بررسی تحلیلی ارتباط میان تغییرات اقلام صورت‌های مالی و تغییرات مالیات در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران

صورت های مالی اساسی گزارش هایی هستند که بیش از سایرگزارش های مالی مورد توجه قرار می گیرند. در این پژوهش ارتباط اطلاعات و ارقام ترازنامه، صورت سود و زیان و صورت جریان وجوه نقد با مالیات مورد ارزیابی قرار می گیرد. برای این منظور از طریق آزمون همبستگی، ارتباط تغییرات اقلام هر یک از صورت های مالی و تغییرات مالیات در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران مورد بررسی قرار گرفته است. نتیجۀ بررسی حاکی از آن است که از میان اقلام صورت های مالی، هیچ یک توانایی پیش بینی مالیات را ندارند یعنی در واقع میان تغییر هیچکدام از اقلام صورت های مالی و تغییر مالیات همبستگی و رابطۀ معنی داری وجود ندارد. در صورت وجود همبستگی، از طریق رگرسیون تک متغیره و چند متغیره، پیش بینی اقلام مزبور تعیین می شد. اگرچه اقلام صورت های مالی با توجه به تفاوت های زیاد استانداردهای حسابداری و قوانین مالیاتی، توانایی پیش بینی مالیات را ندارند و فرضیه های اصلی پژوهش تأیید نمی شوند، اما با توجه به وجود اختلاف های دائمی (ناشی از معافیت های قانونی، مالیات های مقطوع و محدودیت های مجاز) میان سود حسابداری و سود مالیاتی، در صورت حذف اثر آنها در مرحلۀ اول و نیز تطابق قوانین مالیاتی و استانداردهای حسابداری در راستای کاهش اختلاف های موقت (ناشی از مبانی مختلف اندازه گیری و زمان بندی شناسایی درآمدها و هزینه ها) در مرحلۀ دوم، در هر یک از این دو مرحله می توان انتظار وجود رابطۀ معنی داری میان تغییرات اقلام صورت های مالی و تغییرات مالیات را داشت.