برنامه‌ریزی و ساماندهی روستاهای پراکنده  مورد؛ دهستان کورین زاهدان

Authors

  • عیسی ابراهیم‌زاده
Abstract:

ساماندهی روستاهای پراکنده از جمله استراتژی‌های کارآمد در برنامه‌ریزی توسعه و همچنین محوری‌ترین الگوی توسعة فضایی ـ کالبدی نواحی روستایی است. این استراتژی بر دو هدف عمدة ((بهینه کردن مکان‌ها)) و ((بهینه کردن کارکردها)) مبتنی است و در صدد ارائه الگوی بهینه‌ای از نظام استقرار فضایی مکان‌ها و کارکردهای متناسب با آن است. در واقع ساماندهی روستایی از طریق شناخت ساختارهای محیطی، اقتصادی، اجتماعی و فضایی‌ـ‌کالبدی نواحی روستایی، امکان‌پذیر خواهد بود؛ که با تجزیه و تحلیل این ساختارها و کارکردها، می‌توان کانون‌های جمعیت و فعالیت مجموعه‌ای از روستاها را در یک نظام سلسله مراتبی ساماندهی نمود، تا از این طریق کارایی و بازدهی فعالیت‌ها و سکونتگاه‌های روستایی بهینه گردد و توسعة آن‌ها شتاب گیرد. ناحیة روستایی کورین زاهدان بر مبنای استراتژی فوق‌الذکر مورد مطالعه قرار گرفت و پس از تحلیل یافته‌ها، این ناحیه به حوزه‌های عملکردی با توجه به زمینه‌های مختلف محیطی، اقتصادی، ‌اجتماعی و فرهنگی،‌ و نهایتاً فضایی ـ کالبدی و سایر عناصر و مؤلفه‌های مؤثر بر آن‌ها تقسیم‌بندی و در مجموع چهار حوزة کاملاً مشخص ((سرجنگل، شورو، دومک و بالاخره قلعه بید)) در آن شناسایی و تعیین گردید. در تحلیل‌های بعدی از مجموع 417 نقطة روستایی این ناحیه، 9/35 درصد آن‌ها ناپایدار، 7/24 درصد پایدار و بالاخره 5/39 درصد نیز ایستا ارزیابی گردید. نهایتآً از مجموع الگوهای ساماندهی مطرح شده در این مطالعه سه الگوی ((تجمیع، ادغام و بالاخره توسعه و تجهیز)) روستاهای ناحیه مورد مداقة بیشتر قرار گرفت و بر پایة آن یک کانون تجمیع، دو کانون ادغامی و ده کانون کلیدی مستعد توسعه و تجهیز مشخص و مکان‌گزینی گردیده‌اند. چگونگی مطالعات تفصیلی و تجزیه و تحلیل‌های انجام شده در متن اصلی مقاله آمده است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

پایش سکونتگاه‌های روستایی پراکنده و کوچک در راستای طرح‌های ساماندهی؛ مورد مطالعه دهستان شوسف شهرستان نهبندان

توسعه در هر سرزمینی، در صورتی امکان‌پذیر خواهد بود که به تمامی جوامع توجه خاص بشود. جامعه روستایی و به‌ویژه روستاهای پراکنده از این گونه‌اند. روستاهای پراکنده و کوچک، از لحاظ شاخص‌های توسعه انسانی معمولاً در وضعیت پایینی قرار دارند و همین امر بررسی وضعیت اقتصادی و اجتماعی و ارائه یک رویکرد اساسی برای ارائه خدمات و ساماندهی‌ آن‌ها را ضرورت می‌بخشد. در این تحقیق دهستان شوسف از شهرستان نهبندان مورد...

full text

بهره‌گیری از رشد هوشمندانه در ساماندهی رشد پراکنده شهرها

بر اثر افزایش چشمگیر نرخ رشد جمعیت ایران در قرن اخیر و به اوج رسیدن آن در دهه ۱۳۶۰ و نگرش دوران مدرنیسم، رشد شهرها قابل مقایسه با دوره‌های قبل نمی باشد. نحوه رشد شتابان در برخی از شهرها حالتی پراکنده و گسسته داشته و با اتلاف اراضی کشاورزی و باغی حاشیه شهرها و تضییع منابع محیط زیست همراه بوده ‌است. این پدیده در محافل علمی رشد پراکنده شهر1 نامیده می‌شود. مشکلات ناشی از رشد پراک...

full text

تحلیل تأثیر رسانه‌های جمعی بر کاهش اعتماد اجتماعی روستاییان (مورد مطالعه: روستاهای دهستان کنویست شهرستان مشهد)

وسایل ارتباط‌جمعی، از طریق معانی و ارزش‌هایی که در زندگی روزمره رواج می‌دهند، در ساخت واقعیت اجتماعی روستاها تأثیر به سزایی دارند. آن‌ها تمامی عرصه‌های فردی و اجتماعی را تحت تأثیر قرار داده و نقش تعیین‌کننده و معناداری بر باورها، ایستارها و نگرش‌های اعضای جامعه دارند. رسانه‌های جمعی همچنین منبع مهمی برای تبلیغ و ترویج و یا تغییر ارزش‌های جامعه روستایی از جمله اعتماد اجتماعی به شمار می‌روند. لذا...

full text

ارزیابی ظرفیت‌های توسعۀ کارآفرینی در نواحی روستایی منطقۀ مورد مطالعه: روستاهای دهستان بیزکی

کارآفرینی روستایی به عنوان یک راهبرد اساسی برای توسعۀ روستایی می‌تواند کمک شایانی برای توسعۀ روستاها کرده و منجر به کاهش بیکاری و افزایش اشتغال و در نتیجه افزایش درآمد، متنوع‌سازی اقتصاد، استفادۀ بهینه از منابع و بهبود زندگی روستاییان شود. نکتۀ اساسی در تحقق فعالیت کارآفرینانه در سطح اجتماع، فراهم بودن زمینه­های کارآفرینی در جامعه است. این مطالعه با هدف مطالعۀ ظرفیت‌های کارآفرینی در زمینۀ توسعۀ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 1  issue 1

pages  89- 104

publication date 2003-03-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023