بررسی کارایی منطق فازی در پیش¬بینی جریان روزانه رودخانه

Authors

  • ابوالفضل مساعدی دانشیار دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه فردوسی مشهد، ایران.
  • امیر احمد دهقانی استادیار گروه مهندسی آب، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، ایران.
  • مرتضی نبی زاده دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی منابع آب، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، ایران.
Abstract:

پیش­بینی و برآورد جریان رودخانه برای هر منطقه و حوضه آبریز به عنوان یکی از مهمترین پارامترها در استفاده بهینه از منابع آبی محسوب می­شود. در این پژوهش از مدلی مبتنی بر منطق فازی (سیستم استنتاج فازی، FIS Fuzzy Inference System) برای انجام فرآیند پیش­بینی جریان استفاده شده است. به این منظور از سه پارامتر بارندگی، دما و دبی روزانه حوضه آبریز لیقوان­چای برای پیش­بینی جریان روزانه رودخانه لیقوان، استفاده شد. در پیش‎پردازش اولیه داده­ها، تصادفی بودن آن­ها با استفاده از آزمون نقاط عطف مورد بررسی قرار گرفت. سپس جهت تعیین مدل­های بهینه ورودی به سیستم­ها، همبستگی­نگار داده­ها مورد بررسی قرار گرفت. نهایتاً جهت بررسی تأثیر دما در پیش­بینی، این فرآیند با تفکیک ماه­ها، انجام شد. ارزیابی نتایج پیش­بینی­ها با استفاده از معیارهای آماری از جمله معیار ناش- ساتکلیف نشان داد که مدل FIS دقت بالا (9976/0=CNS) و خطای کمی (0113/0=RMSE) در پیش‏بینی داشته است و این روش می­تواند به عنوان روشی کارآمد و دقیق در پیش­بینی جریان رودخانه به­کار گرفته شود. همچنین با بررسی نتایج نهایی، مشخص شد که دما در برخی از ماه­ها (فروردین و آذر) در پیش­بینی موثر بوده است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

اثر تغییر اقلیم بر جریان روزانه در حوضه رودخانه سزار

استفاده بیش از حد از سوخت های فسیلی، افزایش جمعیت جهان و به تبع آن گسترش روزافزون فعالیت­های صنعتی برای تأمین رفاه و نیازهای جمعیت کره زمین، موجب افزایش غلظت گازهای گلخانه ای به ویژه CO2  در چند دهه اخیر شده است. این افزایش در گاز های گلخانه ای موجب بروز پدیده ای به نام تغییر اقلیم شده است. هدف از انجام این پژوهش ارزیابی اثر تغییر اقلیم بر رواناب سطحی حوزه سزار (غرب ایران) می باشد. در این پژوهش...

full text

کاربرد شبکه‌های بیزین و برنامه‌ریزی ژنتیک در پیش‌بینی جریان روزانه رودخانه (مطالعه موردی: رودخانه باراندوزچای)

     برآورد دقیق آبدهی رودخانه ها یکی از موارد مهم در پیش بینی خشکسالی، سیلاب، طراحی سازه­‌های آبی، بهره برداری از مخازن سدها و کنترل رسوب می باشد.روش­های متعددی همچون مدل­های سری­زمانی، شبکه­های عصبی مصنوعی، منطق فازی و برنامه­ریزی ژنتیک برای پیش­بینی جریان رودخانه به کار می­رود. در مطالعه حاضر به منظور پیش­بینی جریان رودخانه باراندوزچای از دو روش برنامه­ریزی ژنتیک و شبکه­های بیزین استفاده شد....

full text

مقایسه کارآیی مدل‌های هوشمند در روندیابی جریان روزانه رودخانه (مطالعه موردی: رودخانه بالخلوچای، استان اردبیل)

چکیده روندیابی جریان در رودخانه­ها یکی از پراهمیت‌ترین موضوعات در مدیریت منابع آب‌های سطحی جهت اتخاذ تدابیر مناسب در مواقع سیلاب و بروز خشک‌سالی‌ها است. در این تحقیق از مدل‌های شبکه عصبی مصنوعی، برنامه­ریزی بیان ژن، موجک- عصبی و حداقل مربعات ماشین بردار پشتیبان به منظور روندیابی جریان روزانه رودخانه بالخلوچای واقع در حوضه آبریز دره­رود استفاده شد. در این راستا داده‌های روزانه ...

full text

ضرورت جایگزینی روش منطق فازی به جای روش تک متغیرهPHABSIM در تخمین جریان زیست محیطی در رودخانه(مطالعه موردی،رودخانه جاجرود)

در چندسال اخیر در منابع علمی استفاده از شبیه‌سازی فیزیک زیستگاه در رودخانه‌ها برای محاسبه جریان زیست محیطی مورد توجه قرار گرفته است اما مطالعات انجام شده عمدتا برپایه روش تک متغیره PHABSIM بوده است. در مقاله حاضر روش منطق فازی در مطالعات شبیه سازی فیزیک زیستگاه که در سطح جهان در تخمین جریان زیست محیطی مورد توجه کمتری بوده است مطالعه شده و در رودخانه جاجرود نتایج دو روش مورد مقایسه قرار گرفته اس...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 65  issue 4

pages  569- 580

publication date 2012-12-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023