدرولیکی اشباع خاک و تخلخل مؤثر با استفاده از رویکرد مسأله معکوس هوشمند

Soil saturated hydraulic conductivity (k) and effective porosity (f) are the most important parameters to simulate the processes associated with irrigation, drainage, hydrology, leaching and other agricultural and hydrological processes. Present methods to measure these parameters are often difficult, time consuming and costly. Therefore, a method which provides more accurate estimates of these...

full text

ارزیابی روش نفوذ بیرکن در برآورد هدایت هیدرولیکی اشباع خاک

     هدایت هیدرولیکی اشباع خاک در شرایط مزرعه بسیار متغیر می­باشد. بنابراین، تحلیل و شبیه سازی فرآیندهای هیدرولوژیکی مثل روان­آب حاصل از باران نیاز به تعداد زیادی داده هدایت هیدرولیکی اشباع خاک حتی در مقیاس کوچک دارد. در این تحقیق، هشت روش اندازه­گیری هدایت هیدرولیکی اشباع شامل: استوانه­های مضاعف، دیسک مکشی، گلف، تک استوانه، بیرکن (بر اساس شیب)، بیرکن (بر اساس عرض از مبدأ)، وو1 و وو2 برای ارزیا...

full text

ارزیابی توابع انتقالی در برآورد هدایت هیدرولیکی اشباع خاک (مطالعه موردی: دشت ارومیه)

هدایت هیدرولیکی اشباع خاک یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های فیزیکی خاک است که اهمیتی ویژه در شناخت، بررسی و مدل‌سازی حرکت آب، املاح و آلاینده‌ها در محیط­های متخلخل دارد. با وجود پژوهش‌های بی‌شمار که پیرامون اندازه‌گیری مستقیم هدایت هیدرولیکی اشباع صورت گرفته است، این روش‌ها هم‌چنان پر‌هزینه، زمان‌بر و تخصصی هستند. ازاین‌رو برآورد هدایت هیدرولیکی اشباع خاک با استفاده از روش‌هایی سریع، کم‌هزینه و با دقت ...

full text

آزمودن ورودی‌های جدید برای برآورد هدایت هیدرولیکی نزدیک اشباع خاک

هدایت هیدرولیکی نزدیک اشباع (Ks) خاک از ویژگی‌های‌ کلیدی برای اهداف مختلف از جمله شبیه‌سازی فرایندهای هیدرولوژیکی، تعیین تابع هدایت هیدرولیکی غیراشباع خاک و مدل‌سازی جریان آب و انتقال املاح است. چون Ks یک ویژگی وابسته به ساختمان خاک است، برای به حداقل رساندن دست‌خوردگی حجم خاک نمونه‌برداری شده معمولا از روش‌های اندازه-گیری صحرایی استفاده می‌شود. به دلیل تغییرپذیری بالای مکانی- زمانی Ks، اندازه‌...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 48  issue 5

pages  1087- 1095

publication date 2018-01-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023