تأثیر حالت‌های احتمالی تغییر کاربری/پوشش زمین بر مؤلفه‌های سیمای سرزمین در آبخیز تالار

Authors

  • حمیدرضا مرادی دانشیار گروه مهندسی آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس
  • محسن ذبیحی دانشجوی دکتری علوم و مهندسی آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس
Abstract:

پژوهش حاضر با هدف بررسی و پیش‌بینی تغییرات سنجه‌های سیمای سرزمین در آبخیز تالار در استان مازندران برنامه‌ریزی شده است. نقشه‌های کاربری/پوشش زمین در سال‌های 1368، 1379 و 1393 با به‌کارگیری الگوریتم ماشین بردار پشتیبان تهیه و با استفاده از مدل­ساز تغییر سرزمین در حالت‌های مختلف تغییر کاربری/پوشش برای سال 1409 پیش‌بینی شد. توان انتقال و پیش‎‌بینی تغییرات به‌ترتیب با استفاده از روش‌های پرسپترون چندلایه و زنجیره­ی مارکوف مدل­سازی شد. سنجه‌های سیمای سرزمین شامل درصد پوشش سیمای سرزمین، تعداد لکه، تراکم لبه، تراکم لکه، شاخص بزرگ‌ترین لکه، شاخص شکل سیما، شاخص پراکندگی و مجاورت و نسبت چولیدگی لبه در سال‌های بررسی‌شده، وحالت‌های ممکن تغییر کاربری/پوشش زمین با استفاده از نرم‌افزار Fragstats استخراج و تغییرات آن بررسی شد. نتایج نشان داد که روند تغییرات سنجه‌های درصد پوشش سیمای سرزمین، تعداد لکه، تراکم لبه، تراکم لکه، شاخص بزرگ‌ترین لکه، و شاخص شکل سیما در سال‌های بررسی‌شده در کاربری‌های جنگل و مرتع کاهشی، و در سایر کاربری‌ها افزایشی است. مهم‌‌ترین عوامل مؤثر بر تغییر کاربری/پوشش در حالت‌های بررسی‌شده ارتفاع، فاصله از زمین‌های جنگلی و مرتعی و احتمال تجربی برای تغییر شناخته شد. میانگین افزایش تعداد لکه در حالت‌های تداوم روند فعلی تغییر کاربری، جنگل‌زدایی و توسعه­ی زمین‌های مسکونی به‌ترتیب 43/2، 8/9 و 7/9% بود. برای بهبود وضعیت سلامت آبخیز تالار پیشنهاد می‌شود مناطقِ مختلفِ نیازمند احیا با توجه تغییرات کاربری/پوشش ناصحیح اولویت‌بندی شوند، و در مناطقی که تغییر در حالت‌های تغییر کاربری/پوشش زمین در آن‌ها پیش‌بینی شد، با درنظرگرفتن شرایط آمایش سرزمین اقدام‌های پیش‌گیرانه و حفاظتی تعیین و انجام شود.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

ارزیابی روند تغییرات کاربری زمین و تغییر اقلیم در سیمای سرزمین تالاب چغاخور با تأکید بر آثار محیط‌زیستی

تغییر کاربری زمین و اقلیم از جمله نگرانی‌‌های اصلی محیط‌‌‌زیست جهانی به شمار می‌‌رود. ارزیابی روند تغییرات کاربری اراضی فرایند‌‌ی است که به ایجاد درک صحیحی از نحوۀ تعامل انسان و محیط‌‌زیست منجر می‌‌شود. بین تغییر اقلیم و پوشش زمین ارتباط متقابل و پیچیده‌‌ای وجود دارد. تغییرات پوشش و کاربری زمین در اقلیم و بیوسفر جهانی آثار تجمعی و مستقیمی دارند. این مسئله در خصوص مناطق حساس و به خصوص تالاب‌‌ها ...

full text

تحلیل تخریب سیمای سرزمین حوزه آبخیز نکا با استفاده از متریک های اکولوژی سیمای سرزمین

تغییر پوشش / کاربری سرزمین ناشی از فعالیت انسان به دلیل عدم توجه به محدودیت های محیط زیستی بر سیمای محیط بسیار تاثیر گذار بوده و روند در حال توسعه تغییر کاربری در نتیجه فعل و انفعالات پیچیده فاکتورهای ساختاری و عملکردی، اثرات محیط زیستی شدیدی بر اکوسیستم های طبیعی داشته است. بنابر این با توجه به آثار منفی ناشی از استفاده نامناسب از سرزمین و تغییر کاربری اراضی، آگاهی و شناخت روند تغییر پذیری ،در...

full text

نقش سنجه‌های سیمای سرزمین و فرایندهای مکانی تغییر در ارزیابی کارایی مدل ژئومد (مطالعه موردی: حوضه آبخیز نکارود)

ارزیابی کارایی مدل پیش‌بینی تغییرات پوشش سرزمین، بخش مهمّی جهت اطمینان از صحّت نتایج حاصل است. هدف پژوهش حاضر، ارزیابی کارایی مدل ژئومد با استفاده از سنجه‎های سیمای سرزمین و فرایندهای مکانی تغییر جهت پیش‌بینی تغییرات جنگل در حوضة آبخیز نکارود، شمال ایران است. جهت انجام این کار، از نقشه‎های پوشش سرزمین سال‎های 1363، 1380 و 1389 به عنوان نقشه‎های واقعیّت زمینی استفاده شد. نقشة شایستگی انتقال از جنگل...

full text

مطالعه حالتهای تغییر شکل خطوط لوله مدفون تحت جابجایی ماندگار زمین در محل گسل فعال

رفتار لوله های مدفون تحت جابجایی گسل موضوعی پیچیده است. در زلزله های گذشته جابجایی 1/2 و 3 و 4 متر گسل گزارش شده است. مرور تحقیقات نشان می دهد، شناخت حالت های خرابی لوله تحت جابجایی های بزرگ گسل، یک چالش است. در این مقاله، تاثیر پارامتر ضخامت لوله، بر رفتار لوله در تقاطع لوله و گسل بررسی شده است. رفتار لوله با تمرکز بر جابجایی های بزرگتر از 1 متر گسل، مورد بررسی قرار گرفته است. با تحلیل دینامیک...

full text

تحلیل توام تخریب سیمای سرزمین در حوزه آبخیز سفید رود با استفاده از متریک های اکولوژیکی سیمای سرزمین

متریک های سیمای سرزمین ابزارهای کمی ساز وضعیت سیمای سرزمین هستند که گوناگونی فراوان آنها باعث کاربرد گسترده آنها در برنامه ریزی محیط زیستی سیمای سرزمین می شود. یکی ازکاربرد متریک ها ارزیابی سریع پیامد فعالیت های انسان در مقیاس سیمای سرزمین است. که به کمک آن در کوتاه ترین زمان ممکن شدت تخریب سرزمین را می توان مشخص کرد. دراین مقاله برای کمی سازی وضعیت سیمای سرزمین ابتدا متریک های توزیع فضایی لکه ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 32  issue 1

pages  84- 99

publication date 2019-05-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023