بررسی اثر تنظیم ‏کننده ‏های رشد گیاهی بر القای کالوس و جنین در کشت بساک خیار (Cucumis sativus L.)

Authors

  • ابوذر اسدی دانشجوی سابق دکتری، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه رازی، کرمانشاه
  • علیرضا زبرجدی گروه زراعت و اصلاح نباتات، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.
Abstract:

در مطالعه حاضر به­منظور بررسی اثر تنظیم­‏کننده‏های رشد گیاهی بر القای کالوس و جنین در کشت بساک خیار، 25 محیط مختلف برای القای کالوس و چهار مسیر مختلف برای القای جنین در نظر گرفته شد. دو آزمایش جداگانه به­صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار و سه تکرار، به­ترتیب برای القای کالوس و جنین انجام شد. در آزمایش القای کالوس، فاکتورها شامل دو ژنوتیپ خیار (اصفهانی و بتا آلفا)، و ترکیب غلظت‏های مختلفBAP  (0، 225/0، 45/0، 68/0 و 91/0 میلی‏گرم در لیتر) و 2,4-D (0، 25/0، 5/0، 75/0 و 1 میلی‏گرم در لیتر) بوده و در آزمایش القای جنین نیز فاکتورها شامل ترکیب غلظت‏های مختلف BAP (2، 3 و 4 میلی‏گرم در لیتر) و NAA (05/0 و 1/0 میلی‏گرم در لیتر) و همچنین انواع محیط مایع و جامد بودند. نتایج حاصل از تجزیه واریانس داده‏ها، اختلاف آماری معنی‏داری در سطح یک‏ درصد بین محیط‏های کشت و در سطح پنج درصد بین اثرهای متقابل ژنوتیپ و محیط کشت نشان داد. بساک‏های کشت­شده در محیط پایه MS و محیط‏های تهیه­شده با تنظیم‏کننده‏های رشد گیاهی، در حالت جداگانه پاسخی نشان ندادند و بعد از 4 هفته از کشت از بین رفتند، اما ترکیب تنظیم‏­کنند‏ه‏های رشد اثرات مختلفی بر القای کالوس داشت. بر اساس نتایج حاصل از مقایسه میانگین‏ها، محیط‏های M24، M22 و M15 به‌ترتیب با میانگین‏های 98، 75/97 و 96/75 درصد در بین 25 محیط مورد آزمایش، بیشترین کالوس و محیط M10 نیز با میانگین 5/77 درصد نیز کمترین کالوس را برای ژنوتیپ اصفهانی داشتند. محیط M22 با میانگین 45/98 درصد در رقم بتا آلفا، بیشترین کالوس و محیط M10 نیز با میانگین 7/59 درصد، کمترین میزان کالوس را برای این رقم داشت. در القای جنین نیز در هیچ­کدام از سه مسیر جامد- جامد، جامد-مایع و مایع-مایع جنینی مشاهده نشد؛ اما در مسیر مایع- جامد نرخ بالایی از جنین‏زایی مشاهده شد و تفاوت آماری معنی‏داری در سطح 5 درصد، در بین محیط‏های آزمایش­شده مشاهده شد. مقایسه میانگین محیط‏های مورد استفاده برای جنین‏زایی نیز نشان داد که محیط M6 با میانگین 58/60 درصد، بیشترین درصد جنین‏زایی و محیط M4 نیز با میانگین 20 درصد کمترین درصد جنین‏زایی را داشتند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

القای جنین های پارتنوژنز و تولید گیاهان هاپلوئید خیار (.Cucumis sativus L)

سابقه و هدف: گیاهان هاپلوئید به گیاهانی اطلاق می‌شود که تعداد کروموزوم‌های آنها در مرحله اسپروفیتی (n2) برابر با مرحله گامتوفیتی (n) باشد. هدف اصلی از تولید گیاهان هاپلوئید رسیدن به لاین‌های دابل‌هاپلوئید مطلوب جهت پیشبرد برنامه‌های اصلاحی می‌باشد. با استفاده از ارقام هیبرید F1 حاصل از تلاقی لاین‌های خالص با صفات مطلوب، بهره‌وری محصول را تا حد زیادی می‌توان افزایش داد. بنابراین لاین‌های خالص در...

full text

مطالعه اثر کشت توام بساک با تخمدان، غلظت عناصر ماکرو و سفتی محیط کشت روی کالوس زایی و رویان زایی گامتی در کشت بساک خیار (cucumis sativus l.)

موثرترین و سریع¬ترین روش ایجاد لاین¬های هموزیگوت در گیاهان، تولید گیاهان هاپلوئید است. در این راستا، روش آندروژنز، رایجترین روش تولید گیاهان هاپلوئید می¬باشد. کشت بساک یکی از روش¬های موثر در تولید گیاهان هاپلوئید است که می¬تواند سرعت اصلاح واریته¬های جدید در خیار را افزایش دهد. از جمله عوامل موثر بر میزان کالوس¬زایی و رویان¬زایی ترکیب محیط کشت می¬باشد. در این پژوهش اثر غلظت¬های مختلف عناصر پر م...

اثر محیط کشت حاوی تخمدان روی کالوس زایی و رویان زایی گامتی درکشت بساک ارقام مختلف خیار (cucumis sativus l.)

در این آزمایش، اثرکشت توأم بساک با تخمدان خیار روی کارایی آندروژنز در کشت بساک 4 رقم خیار مورد مطالعه قرار گرفت. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. ارقام خیار (بتا آلفا، اصفهانی، باسمنج، کرکی) ، محیط های کشت (مایع، جامد) و تعداد تخمدان در محیط کشت (0، 10، 20) عوامل مورد مطالعه در این آزمایش بودند. نتایج اختلاف معنی داری در سطح 001/0 بین ارقام خیار، محیط های ک...

full text

تاثیر پیش تیمار دمایی و نور بر القاء جنین و کالوس در کشت بساک خیار

با هدف ب‍ررس‍ی‌ تاثیر ترکیب‌ها و غلظت‌های مختلف هورمونی و همچنین تاثیر پیش‌تیمار دمایی و نور بر تغییر مسیر بیولوژیکی و حرکت به سمت کالوس‌زایی، جنین‌زایی و باز‌زایی در ری‍زنمونه‌های ب‍س‍اک‌ خ‍ی‍ار، پژوهشی به ص‍ورت‌ دو آزمایش ف‍اک‍ت‍وری‍ل‌ جداگانه در ق‍ال‍ب‌ طرح‌ ک‍ام‍لا ت‍ص‍ادف‍ی‌ ب‍ا س‍ه‌ ت‍ک‍رار بر روی رقم بومی فضای باز خیار اصفهانی و لاین اصلاحی خیار گلخانه‌ای اج‍را گ‍ردی‍د. فاکتورها شامل پیش...

full text

اثر محیط کشت حاوی تخمدان روی کالوس‌زایی و رویان‌زایی گامتی درکشت بساک ارقام مختلف خیار (Cucumis Sativus L.)

در این آزمایش، اثرکشت توأم بساک با تخمدان خیار روی کارایی آندروژنز در کشت بساک 4 رقم خیار مورد مطالعه قرار گرفت. آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار انجام شد. ارقام خیار (بتا آلفا، اصفهانی، باسمنج، کرکی) ، محیط‌های کشت (مایع، جامد) و تعداد تخمدان در محیط کشت (0، 10، 20) عوامل مورد مطالعه در این آزمایش بودند. نتایج اختلاف معنی‌داری در سطح 001/0 بین ارقام خیار، محیط‌های ک...

full text

اثر گاما- آمینوبوتریک اسید در القای مقاومت به سرمازدگی در گیاهچه‌های خیار (Cucumis sativus L)

به‌منظور بررسی امکان القای مقاومت و کاهش خسارت سرمازدگی در گیاهچه‌های خیار، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در گلخانه دانشگاه ایلام در سال 1397 اجرا شد. فاکتورهای آزمایش شامل غلظت‌های صفر، 5، 10 و 15 میلی‌مولار گاما- آمینوبوتریک اسید (گابا) و دو روش کاربرد بذری (پرایمینگ) و محلول‌پاشی برگی در مرحله چهار برگ حقیقی بود. گیاهان تیمار شده برای مدت شش شب در دمای سه درجه...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 49  issue 4

pages  859- 868

publication date 2019-02-20

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023