تأثیر تنش کم‌آبی بر برخی شاخص‌های فیزیولوژی و کارایی مصرف آب در توده‌های خربزۀ ایرانی

به‌منظور ارزیابی تحمل به تنش کم‌آبی برخی از توده­های خربزۀ ایرانی، آزمایشی به‌صورت کرت‌های خردشده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در ایستگاه تحقیقاتی دانشکدۀ کشاورزی دانشگاه زنجان انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل سه سطح آبیاری (۱۰۰، 66 و ۳۳ درصد نیاز آبی گیاه) و هفت تودۀ خربزه شامل کالی، اورشنگ، موری، موزی، شیرازی، ازمیر و ایوانکی بود. بر پایۀ نتایج به‌دست‌آمده در این پژوهش تنش کم­آبی به‌طور معنی‌داری میزان پرولین، فعالیت آنزیم‌های کاتالاز و پراکسیداز را افزایش داده و محتوای نسبی آب برگ، عملکرد و میزان ویتامین ث را کاهش داد. بالاترین میزان کارایی مصرف آب در آبیاری 66 درصد مشاهده شد. بین توده‌ها نیز از نظر شاخص­های فیزیولوژیکی تفاوت معنی­داری مشاهده شد. بیشترین میزان پرولین، ویتامین ث و درصد محتوای نسبی آب برگ در توده­های کالی و موری، بیشترین فعالیت آنزیم پراکسیداز در تودۀ ازمیر و بیشترین کارایی مصرف آب و عملکرد در تودۀ موزی به دست آمد. با توجه به نتایج این پژوهش، تودۀ ایوانکی با بیشترین کاهش در عملکرد و تودۀ موزی با کمترین کاهش در عملکرد در اثر افزایش تنش کم‌آبی به ترتیب حساس‌ترین و متحمل‌ترین توده نسبت به تنش کم‌آبی بودند.