تأثیر ایجاد سدهای کوتاه اصلاحی بر تنوع گونه ای گیاهی در زیرحوزه های آبخیز عنبران چای

Authors

  • اسماعیل شیدای کرکج استادیار گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده ی منابع طبیعی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
  • جواد معتمدی دانشیار پژوهشی، بخش تحقیقات مرتع، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران
  • مرتضی مفیدی چلان دکترای علوم مرتع، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
  • مهدی عشایر کارشناس ارشد مرتعداری، ادار ه کل منابع طبیعی و آبخیزداری اردبیل، اردبیل، ایران
Abstract:

باوجود سابق هی طولانی اجرای طر حهای آبخیزداری، کمتر به ارزیابی تأثیرهای این طرح ها در پوشش گیاهی و مخصوصاً تنوع گون هیی، توجه شده است. هدف از این پژوهش بررسی تأثیر عملیات آبخیزداری )ایجاد سدهای کوتاه( بر تغییرات تنوع گونه یی زیرحوزه ها در منطق هی عنبران اردبیل بود. زیرحوز ههایی که در آ نها سدهای کوتاه آبخیزداری در حدود یک دهه پیش ساخته شده بود، حوز ههای آبخیز آزمایشی و زیرحوز ههایی که در آ نها طرح اجرا نشده بود و از نظر خصوصی تهای محیطی مشابه بودند، حوز ههای شاهد گرفته شد. با استفاده از روش تصادفی نظا ممند، در هر یک از زیرحوز هها 20 قطعه ی یک مترمربعی در امتداد شش چارچوب 150 - 100 متری در امتداد و کنار هی آب راه ها گذاشته شد. درصد پوشش تاجی و تعداد پایه های هر گونه ثبت، و بر مبنای آ نها، شاخ صهای عددی غنای گون هیی، یکنواختی و تنوع گونه یی محاسبه شد. نتایج نشان داد که میانگین شاخص های عددی غنای گونه یی مارگالف، یکنواختی سیمپسون و تنوع گونه یی شانون-وینر ) 74 / 1، 65 / 0 و 41 / 1( در حوزه های آبخیز آزمایشی از حوزه های آبخیز شاهد ) 68 / 1، 63 / 0 و 3 6/ 1( بی شتر بود، اما این تفاوت از دیدگاه آماری معن یدار نبود. باای نحال، براساس منحنی درجه بندی تنوعِ مبتنی بر شاخص رنی، اند از ههای کلی تنوع در حوز ههای آزمایشی از حوز ههای شاهد بیشتر بود. مقدار معنی داری آماری میانگین شاخص های عددی غنای گونه یی مارگالف، یکنواختی سیمپسون و تنوع گونه یی شانون- وینر در حوزه های آبخیز جهت شمالی )ب هترتیب 85 / 1، 67 / 0 و 47 / 1( در مقایسه با حوزه های آبخیز جهت جنوبی ) 58 / 1، 61 / 0 و 30 / 1( بیش ترین بود. برهمین اساس می توان نتیجه گرفت که سدهای کوتاه اصلاحی، تأثیر بسزایی بر بهبود شاخ صهای تنوع گونه یی و تأمین هد فهای زیستی زیرحوز هها داشته است. با توجه به این نتایج اجرای طرح های سد کوتاه در سایر شرایط محیطی مشابه پیشنهاد می شود. شاید زیرحوز ههایی که سدهای کوتاه در آن است، مکا نهای اولویت دار برای حفاظت تنوع گیاهی باشد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

مطالعه فلوریستیک و برآورد شاخصهای تنوع گونه های گیاهی در زیرحوزه های آبخیز طالقان

گونه­های گیاهی در چرخه زندگی موجودات دیگر نقش اساسی داشته و همواره مورد بهره­برداری آنها بوده­اند. تنوع این گونه­ها باعث پایداری و تعادل این چرخه می­شود، بنابراین مراقبت و حفاظت از گونه­ها ضامن حفظ و بقای اکوسیستم می­باشد. در این مطالعه فلور و تنوع گونه­های گیاهی در قسمتی از حوزه آبخیز طالقان شامل زیرحوزه­های آرموت، کش، زیدشت و کلانک به مساحت 16230 هکتار مطالعه شده است. در منطقه مورد مطالعه، 13...

full text

ارزیابی تنوع زیستی گونه های گیاهی منطقۀ ارسباران با استفاده از شاخص های غیرپارامتریک در ارتباط با عامل توپوگرافی شیب(مطالعه موردی: حوضۀ آبخیز ایلگنه چای و کلیبرچای)

جهت دستیابی به توسعۀ پایدار و همچنین حفاظت از اکوسیستم¬های طبیعی و تنوع¬زیستی آنهالازم است نقش عوامل توپوگرافی وتأثیرآنهابر تنوع گونه¬¬های گیاهی موردارزیابی قرارگیرد.دراین راستا با توجه به شرایط توپوگرافی جنگل¬های ارسباران، عامل توپوگرافی شیب از اهمیّت خاصی برخوردار بوده و بسیاری از پارامترهای کمی و کیفی درختان تابع آن می-باشد. به¬همین منظور، شبکه آماربرداری به¬صورت تصادفی _ سیستماتیک با ابعاد 3...

full text

بررسی تأثیر تخریب انسانی بر فلور، تنوع گونه ای گیاهی در جنگل های بلوط غرب (شهرستان بانه)

به­منظور بررسی تأثیر تخریب انسانی بر فلور و تنوع گونه­ای گیاهی، این پژوهش در سه منطقه کمتر دست‌خورده (قبرستان)، منطقه با تخریب متوسط و منطقه با تخریب شدید در سه رویشگاه یعقوب­آباد، شوی و صدبار شهرستان بانه انجام شد. ابتدا سه قطعه جنگلی با شرایط فیزیوگرافی و اکولوژیکی مشابه در هر رویشگاه انتخاب و از هر قطعه، سه نمونه دایره‌ای شکل به مساحت 1000 مترمربع (به روش ترانسکت، به فاصله 100 متر) برای بردا...

full text

تاثیر رسوب‌گذاری در مخازن سدهای اصلاحی خشکه‌چین بر دبی بیشینه سیل ‏حوزه‌های آبخیز کوچک

در این پژوهش به‌منظور ارزیابی اثر سدهای اصلاحی خشکه‌چین  بر دبی بیشینه و حجم سیلاب در حوزه‌های آبخیز کوچک، دو زیرحوضه کوچک از حوزه آبخیز درجزین سمنان انتخاب شدند. منطقه مورد مطالعه جز مناطق خشک تا نیمه‌خشک در بخش جنوبی البرز می‌باشد. حوضه‌های مورد پژوهش در بالادست شهر مهدی‌شهر واقع شده‌اند و به‌منظور کاهش سیلاب‌های منتهی به این شهر، تعداد زیادی سد اصلاحی در سال‌های گذشته در این دو زیرحوزه آبخیز...

full text

تاثیر سدهای اصلاحی بر خصوصیات آبراهه ها و ویژگی های هیدرولوژیکی حوضه آبخیز چهل چای استان گلستان

ارزیابی پروژه های آبخیزداری به منظور بررسی اثرات آنها و تصمیم گیری صحیح در اجرای بهینه این گونه طرحها ضروری می باشد. از سال 1381 تا 1383 در آبخیز چهل چای استان گلستان (با مساحت 257 کیلومترمربع) 63 سازه گابیونی و 4 سازه سنگی ملات دار در دو زیرحوضه چمانی و قلعه قافه احداث شده اند. در این تحقیق برای ارزیابی تاثیر سازه های اصلاحی بر ویژگیهای هیدرولوژیکی در قبل و بعد از احداث سازه ها از مدل hec-hms ...

15 صفحه اول

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 30  issue 3

pages  73- 85

publication date 2017-11-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023