بررسی اثر ضد دردی عصاره هیدرواتانولی برگ گیاه شمعدانی عطری (Pelargonium graveolens L. ) در موش سوری نر

سابقه و هدف: درد حسی است پیکری که در بسیاری از موارد نشانه‌ای برای شناسایی بیماری‌ها می‌باشد. گیاه شمعدانی عطری یکی از گیاهان دارویی محسوب می‌گردد که در طب سنتی کاربرد دارد. هدف از این مطالعه بررسی اثر ضد‌دردی عصاره هیدروالکلی برگ گیاه شمعدانی عطری در موش سوری نر می‌باشد. روش کار: در این مطالعه تجربی از 42 سرموش سوری نر در 6 گروه 7 سری استفاده شد.گرو‌های مورد آزمایش شامل: گروه کنترل (دریافت کننده نرمال سالین، 25/0 میلی لیتر، داخل صفاقی)، گروه شاهد مثبت، دریافت کننده مورفین ( 1میلی گرم بازاء هر کیلو گرم وزن بدن، داخل صفاقی)، گروه‌های تیمار شده با عصاره هیدرولیکی برگ گیاه شمعدانی عطری)با دوز‌های100، 200 و 600 میلی‌گرم به ازاء کیلو گرم وزن بدن، داخل صفاقی) و گروه تیمار شده با نالوکسان(1/0 میلی‌گرم به ازاء کیلو گرم وزن بدن + 200 میلی‌گرم عصاره به ازاء کیلو گرم وزن بدن). به منظور ارزیابی اثرات ضددردی عصاره از آزمون‌های تیل فیلیک وتست رایتینگ استفاده شد. داده‌های حاصله با استفاده از روش آماری ANOVA و تست تعقیبی Tukey مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان دادکه دوز 100 میلی‌گرم به ازاء کیلو گرم وزن بدن عصاره فاقد اثر معنی دار در کاهش درد بود. دوزهای 200 و 600 میلی‌گرم به ازاء کیلو گرم وزن بدن عصاره سبب کاهش معنی‌دار درد در مقایسه با گروه کنترل گردیدند. همچنین دوز 600 میلی‌گرم به ازاء کیلو گرم وزن بدن شمعدانی عطری بیشترین اثرضددردی را در مقایسه با مورفین نشان دادp<0.001)). استفاده از نالوکسان + عصاره دوز 200 میلی‌گرم به ازاء کیلو گرم وزن بدن نشان داد که دارای کاهش معنی دار نسبت به گروه دریافت کننده مرفین و افزایش معنی دار نسبت به گروه کنترل در کاهش درد بود (P<0.01) نتیجه‌گیری: عصاره‌ی برگ گیاه شمعدانی عطری دارای اثر ضد دردی قابل ملاحظه و معنی داری در موش سوری می‌باشد. احتمال دارد که عصاره برگ گیاه شمعدانی عطری به دلیل دارا بودن ترکیبات فلاونوئیدی دارای اثر بر سیستم ضد دردی اوپیوئیدی باشد.