بررسی تاثیر ساختار فیزیکی- کالبدی فضاهای شهری بر امنیت محیطی (مطالعه موردی: منطقه ثامن شهر مشهد)

فضای شهری به‌عنوان محیطی که رفتارهای عمومی انسان در آن جریان دارد، همواره در تعامل دوسویه با انسان است؛ بنابراین، این فضا به‌عنوان بستری برای فعالیت‌های عمومی انسان، باید به‌راحتی قابل‌درک و ایمن باشد. درواقع، امنیت شهری یکی از مؤلفه‌های مهم و ضروری در زندگی شهری محسوب می‌شود که باید آرامش و احساس ایمنی را در فضاهای شهری برای شهروندان فراهم آورد. پژوهش حاضر با هدف تحلیل و ارزیابی تأثیرهای ساختار کالبدی محیط‌های شهری در امنیت فضاهای شهری منطقة ثامن، با استفاده از تکنیک «فرایند تحلیل شبکه» (ANP) تدوین شد. این پژوهش، توصیفی- موردی است و با مطالعه­های اسنادی‌- کتابخانه‌ای، بررسی‌های میدانی، مراجعة مستقیم به سازمان‌ها و با استفاده از ابزار پرسشنامه انجام گرفت که محدودة مورد مطالعة منطقة ثامن مادرشهر مشهد را شامل می‌شود. یافته‌ها نشان می‌دهد بیش از 55 درصد از شهروندان و گردشگران، این منطقه را ناامن می­دانند و بیش از 60 درصد آن‌ها، وضعیت نامناسب کالبدی را مهم‌ترین عامل این ناامنی معرفی کرده‌اند. براساس نتایج مدل ایان­پی، بیشترین و بالاترین اولویت در توجه به مسائل امنیت محیطی در فضاهای شهری منطقة ثامن، مربوط به شاخص «نبود خوانایی، نمایانی محیط»، با امتیاز نرمال­شدة 579/0 در خوشة بی­توجهی به ساماندهی کاربری، «نامناسب­بودن فضا» با امتیاز نرمال­شدة 394/0 در خوشة بی­توجهی به مؤلفه‌های روانی و گزینة «نبود اختلاط و ترکیب مناسب کاربری‌ها» با امتیاز نرمال­شدة 312/0 است.