بررسی اثر عوامل محیطی و مدیریتی بر گسترش تیپ‏ های گیاهی (مطالعه موردی: مراتع سارال استان کردستان)

Authors

  • بهرام قلی نزاد استادیار گروه مرتع و آبخیزداری دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه کردستان
Abstract:

این تحقیق با هدف تبیین و تشریح عوامل محیطی، که در پراکنش گیاهان مرتعی دخالت دارند، در مراتع سارال در استان کردستان انجام گرفت. پس از تعیین واحد‏های کاری، به نمونه‏برداری از گیاهان و تعیین برخی پارامتر‏های گیاهی، همچون نوع و تعداد گیاهان و درصد آن‏ها، اقدام شد. پارامتر‏های مختلف محیطی‌ (از جمله شیب، جهت، ارتفاع، درجه حرارت (به صورت وجود گرادیان حرارتی با ارتفاع)، و بارندگی) و عوامل مختلف فیزیکی خاک (بافت، عمق خاک، رطوبت اشباع، و سنگریزه) ‏‏و شیمیایی خاک (آهک، ازت، پتاسیم، فسفر، اسیدیته، هدایت ‏الکتریکی، و مادة ‏آلی) اندازه‏ گیری شد و شدت چرا نیز عامل مدیریتی درنظر گرفته شد. پس از جمع‏ آوری داده‏ها، به منظور تعیین عوامل تأثیرگذار بر پراکنش پوشش گیاهی، از روش تجزیه مؤلفه‏ های اصلی (PCA) با استفاده از نرم‌افزار PC-ORD بهره گرفته شد. نتایج تجزیه و تحلیل نشان داد که بین عوامل محیطی و مدیریتی مؤثر در پراکنش گیاهان عوامل عمق خاک، ارتفاع، درصد سنگ و سنگریزه، شن و سیلت، و شدت چرا، با داشتن بیشترین همبستگی با مؤلفه‏ های اصلی، از مؤثرترین عوامل بر گسترش گیاهان و شکل‏‏ گیری تیپ‏ های گیاهی در وضعیت موجود به‌شمار می ‏آیند. در میان عوامل خاکی تأثیرگذار بر پراکنش جوامع گیاهی در این تحقیق، عوامل فیزیکی خاک تأثیر بیشتری دارند و خصوصیات شیمیایی خاک در استقرار جوامع گیاهی در منطقه مورد مطالعه تأثیری ندارند. عامل فیزیوگرافی ارتفاع و عامل مدیریتی شدت چرا نیز تأثیر بسزایی در پراکنش جوامع گیاهی دارند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی ارتباط خشکسالی و تغییرات NDVI در تیپ های مختلف پوشش گیاهی (مطالعه موردی: مراتع جنوب استان یزد)

کاهش بارندگی و افزایش دما هر یک به تنهایی یا با کمک هم، منجر به بروز خشکسالی می­شوند. خشکسالی با تأثیر بر منابع آب و پوشش گیاهی یک منطقه باعث تسریع گسترش نواحی بیابانی می­گردد. به منظور بررسی ارتباط خشکسالی­های سالانه و تغییرات پوشش گیاهی مراتع جنوب استان یزد، از داده­های هواشناسی و سنجش از دور استفاده شد. در ابتدا، شدت­های خشکسالی با استفاده از شاخص­های خشکسالی SPI و RDI در بازۀ زمانی سالانه ت...

full text

بررسی فلور منطقه سارال استان کردستان

منطقه سارال با وسعت 1000 کیلومتر مربع، در استـان کردستان و شمال‌غرب شهر سنندج واقع شده است. مرتفع‌ترین نقطه محدوده مطالعاتی قله کوه شیخ‌بیان با ارتفاع 2895 متر از سطح دریا و پست‌ترین آن روستای دویسه با ارتفاع 1600 متر از سطح دریا است. نتایج حاصل از مطالعات ترکیب رُستنی‌ها، وجود 536 گونه گیاهی متعلق به 285 جنس و 59 تیره را نشان می‌دهد. بزرگترین تیره‌های گیاهی از نظر تعداد گونه، تیره‌های پروانه آس...

full text

بررسی اثر قرق بلند مدت بر خاک اکوسیستم مرتعی با استفاده از روش تحلیل عملکرد چشم انداز ( (LFA مطالعه موردی : مراتع سارال استان کردستان

قرق مراتع در واقع یکی از روش‌های مدیریتی واحیای پوشش گیاهی در مرتع‌داری و آبخیزداری است. در این تحقیق از روش تجزیه و تحلیل عملکرد چشم‌انداز طبیعی (LFA) که توسطTongway  و Hindly (2004) ارائه گردید، برای پی بردن به وضعیت شاخص‌های عملکردی خاک در منطقه‌ی قرق‌شده در مقایسه با مناطق قرق نشده استفاده گردید. سپس با استفاده از پلات‌های تصادفی بعنوان یک روش کنترلی، درصد پوشش گیاهی خالص، سنگ و سنگریزه و ل...

full text

بررسی تأثیر چرای مداوم و شدت برداشت بر قطر یقه، تاج‌پوشش و ارتفاع دو گونه مرتعی Bromus tomentellus و Ferula haussknekhtii (مطالعه موردی: مراتع سارال استان کردستان)

در بیشتر مراتع کشور، چرای دام با ذوب شدن برف شروع و تا زمان آغاز بارش برف ادامه دارد. به نظر می‌رسد که این روش سنتی تطابق چندانی با مبانی علم مرتع‌داری ندارد. این مطالعه با هدف بررسی تأثیر این سیستم چرایی متداول بر برخی از ویژگی‌های ریخت‌شناختی گیاهی دو گونه Bromus tomentellus و Ferula haussknekhtii در طول سال‌های 89 و 90 در مراتع منطقه سارال استان کردستان انجام شد. قرق 30 ساله ایستگاه تحقیقاتی...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 67  issue 2

pages  279- 288

publication date 2014-06-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023