بررسی اثر تنش یخ‌زدگی در گیاه باقلا (.Vicia faba L) تحت شرایط کنترل‌شده

Authors

  • احمد نظامی استاد گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی و پژوهشکده علوم گیاهی، دانشگاه فردوسی مشهد
  • جعفر نباتی استادیار پژوهشکده علوم گیاهی، دانشگاه فردوسی مشهد
  • علیرضا حسن فرد دانشجوی دکتری علوم علف های هرز، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
  • محمد کافی استاد گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی و پژوهشکده علوم گیاهی، دانشگاه فردوسی مشهد
Abstract:

هرچند کشت پاییزه باقلا موجب بهره‌ گیری مؤثر از نزولات آسمانی، نیاز کمتر به آبیاری و بهبود عملکرد دانه آن نسبت به کشت بهاره می‌شود، اما وجود تنش سرما در این فصل به‌عنوان یکی از مهم‌ترین عوامل محدودکننده رشد در این گیاه محسوب می‌شود. به همین منظور آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار در دو توده باقلا (بروجرد و نیشابور) در دانشگاه فردوسی مشهد اجرا شد. گیاهان در مرحله چهار تا شش برگی به مدت یک ساعت در هریک از دماهای موردنظر (صفر، 4-، 8-، 12-، 16-، 20-، 24- درجه سانتی‌گراد) توسط فریزر ترموگرادیان تحت تنش قرار گرفتند. بیست‌و‌یک روز بعد، درصد بقاء و برخی از خصوصیات مربوط به رشد مجدد مانند ارتفاع ساقه، تعداد برگ، سطح برگ، وزن خشک برگ، ساقه، مجموع اندام‌های هوایی و ریشه مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که اثر دما بر درصد بقاء و سایر صفات رشد مجدد گیاه پس از اعمال تنش معنی‌دار بود؛ اما اثر توده و برهمکنش توده و دما بر درصد بقاء معنی‌دار نبود. به‌طوری‌که با کاهش دما درصد بقاء و سایر صفات رشد مجدد گیاه کاهش یافتند. این کاهش از دمای 12- درجه سانتی‌گراد شدیدتر بود و در دمای 16- درجه سانتی‌گراد منجربه مرگ تمام گیاهان شد. توده نیشابور تقریباً در تمام صفات رشد مجدد در محدوده دمایی صفر تا 12- درجه سانتی‌گراد با کاهش بیشتری نسبت به توده بروجرد مواجه شد. به این صورت که سطح برگ در بوته 24 سانتی‌متر مربع و وزن خشک برگ، ساقه، اندام‌های هوایی و ریشه به ترتیب 25، 30، 27 و 23 درصد کاهش داشت که مبین حساسیت بیشتر آن است. بین ارتفاع ساقه و سطح برگ گیاه با وزن خشک اندام‌های هوایی (به ترتیب **0.98 =r و ** 0.96 =r) و ریشه (به ترتیب **0.96 =r و ** 0.91 =r) همبستگی مثبت و معنی‌داری مشاهده شد؛ که نشان‌دهنده تغییرات همسو و هماهنگ بین دو صفت مذکور با وزن خشک گیاه است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

واکنش برخی خصوصیات زراعی باقلا (Vicia faba L.) به کودهای زیستی در شرایط تنش کم‌آبی

چکیدهسابقه و هدف: ایران عمدتا در اقلیم خشک و نیمه خشک قرار گرفته است، که در آن در کمبود آب یک مشکل عمده در تولید محصولات زراعی به شمار می‌رود. در چنین مناطقی که کمبود آب فاکتور اصلی محدود کننده برای زراعت محسوب می‌شود. کشاورزان این مناطق اغلب علاقمند به کشت محصولاتی هستند که قادر به انطباق با شرایط خشکسالی باشند. کودهای زیستی در کشاورزی پایدار به عنوان یک جایگزین برای کود‌های شیمیایی معرفی شده ...

full text

اثر پرایمینگ شیمیایی و زیستی بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه باقلا (Vicia faba L.)

به‌منظور بررسی اثر پرایمینگ شیمیایی و تلقیح با باکتری‌های محرک رشد گیاه بر عملکرد و اجزای عملکرد باقلا، پژوهش حاضر به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار، در مزرعه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی رشت در سال زراعی 94-1393 به اجرا درآمد. فاکتورهای آزمایش شامل سویه‌های باکتری سودوموناس فلورسنت (41، 169، 187 و عدم تلقیح) و نیز سطوح مختلف محلول اوره، محلول سول...

full text

اثر پرایمینگ شیمیایی و زیستی بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه باقلا (Vicia faba L.)

به‌منظور بررسی اثر پرایمینگ شیمیایی و تلقیح با باکتری‌های محرک رشد گیاه بر عملکرد و اجزای عملکرد باقلا، پژوهش حاضر به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار، در مزرعه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی رشت در سال زراعی 94-1393 به اجرا درآمد. فاکتورهای آزمایش شامل سویه‌های باکتری سودوموناس فلورسنت (41، 169، 187 و عدم تلقیح) و نیز سطوح مختلف محلول اوره، محلول سول...

full text

بررسی میزان توزیع ماده‌ی خشک بین اندام‌های مختلف در گیاه باقلا (Vicia faba L.)

اطلاعات کمّی (عددی) درباره تجمع و توزیع ماده‌ی خشک در باقلا (Vicia faba L.) اندک می‌باشد. هدف این مطالعه بدست آوردن مقادیر عددی ضرایب توزیع ماده‌ی خشک بین اندام‌های گیاه باقلا در تاریخ و تراکم کاشت‌های مختلف بود. آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح‌ بلوک‌های کامل تصادفی با تیمارهای تاریخ کاشت در سه سطح (7 آذر، 24 آذر و 17 دی) و تراکم بوته در چهار سطح (8، 12، 16 و 20 بوته در متر مربع) در سال 1392...

full text

بررسی میزان توزیع ماده‌ی خشک بین اندام‌های مختلف در گیاه باقلا (Vicia faba L.)

اطلاعات کمّی (عددی) درباره تجمع و توزیع ماده‌ی خشک در باقلا (Vicia faba L.) اندک می‌باشد. هدف این مطالعه بدست آوردن مقادیر عددی ضرایب توزیع ماده‌ی خشک بین اندام‌های گیاه باقلا در تاریخ و تراکم کاشت‌های مختلف بود. آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح‌ بلوک‌های کامل تصادفی با تیمارهای تاریخ کاشت در سه سطح (7 آذر، 24 آذر و 17 دی) و تراکم بوته در چهار سطح (8، 12، 16 و 20 بوته در متر مربع) در سال 1392...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 11  issue 4

pages  1023- 1034

publication date 2018-12-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023