بررسی تنوع ژنتیکی برخی توده‌های گردو (Juglans regia L.) بومی استان لرستان با استفاده از روش آماری چندمتغیره

Authors

Abstract:

سابقه و هدف: گردوی ایرانی (Juglans regia L.) یکی از مهم‌ترین گونه‌های جنس Juglans است و ایران از مراکز مهم تنوع ژنتیکی آن می‌باشد. لذا تعیین تنوع ژنتیکی توده‌های‌گردوی ایرانی به خصوص در استان لرستان دارای اهمیت بالایی می‌باشدتا در صورت وجود تنوع ژنتیکیکافی در صفات مختلف و همچنین دانه، بتوان از نتایج آن در برنامه‌های اصلاحی آینده گردو استفاده شود. مواد و روش‌ها: در این آزمایش 43 ژنوتیپ گردوی ایرانی بومی استان لرستان از پنج توده الشتر، دورود، خرم آباد، بروجرد و نورآباد با سنجش 41 صفت مورفولوژیک مورد ارزیابی قرار گرفتند. اندازه‌گیری صفات روی 10 تا 20 نمونه از هر درخت و 5 تا 10 برگ به صورت تصادفی برای تعداد 41 صفت مربوط به برگ و دانه گردو مانند روغن و پروتئین مغز انجام شد. یافته‌ها: تجزیه واریانس یکطرفه داده‌ها اختلاف معنی‌داری را بین مناطق برای اکثر صفات نشان داد. مقایسه میانگین داده‌ها به روش آزمون دانکن در سطح پنج درصد نشان داد در اکثر صفات اختلاف معنی‌داری بین مناطق مختلف وجود دارد. بررسی ضرایب تنوع مربوط به صفات مختلف نشان داد که بیشترین تنوع مربوط به صفت وزن پوست سبز (51/35 درصد) بود. سپس، به‌ترتیب صفات رطوبت پوست سبز (45/29 درصد) و وزن دانه سبز (39/28 درصد) بیشترین تنوع را در صفات مورد بررسی داشتند. بر اساس مقادیر پروتئین و روغن بالا، به‌ترتیب توده‌های الشتر (26/20 و 1/64 درصد)، بروجرد (98/19 و 73/60 درصد) و دورود (14/19 و 11/59 درصد) به‌عنوان توده‌های مطلوب برای این صفات تشخیص داده شدند. از نظر عملکرد دانه، توده بروجرد با داشتن وزن دانه با پوست سخت (13/12 گرم) و بالاترین وزن مغز (98/4 گرم) مناسب‌ترین توده جهت انتخاب پایه‌های با عملکرد مناسب دانه می‌باشد امّا، بیشترین درصد مغز با پوست سخت در توده نورآباد و بیشترین درصد مغز با پوست سبز در توده دورود مشاهده شد. تجزیه خوشه‌ای صفات مورفولوژیک بر اساس روش Ward، ژنوتیپ‌ها را در فاصله 21/41– به سه خوشه و توده‌ها را نیز در فاصله 71/67 به سه خوشه متمایز نمود. در خوشه اول سه توده الشتر، نورآباد و بیرانشهر، در خوشه دوم توده‌ دورود و در خوشه سوم توده بروجرد به تنهایی قرار گرفتند. بر اساس نتایج تجزیه به مؤلفه‌های اصلی، سه عامل اصلی در مجموع 30/93 درصد از واریانس کل را توجیه نمودند. پراکنش توده‌ها بر اساس دو مولفه اصلی با تجزیه خوشه‌ای توده‌های گردو در استان لرستان بر اساس صفات مورفولوژیک همخوانی داشت و توده‌ها در سه ناحیه مختلف در دیاگرام قرار گرفتند. نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد که جریان ژنی بین توده‌های که تا حدود زیادی نزدیکی جغرافیایی با هم داشتند سبب شده که این توده‌ها در تجزیه کلاستر نیز در یک گروه قرار بگیرند. از بین صفات مورد بررسی صفات حجم و ضخامت دانه سبز، طول و عرض دانه با پوست سخت بیشترین تاثیر را در پراکنش توده‌ها در این مطالعه داشته‌اند. توده‌های دورود و سپس نورآباد به‌ترتیب به جهت داشتن بیشترین درصد مغز با پوست سبز و بیشترین درصد مغز با پوست سخت جهت گزینش از نظر عملکرد مغز و انجام برنامه‌های اصلاحی آینده گردو در استان لرستان قابل توصیه می‌باشند. نتایج نشان داد که توده‌های گردوی استان لرستان دارای تنوع بالایی بوده و گزینش باید از نظر صفات مورد نظر صورت گیرد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی تنوع ژنتیکی برخی توده های گردوی (juglans regia l.) بومی استان لرستان با استفاده از نشانگرهای مورفولوژیکی

گردوی ایرانی (juglans regia l.) یکی از مهم ترین گونه های جنس juglans است و ایران یکی از مراکز مهم تنوع ژنتیکی آن می باشد. افزایش کمیت و کیفیت این محصول جهت صرفه اقتصادی و دستیابی به بازارهای جهانی از اهداف مهم اصلاح درختان گردو می باشد. تاریخچه طولانی کشت و کار گردو به صورت بذری تنوع شدیدی در درختان ایجاد کرده و سبب افزایش سطح هتروزیگوسیتی ژنوم آن به دلایلی مانند دگرگرده افشانی، دیکوگامی و گرده...

15 صفحه اول

ارزیابی تنوع ژنتیکی در تعدادی از ژنوتیپ‌های گردو (Juglans regia L.) با نشانگرهای مورفولوژیک

Identification and evaluation of indigenous genotypes of fruit trees are matter of consideration at the first step of the breeding programs. In order to study genetic diversity and to identify promising genotypes, 14 different genotypes of walnut in Minoodasht region in Golestan province (north of Iran) were evaluated. Traits such as nut shape, kernel color, ease of removal of kernel halves, ke...

full text

بررسی تنوع ژنتیکی برخی از ژنوتیپ های گردوی ایرانی(Juglans regia L.) با استفاده از نشانگر مولکولی رپید RAPD

گردو از محصولات مهم خشکباری است که ایران یکی از مراکز مهم پراکنش و کشت و کار آن به شمار می رود. در این مطالعه از صفات مورفولوژیک و نشانگرهای مولکولی RAPD برای تعیین سطح تنوع و خویشاوندی 31 ژنوتیپ برتر از ایران و چهار رقم خارجی گردو استفاده گردید. 14 آغازگر RAPD در مجموع 180 نوار در کل ژنوتیپ‌ها تکثیر کردند که از بین آنها 174 نوار چند شکل بودند. محدوده تشابه ژنتیکی ژنوتیپ‌ها بین 37/0 تا 89/0 بد...

full text

بررسی تنوع ژنتیکی تودههای بومی اسفناج ایرانی

اسفناج (Spinacia oleracea L.) گیاهی یکساله متعلق به خانواده Chenopodiaceae است که سابقه کشت آن در ایران به دو هزار سال میرسد. تودههای متنوعی از این گیاه در کشور یافت میشود، ولی تاکنون تحقیقی برای شناسایی و ارزیابی این تودهها صورت نگرفتهاست. به منظور ارزیابی تنوع ژنتیکی تودههای بومی اسفناج ایرانی، 29 توده از نقاط مختلف کشور جمعآوری و صفات کمّی و کیفی آنها مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بدست آمده نشا...

full text

صفات رویشی و زایشی برخی ارقام و ژنوتیپ‌های بومی ایرانی و خارجی گردو (Juglans regia L.)

در این بررسی سی و پنج صفت مورفولوژیکی در هفت رقم و ژنوتیپ امیدبخش جمال، دماوند، K72، Z53، Z60، Z67 و B21 و هشت رقم خارجی چندلر، پدرو، هارتلی، روند د مونتیگناک، سر، لارا، وینا و فرانکت از بهار 1387 به مدت دو سال ارزیابی شد. در بین صفات مربوط به درخت تنوع متوسطی مشاهده شد ولی صفات قدرت رشد درخت و عادت باردهی تنوع بیشتری نشان دادند. در بین صفات برگ تنوع کمتری مشاهده شد. زمان باز شدن برگ تنوع بسیار...

full text

بررسی تنوع ژنتیکی 608 ژنوتیپ بذری گردو (Juglans regia) و انتخاب برخی از ژنوتیپ‎های دارای صفات برتر

به منظور بررسی تنوع ژنتیکی و شناسایی ژنوتیپ‎های دارای صفات برتر گردو، 608 ژنوتیپ مختلف گردو در شهرستان نی‌ریز ارزیابی و نتایج آن ثبت شد. صفاتی از قبیل رنگ مغز، شکل میوه، روزنه انتهای میوه، بافت پوست و گوشتی بودن مغز کدبندی و صفاتی مانند وزن مغز، درصد مغز و ضخامت پوست نیز اندازه‌گیری شد. ارتباط و همبستگی بین صفات در بیشتر موارد در سطح 1 تا 5 درصد معنی‎دار بوده و صفات وزن دانه با وزن مغز و همچنین...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 24  issue 4

pages  47- 63

publication date 2018-02-20

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023