برنامه ریزی ارتباطی به عنوان رویکرد پیشنهادی برای برنامه ریزی شهری در مقیاس محلات (در محله فرحزاد شهر تهران)

Authors

  • شریف زادگان, محمدحسین دانشگاه شهید بهشتی
  • شفیعی, امیر دانشگاه شهید بهشتی
Abstract:

مقدمه: برنامه­ریزی شهری در ایران تاکنون بیشتر در قالب رهیافتهای سنتی و به طور خاص رهیافت ساده - جامع آن باقی مانده است. با روشن شدن کاستیهای رهیافتهای مذکور، یک تلاش بطئی جهت ارتقای فرآیند و فرآورده­ی برنامه­ریزی شهری در نظام موجود صورت پذیرفته است. به موازات این تغییرات، نظریه و کنش برنامه­ریزی در کشور­های توسعه یافته نیز تغییر یافته و بسته به زمینه­های مختلف، شیوه­های متفاوتی پیگیری و اجرا می­شود. پس از گرایش برنامه­ریزی شهری به جلب مشارکت در دهه­های شصت و هفتاد میلادی، نظریه برنامه­ریزی ارتباطی، به عنوان شیوه پیشرفته از جلب مشارکت مردمی مطرح شد که موجب تغییر در کنشهای نظری و عملی توسعه شهری و منطقه­ای شده است. انگیزه ارتقای شیوه برنامه­ریزی شهری در ایران در کنار قوت نظری برنامه­ریزی ارتباطی، این سوال را پدید می­آورد که آیا می­توان این شیوه از برنامه­ریزی شهری را در سازوکار برنامه­ریزی ایران بکار بست؟ مقاله حاضر به دنبال پاسخ این پرسش است. روش: مراحل پژوهش حاضر در قالب چهار قسمت اصلی انجام شده است. ابتدا تحولات برنامه­ریزی شهری در جهان و گرایش به استفاده از مشارکت جامعه محلی (که ضعف آن از جمله مشکلات برنامه­ریزی در ایران است) بررسی می­شود. دوم، نظریه برنامه­ریزی ارتباطی و رهیافتهای مرتبط به عنوان رهیافتی که توانایی بکارگیری مشارکت جامعه محلی را دارد، معرفی می­شوند. در ادامه ضرورت و فرصت بکارگیری این قسم از برنامه­ریزیها در فضاهایی متفاوت از فضایی که نظریه از آنجا برخاسته است، تبیین می­شود. در نهایت، شرایط به‌کارگیری این نوع از برنامه­ریزی در محله فرحزاد به عنوان مورد پژوهش این مقاله بررسی شده است و راهکارهای احتمالی ارائه می­گردند. داده­های این پژوهش از راه مطالعات اسنادی، پیمایش محیطی و مصاحبه (اعم از انجام پرسش‌نامه و مصاحبه عمیق) جمع­آوری شده است. یافته‌ها: بر اساس مطالعات این پژوهش می­توان اظهار داشت که ماهیت ذاتی برنامه­ریزی ارتباطی امکان به‌کارگیری آن در کشورهای در حال توسعه در مقیاس خرد و به‌ویژه نواحی با مشکلات پیچیده (مثل نواحی فرسوده و یا غیررسمی) فراهم می­کند. بحث: برنامه­ریزی ارتباطی با تاکید بر فرآیند به‌جای محتوا، شرایط بستر برنامه­ریزی را عملا دخیل می­کند و همچنین مقیاس خرد آن سبب می­شود تا مشکلات توسط نهادهای خرد و به‌دور از موازی­کاریها و تداخلهای قانونی نهادهای بزرگ جامعه حل شوند و یا در غیراین‌صورت به تکوین نهادهای شهری و برقراری دموکراسی شهری کمک کند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تحقق پذیری برنامه ریزی محله محور در بافت‌های فرسوده شهری مطالعه موردی محله سنگلج تهران

محله‌ها از عناصر مهم و موثر تشکیل دهنده حیات اجتماعی شهری هستند. در گذشته، نقش‌ و کارکردِ محلات‌، موجب می‌شد‌ که افراد ساکن، پیوندهای اجتماعی بیشتری نسبت به امروز داشته باشند. در نظریه‌ها و رویکردهای مختلف مرتبط با توسعه محله ای نوین، اهمیت مشارکت اهالی محله، در قالب الگو‌های برنامه ریزی فرآیندگرا و تعامل محور، مورد تاکید قرار گرفته است. برنامه ریزی اجتماعات محلی با تاکید بر دیدگاه پایین به بالا...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 15  issue None

pages  281- 313

publication date 2015-09

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

No Keywords

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023