بررسی عملکرد دانه، اجزای عملکرد و واکنش به بیماری های زنگ زرد و فوزاریوم سنبله در لاین های امید بخش گندم در منطقه مغان

Authors

  • خلیل زاده, غلامرضا
  • غریب عشقی, امیر
  • قاسمی, معرفت
  • وهاب زاده, مجتبی
Abstract:

ارزیابی لاین‌های در دست معرفی یکی از مهمترین مراحل معرفی یک رقم به حساب می آید. بررسی سازگاری لاینهای پیشرفته در سال و مکان های مختلف، لازمه معرفی ارقام جدید می‌باشد. در این تحقیق نه لاین و رقم ، شامل پنج لاین امید بخش بهمراه ارقام چمران و شیرودی از نظر عملکرد دانه و جهت ارزیابی عکس العمل آنها نسبت به بیماریهای زنگ زرد و فوزاریوم سنبله در مقایسه با ارقام فلات و فرونتانا به عنوان شاهدهای حساس و مقاوم به این بیماری ها مورد مقایسه قرار گرفتند. این تحقیق در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی مغان در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار و در دو مکان، در دو شرایط آبیاری معمولی و آبیاری بارانی در سال زراعی83-1382 اجرا شد. نتایج تجزیه واریانس مرکب داده های مربوط به عملکرد دانه و صفات حاکی از وجود اختلاف بین لاینها از نظر صفات ارتفاع بوته ، تعداد پنجه ، تعداد پنجه بارور ، طول پدانکل ، وزن دانه در کل بوته در سطح احتمال 1% و برای صفات تعداد سنبلچه در سنبله شاخص برداشت درسطح احتمال 5% بود. مقایسه میانگین صفات نشان داد که لاین‌های N-81-8 ، N-81-9 و N-81-18 بترتیب با عملکرد دانه 6000 ، 6060 و 6310 کیلوگرم در هکتار از نظر عملکرد دانه بر سایر لاین ها برتری داشتند. از نظر مقاومت به بیماری در دو شرایط آبیاری بارانی و معمولی لاینهای N-81-8، N-81-9 و N-81-18 نسبت به زنگ زرد مصون تا مقاوم و به بیماری فوزاریوم سنبله مقاوم تشخیص داده شدند. لاین N-81-18 با عملکرد دانه بالا و متفاوت نسبت به بیماری های زنگ زرد و فوزاریوم سنبله در هر دو شرایط آبیاری (معمولی و بارانی) می‌تواند از جمله کاندیدهای مناسب برای معرفی در منطقه مغان باشد و یا به عنوان والد مقاوم در دورگ گیری ها مد نظر قرار گیرد. در شرایط آبیاری معمولی همبستگی عملکرد دانه با ارتفاع بوته مثبت و معنی دار بود. محاسبه ضریب همبستگی بین صفات در شرایط آبیاری بارانی نشان داد صفات تعداد پنجه بارور با وزن کل دانه ، وزن کل دانه با تعداد کل پنجه و پنجه بارور و طول پدانکل با ارتفاع بوته همبستگی مثبت و معنی دار داشتند. بر اساس نتایج این تحقیق، استنباط می‌شود که بررسی لاینها در دو شرایط آبیاری نشتی و بارانی منجر به ارزیابی دقیق تر لاین ها شد. لاین N-81-18 با برتری عملکرد دانه و مقاومت به بیماریهای زنگ زرد و فوزاریوم در این شرایط شناسایی شد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی اثرات تاریخ کاشت بر عملکرد، اجزای عملکرد و امکان کنترل بیماری زنگ زرد و اسکب خوشه در ارقام مختلف گندم

بیماری زنگ زرد و اسکب خوشه گندم در منطقه مغان از بیماری­های قارچی مهم در گندم است. لذا به منظور بررسی تأثیر تاریخ­های مختلف کاشت بر امکان کنترل بیماری­های زنگ زرد و اسکب خوشه گندم و عملکرد و اجزای عملکرد ارقام گندم، آزمایشی به صورت کرت­های خرد شده در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار در مزارع کشت و صنعت و دامپروری مغان اجرا شد. در این بررسی چهار رقم گندم شامل بوگارو، پیشتاز، نوگال، شیرو...

full text

پایداری عملکرد دانه در لاین های امید بخش گندم (Triticum aestivum L.) زمستانه و بینابین٭

به منظور مطالعه پایداری عملکرد دانه و اثر متقابل ژنوتیپ×محیط، 20 ژنوتیپ امید بخش گندم نان زمستانه و بینابین در سال های زراعی 81-80 13و 82-1381 از لحاظ صفت عملکرد دانه(YLD) در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار بررسی شدند. مناطق اجرای آزمایش شامل 10 مکان کرج، زنجان، اردبیل، اراک، میاندوآب، جلگه رخ ، مشهد ، همدان، اقلید و تبریز بودند. پس از تجزیه واریانس سـاده و مرکب، پارامتر های پایداری...

full text

توارث مقاومت به زنگ زرد در لاین های گندم

بمنظور بررسی مقاومت ژنتیکی و قابلیت ترکیب پذیری عمومی وخصوصی 5 رقم گندم‘ تلاقی هایی به صورت دای آلل یک طرفه بین آنها انجام شد. والدها و پانزده تلاقی نسل اول درطرح بلوکهای کامل تصادفی در گلخانه کشت شدند و پس از تلقیح با نژادهای 134E150و6E18A+ صفت دوره کمون ارزیابی شد . بررسی اجزاء واریانس ژنوتیپی والدین و هیبریدها برا ی نژاد134E150 نشان داد که قسمت اعظم تنوع مشاهده شده در صفت دوره کمون متعلق به ...

full text

ارزیابی عملکرد، اجزای عملکرد و واکنش به بیماری ها در چند لاین امیدبخش گندم نان در شرایط کشاورزان در مغان (مقاله کوتاه علمی)

مناطق حاصلخیز اقلیم گرم شمال (مناسب کشت ارقام بهاره و نیمه بهاره گندم) شامل دشت های گرگان، گنبد، مازندران و مغان از مناطق مهم تولید گندم با کیفیت بالا در کشور هستند و همه ساله بیش از 750 هزار هکتار از سطح زیر کشت گندم را به خود اختصاص می دهند (بی نام، 1379). منطقه مغان با بیش از 35 هزار هکتار گندم آبی از مهم ترین مناطق تولید گندم در استان اردبیل محسوب می شود. وجود شرایط کاملا مساعد برای بروز و ...

full text

مقاومت غیر اختصاص- نژادی در تعدادی از لاین‌های امید بخش گندم نسبت به بیماری زنگ زرد

بیماری زنگ زرد گندم با عاملPuccinia striiformis Westend. f. sp. tritici ، یکی از خسارت­زاترین بیماری‌هایگندم در ایران به شمار می‌رود. مقاومت میزبانی به ویژه مقاومت غیر اختصاص–نژادی (Race- nonspecific)، اقتصادی‌ترین روش مدیریت زنگ زرد است. اگرچه طول عمر ژن‌های مقاومت اختصاص– نژادی(Race-specific) با ترکیب ژن‌های مقاومت موثر می‌تواند طولانی شود. روش جایگزین، به‌کارگیری ارقامی است که دارای مقاومت غ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 10  issue 1

pages  60- 71

publication date 2008-04

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

No Keywords

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023