تأثیر تاریخ کاشت و تراکم گیاهی بر عملکرد، اجزای عملکرد و مواد مؤثره هندوانه ابوجهل (Citrullus colocynthis L.)

Authors

حمید مروی دانشجوی دکترای زراعت- اکولوژی گیاهان زراعی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد

محسن جهان دانشیار گروه زراعت دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد

محمد آرمین دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه آزاد اسلامی سبزوار

پرویز رضوانی مقدم استاد گروه زراعت دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد

Abstract:

سابقه و هدف: هندوانه ابوجهل یکی از گیاهان دارویی مهم در طب سنتی می‌باشد و عمدتاً در مناطق خشک و بیابانی رشد می‌کند که تاکنون تحقیقات اندکی پیرامون نیازهای زراعی آن انجام شده‌است. در بین عوامل مختلف زراعی تعیین مناسب‌ترین تاریخ کشت و تراکم گیاهی جهت حصول عملکرد مناسب، ضروری‌ترین فاکتورها محسوب می‌شود. این پژوهش با هدف بررسی اثر تاریخ کاشت و تراکم بوته بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه دارویی هندوانه ابوجهل انجام شد. مواد و روش‌ها: آزمایش به‌صورت مزرعه‌ای در قالب طرح اسپلیت پلات با طرح پایه بلوک کامل تصادفی در 3 تکرار در سال زراعی 92-1391 در شهرستان سبزوار اجرا شد. فاکتور اصلی شامل سه تاریخ کاشت(15 فروردین، 15 اردیبهشت و 15 خرداد) و فاکتور فرعی شامل سه تراکم(2، 4 و 8 بوته در مترمربع) انتخاب شد. در پایان فصل رشد تعداد میوه در مترمربع، وزن خشک تک میوه، تعداد دانه در میوه، وزن صد دانه، عملکرد بیولوژیک، شاخص برداشت، عملکرد میوه و عملکرد دانه به‌عنوان متغیرهای کمی و درصد کوکوربیتاسین و کلوسینتین به‌عنوان متغیرهای کیفی اندازه‌گیری شد. یافته‌ها: نتایج تجزیه واریانس نشان داد که تاریخ کاشت و سطوح تراکم بر اکثر صفات مورد مطالعه تأثیر معنی‌داری داشتند ولی اثرات متقابل در بیشتر صفات معنی‌دار نشد. تأخیر در کاشت سبب کاهش معنی‌دار تعداد میوه در مترمربع، عملکرد بیولوژیکی، عملکرد میوه و دانه، شاخص برداشت، مقدار کلوسینتین و کوکوربیتاسین میوه شد ولی وزن صد دانه و تعداد دانه در میوه تحت تأثیر تاریخ کاشت قرار نگرفت. اختلاف معنی‌داری بین تاریخ کاشت اول و دوم از نظر تعداد میوه در مترمربع، عملکرد دانه، شاخص برداشت، مقدار کلوسینتین و کوکوربیتاسین میوه وجود نداشت. تاریخ کاشت 15 خرداد بیشترین وزن خشک تک میوه را تولید نمود ولی اختلاف آن با تاریخ کاشت 15 فروردین معنی‌دار نبود. با افزایش تراکم، تعداد میوه در مترمربع، عملکرد بیولوژیک، عملکرد میوه و عملکرد دانه، مقدار کلوسینتین و کوکوربیتاسین میوه به‌صورت معنی‌داری افزایش یافت. وزن خشک تک میوه، تعداد دانه در میوه، وزن صد دانه و شاخص برداشت تحت تأثیر تراکم بوته قرار نگرفت. اختلاف معنی‌داری بین تراکم 4 و 8 بوته در مترمربع از نظر تعداد میوه، عملکرد بیولوژیک، عملکرد میوه، عملکرد دانه، مقدار کلوسینتین و کوکوربیتاسین میوه وجود نداشت. نتیجه‌گیری: به‌طورکلی نتایج این آزمایش نشان داد بالاترین عملکرد دانه و میوه در گیاه هندوانه ابوجهل در تاریخ کاشت 15 فروردین و تراکم 4 بوته در مترمربع حاصل گردید. از نظر صفات کیفی تاریخ کاشت 15 اردیبهشت و تراکم 8 بوته در مترمربع برای کوکوربیتاسین و تراکم 2 بوته در مترمربع برای کلوسینتین مناسب‌ترین تاریخ کشت و تراکم گیاهی بود.

Upgrade to premium to download articles

Already have an account?login

similar resources

تأثیر تنش خشکی و مقادیر مصرف کود دامی بر عملکرد، اجزای عملکرد و کارایی مصرف آب هندوانه ابوجهل (Citrullus colocynthis L.)

هندوانه ابوجهل یکی از گیاهان دارویی مهم در طب سنتی می‌باشد که عمدتاً در مناطق خشک و بیابانی رشد می‌کند. به‌منظور بررسی اثر تنش خشکی و مقادیر مصرف کود دامی بر عملکرد، اجزای عملکرد و کارایی مصرف آب هندوانه ابوجهل آزمایشی در شرایط مزرعه‌ای در دو سال زراعی 92-91 و 93-92 به‌صورت اسپلیت‌ پلات در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در 3 تکرار در منطقه سبزوار اجرا گردید. تنش خشکی به‌عنوان کرت اصلی بر اساس میز...

full text

تأثیر تنش خشکی و مقادیر مصرف کود دامی بر عملکرد، اجزای عملکرد و کارایی مصرف آب هندوانه ابوجهل (Citrullus colocynthis L.)

full text

مقایسه خصوصیات مورفولوژیکی و فیتوشیمیایی تعدادی از ژنوتیپ‌های بومی هندوانه ابوجهل (Citrullus colocynthis L.)

هندوانه‌ ابوجهل (Citrullus colocynthis L.) یکی از گیاهان دارویی متعلق به خانواده‌ کدوییان می‌باشد که از خواص مهم آن اثرات ضددیابتی، ضدویروسی، ضد‌میکروبی و ضدسرطانی است. با توجه به اینکه گزارشی از بررسی ویژگی‌های ژنوتیپ‌های ایرانی آن وجود ندارد، لذا در این مطالعه 15 ژنوتیپ هندوانه ابوجهل ایرانی از نقاط مختلف کشور جمع‌آوری و از لحاظ صفات مورفولوژیکی ارزیابی و در سه ژنوتیپ انتخابی نیز حضور ماده ض...

full text

اثر تراکم و تاریخ کاشت بر عملکرد و اجزای عملکرد شنبلیله (Trigonella foenum gracum L.)

به منظور تعیین تاریخ کاشت و تراکم مناسب گیاه شنبلیله (Trigonella foenum gracum L.) در منطقه تربت جام آزمایشی در سال زراعی 1384-1383 انجام شد. طرح آزمایشی به صورت اسپلیت پلات در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با چهار تکرار بود. چهار سطح تاریخ کاشت (9 اسفند، 29 اسفند، 20 فروردین و 9 اردیبهشت) به‌عنوان فاکتور اصلی و چهار سطح تراکم (10، 20، 30 و 40 بوته در متر مربع) به‌عنوان فاکتور فرعی انتخاب شد. نتایج...

full text

اثر تاریخ کاشت بر عملکرد، اجزای عملکرد، میزان مواد مؤثره و کنترل علف‌های هرز در کشت مخلوط زنیان و اسفرزه

این مطالعه با هدف بررسی اثرات کشت مخلوط افزایشی زنیان و اسفرزه و تاریخ کاشت بر عملکرد، اجزای عملکرد و میزان اسانس زنیان، درصد موسیلاژ در اسفرزه و کنترل علف‌های هرز به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تکرار، در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه زابل، در سال 1392 اجرا گردید. تاریخ کاشت 20 دیماه و 20 بهمنماه در پلاتهای اصلی و کشت‌های خالص دو گونه زنیان و اسفرزه و نسبت‌های کشت افزایشی...

full text

تأثیر تراکم و تاریخ کاشت بر عملکرد و اجزای عملکرد ارقام آفتابگردان روغنی

تعیین تاریخ کاشت و تراکم کاشت محصول زراعی جهت حصول عملکرد کمی و کیفی بالا از اهمیت بسزایی برخوردار است؛ لذا به‌منظور بررسی تأثیر فاصله کاشت بوته روی ردیف (15، 20 و 25 سانتیمتر) و تاریخ کاشت (15 خرداد،‌ 25 خرداد، 4 تیر و 14 تیرماه) بر روی ارقام آفتابگردان روغنی (ایروفلور و آذرگل) آزمایشی به‌صورت طرح اسپیلیت اسپلیت پلات در چهار تکرار در مزرعه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی شهرستان ارومیه در سال 13...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}

Journal title

پژوهش های تولید گیاهی

volume 23 issue 4

pages 17- 35

publication date 2017-01-20

unfollow

{@ msg @}

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

هندوانه ابوجهل تاریخ کاشت کلوسینتین کوکوربیتاسین

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com