بررسی تاثیر سازندهای زمین‌شناسی بر کیفیت آب‌های زیرزمینی با کاربرد ‏منطق بولین، مطالعه موردی: حوزه آبخیز دشت بجستان

Authors

  • فاطمه محمدزاده دانش‌آموخته کارشناسی ارشد آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی و کویرشناسی، دانشگاه یزد
Abstract:

یکی از منابع مهم تأمین آب در بیشتر نقاط ایران سفره‌های آب زیرزمینی است که در دهه‌های اخیر تحت تأثیر عوامل مختلف طبیعی و انسانی قرار گرفته است. از جمله عوامل طبیعی می‌توان به جنس زمین و سازندهای زمین‌شناسی در هر منطقه اشاره کرد. در این پژوهش، بررسی کیفی منابع آب زیرزمینی و ارتباط آن‌ها با سازندهای زمین‌شناسی مدنظر قرار گرفت. به این منظور، ابتدا با استفاده از نقشه زمین‌شناسی منطقه، سازندهای زمین‌شناسی استخراج شد. سپس، داده‌های کیفی 76 چاه بهره‌برداری و سه چاه شاهد، به‌منظور تعیین تیپ آب منطقه وارد نرم‌افزار Chemistry شد. در ادامه سازندها با توجه به توان تولید تیپ آن‌ها و اثر انحلالی‌شان (کیفیت)، طبقه‌بندی شد؛ در مرحله بعد، بافرهایی به فواصل یک، سه، پنج، هفت و 10 کیلومتری در اطراف چاه‌ها ایجاد و لایه‌های آن با نقشه‌های زمین‌شناسی قطع داده شد. نتایج به‌دست آمده با استفاده از آزمون t-test نشان داد که با احتمال 95 درصد، در فواصل یک، سه، پنج و هفت کیلومتری از چاه‌ها، درصد تأثیر سازندها بر چاه‌های بهره‌برداری، معنی‌دار است، اما در فاصله 10 کیلومتری و با افزایش فاصله، این تأثیر کمتر شده و تأثیر معنی‌داری به این دلیل وجود ندارد، اما تأثیر مجموع سازندهای غیرکواترنری بر چاه‌ها افزایش می‌یابد. نتایج حاصل از منطق بولین نیز نشان داد که سازند (Qt2) در فواصل نزدیک به چاه‌ها بیشترین گسترش را دارند که شامل مخروط افکنه‌ها و رسوبات آبرفتی جوان است و محل اصلی تغذیه آبخوان‌ها می‌باشند. اما هرچه فاصله از چاه‌ها افزایش می‌یابد، تأثیر سازندهای غیرکواترنری از جمله آهک کرتاسه و سنگ‌های باتولیتی (آتشفشانی) که به‌ترتیب دارای توان تولید تیپ آبی کلروره و کربناته را دارند، افزوده می‌شود.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

نقش سازندهای زمینشناسی بر آیفیت آبهای زیرزمینی شمال شهر خرم آباد

منطقه مورد مطالعه از نظر موقعیت زمینشناسی در مـرز زاگـرس چـینخـورده وزاگرس خردشده قرار گرفته است. در این منطقـه دو مخـزن آارسـتیک آسمـاری وبنگستان، وجود دارد. بر اساس نتایج شیمیائی نمونههـای آب گرفتـه شـده ازسازند آسماری، منابع آب این سازند تحت تأثیر دو نوع سازند زمین شناسی آلودهاز نظر لیتولوژیکی قرار گرفته اسـت بـه طـوری آـه آب سرچـشمه گرفتـه ازآهکهای جنوبشرقی منطقه به علت وجود پوشش سازند گچی،...

full text

بررسی تطبیقی کیفیت و کمیت منابع آب زیرزمینی و ارتباط آنها با سازندهای زمین شناسی با کاربرد منطق بولین (مطالعه موردی: حوزه آبریز کازرون)

منابع آب زیرزمینی به علت برخی از ویژگی ها مانند ضریب آلودگی کمتر و قابلیت اعتماد بیشتر به عنوان یک منبع آبی مناسب به شمار می آید. دشت کازرون در استان فارس با مساحتی در حدود 377 کیلومترمربع به خاطر شرایط اقلیمی وابستگی زیادی از لحاظ تامین آب شرب و کشاورزی به منابع آب زیرزمینی دارد. بنابراین بررسی و پهنه بندی کیفی و کمی آب زیرزمینی به ویژه در مناطق خشک و نیمه خشک دارای اهمیت ویژه ای می باشد. هدف ...

بررسی کیفیت آبهای زیرزمینی دشت خرم آباد

آب‌های زیرزمینی در طول مسیر حرکت خود، تحت تأثیر عوامل مختلفی همچون محیط دربرگیرنده قرارگرفته، بر همین اساس مواد به شکل املاح، انگل، میکروب و یا ناخالصی­های مختلف وارد آب‌ شده که این سبب تغییرات کیفیت و آلودگی آب می‌شود. لذا بررسی و تحقیقات در این زمینه جهت شناخت عوامل مؤثر بر کیفیت آب به لحاظ تعیین مشخصات کیفی آب، برای مصارف مختلف ضروری است. در این تحقیق محدوده وسیعی از منابع آب‌های زیرزمینی شه...

full text

بررسی تأثیر سازندهای زمین شناسی برروی کیفیت منابع آب زیرزمینی (مطالعه موردی: دشت اردبیل )

          علوم و تکنولوژی محیط زیست، دورهبیستم، شماره سه ، پاییز 97                                            بررسی تأثیر سازندهای زمین شناسی برروی کیفیت منابع آب زیرزمینی (مطالعه موردی: دشت اردبیل )  </str...

full text

نقش سازندهای زمینشناسی بر آیفیت آبهای زیرزمینی شمال شهر خرم آباد

منطقه مورد مطالعه از نظر موقعیت زمینشناسی در مـرز زاگـرس چـینخـورده وزاگرس خردشده قرار گرفته است. در این منطقـه دو مخـزن آارسـتیک آسمـاری وبنگستان، وجود دارد. بر اساس نتایج شیمیائی نمونههـای آب گرفتـه شـده ازسازند آسماری، منابع آب این سازند تحت تأثیر دو نوع سازند زمین شناسی آلودهاز نظر لیتولوژیکی قرار گرفته اسـت بـه طـوری آـه آب سرچـشمه گرفتـه ازآهکهای جنوبشرقی منطقه به علت وجود پوشش سازند گچی،...

full text

مدلسازی توزیع مکانی برخی از خصوصیات شیمیایی آبهای زیرزمینی (مطالعه موردی در حوزه آبخیز گرمسار)

تغییر در کیفیت آبهای زیرزمینی که معمولاً بر اثر مدیریت غلط استحصال آب زیرزمینی رخ می‌دهد مقدمه‌ای بر تخریب سایر منابع چه به صورت مستقیم و چه به صورت غیر‌مستقیم است. این تحقیق با هدف مدلسازی تغییرات مکانی کیفیت آب زیرزمینی با استفاده از روشهای زمین‌آماری و معین انجام شد. عاملهای کاتیون، آنیون، یون سولفات و یون بی‌کربنات از کل خصوصیات آب زیرزمینی انتخاب شدند. به­طوری­که، در ابتدا نرمال­بودن داده‌ه...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 9  issue 1

pages  11- 21

publication date 2017-03-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023